Του Κώστα Ράπτη
Δεκαέξι πολεμικά πλοία, 19 σκάφη του λιμενικού και 46 μαχητικά αεροσκάφη: αυτές είναι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του υπουργείου Άμυνας της Ταϊβάν, οι δυνάμεις τις οποίες κινητοποίησε ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός της Κίνας στα διήμερα γυμνάσια που πραγματοποίησε την περασμένη Πέμπτη πέριξ της αποσχισθείσας νήσου.
Πρόκειται για τις μεγαλύτερες κινεζικές στρατιωτικές ασκήσεις στην περιοχή εδώ και έναν χρόνο, η οποίες, καίτοι δεν περιλάμβαναν χρήση πραγματικών πυρών και δεν παραβίασαν το όριο των 24 ν.μ. Από τις ακτές, ισοδυναμούσαν με πρόβα αποκλεισμού και εισβολής στην Ταϊβάν. Αρκεί κανείς να υπολογίσει ότι η άσκηση έλαβε μέρος σε εννέα διαφορετικές ζώνες, όταν η αντίστοιχη του Αυγούστου 2022, στον απόηχο της επίσκεψης της τότε προέδρου της Βουλής των ΗΠΑ Νάνσι Πελόζι στην Ταϊβάν, περιλάμβανε έξι ζώνες.
Η άσκηση της περασμένης εβδομάδας αποτελούσε την απάντηση του Πεκίνου στην τελετή ανάληψης καθηκόντων του νέου προέδρου της Ταϊβάν, Ουίλιαμ Λάι Τσινγκ-Τε, θιασώτη της (τυπικής) ανεξαρτητοποίησης του νησιού και της ενίσχυσης του στρατιωτικού εξοπλισμού του.
Οι αρχές της ηπειρωτικής Κίνας προφανώς δεν θεωρούν άσκοπες τις κατά καιρούς επιδείξης δύναμης, μολονότι παγίως αναφέρονται στον στόχο της “ειρηνικής επανένωσης” με την Ταϊβάν. Οι αναπτυσσόμενες οικονομικές σχέσεις εκατέρωθεν των στενών της Ταϊβάν και η σταθερή δημογραφική συρρίκνωση του νησιού υπαγορεύουν πρωτίστως μία στάση “στρατηγικής υπομονής” που θα φέρει την επανένωση ως “ώριμο φρούτο”. Άλλωστε, η ίδια η κοινωνία της Ταϊβάν είναι διχασμένη, με πολιτικές δυνάμεις όπως το Κουόμιντανγκ να προκρίνουν μία περισσότερο φιλική προς το Πεκίνο πολιτική.
Σύμφωνα με ορισμένους αναλυτές, η πραγματική μάχη δεν δίνεται αυτή τη στιγμή στις θάλασσες και τον αέρα, αλλά στο ταϊβανέζικο κοινοβούλιο, όπου το κόμμα του Λάι δεν διαθέτει πλειοψηφία και τα δύο κόμματα της αντιπολίτευσης επιχειρούν να περιορίσουν τις αρμοδιότητες της εκτελεστικής εξουσίας.
Αλλά βέβαια, τα “μηνύματα” του Πεκίνου δεν αφορούν αποκλειστικά τους ομοεθνείς από την άλλη πλευρά των Στενών. Και αν οι τελευταίες ασκήσεις υπενθύμισαν πόσο μακριά είναι ικανοί να φτάσουν οι Κινέζοι ιθύνοντες, προκειμένου να υπερασπισθούν το “δόγμα της Μίας Κίνας”, η έτερη μεγάλη εξέλιξη των ημερών στην περιοχή φανερώνει τις ικανότητες του Πεκίνου να εξαπολύει “επιθέσεις φιλίας”.
Η τριμερής συνάντηση που πραγματοποίησαν στη Σεούλ οι πρωθυπουργοί της Κίνας, Λι Τσιάνγκ, της Ιαπωνίας, Φούμιο Κισίντα και της Νότιας Κορέας, Γιόον Σουκ Γιέολ υπήρξε σημαντική μόνο και για το γεγονός ότι συνεκλήθη, για πρώτη φορά μετά από τουλάχιστον τέσσερα χρόνια.
Σε μία συγκυρία κατά την οποία τα ζητήματα ασφαλείας (Σινική Θάλασσα, Βόρειος Κορέα κ.ο.κ.) και η στενότερη γεωπολιτική ευθυγράμμιση και στρατιωτική συνεργασία Ιαπωνίας και Νότιας Κορέας με τις ΗΠΑ καθιστούν εντονότερη την απόκλιση μεταξύ των τριών, η διατήρηση ανοικτών διαύλων αποκτά αυτοτελή αξία.
Εξ ου και παραμερίζοντας τα ζητήματα στα οποία δεν μπορεί να υπάρξει κοινό έδαφος, οι τρεις ηγέτες υπογράμμισαν την ετοιμότητα των χωρών τους να συνεργασθούν σε θέματα πολιτιστικών ανταλλαγών, περιβάλλοντος, υγείας και ασφάλειας των εφοδιαστικών αλυσίδων, με το βλέμμα στραμμένο στην “κοινή ευθύνη” τους ως προς την περιφερειακή ειρήνη.
(Η εκτόξευση από τη Βόρειο Κορέα προς την κατεύθυνση της Ιαπωνίας πυραύλου που πιθανότητα μετέφερε δορυφόρο και εν συνεχεία καταστράφηκε ήρθε πάνω στην ώρα να υπενθυμίσει του λόγου του αληθές, ως ηχηρή υπόμνηση της παρουσίας όσων αποκλείονται από τις περιφερειακές διεργασίες).
Η τριμερής της Σεούλ ολοκληρώθηκε με την υπόσχεση να προωθηθεί μια ζώνη ελεύθερου εμπορίου μεταξύ των μεγάλων αυτών οικονομιών, καθώς η όλο και μεγαλύτερη ροπή των ΗΠΑ προς τον προστατευτισμό απασχολεί ακόμη και τους στενότερους συμμάχους τους. Να μην υποκύψουν στη λογική της αντιπαράθεσης μπλοκ και της δημιουργίας “μικρών κλικών” και να εργασθούν για την προώθηση της πολυπολικότητας στον κόσμο κάλεσε τους συνομιλητές του ο Λι.
Μένει να φανεί αν το δέλεαρ της οικονομικής συνεργασίας θα διαβρώσει τη λογική της αντιπαράθεσης σε όλη τη γειτονιά της Κίνας.