Της Βάσως Αγγελέτου
Σημαντική μείωση των χρεώσεων στις μεταφορές πίστωσης μεταξύ ευρωπαϊκών τραπεζών φέρνει νέα κοινοτική νομοθεσία η οποία αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή από όλες τις ευρωπαϊκές τράπεζες τους επόμενους μήνες.
Τον Νοέμβριο, οι ομάδες διαπραγμάτευσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ήρθαν σε συμφωνία με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επί του τελικού νομοθετικού κειμένου και εντός του 2024 αναμένεται η ψήφιση του νομοσχεδίου από την Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου προκειμένου η νέα οδηγία να ενσωματωθεί κατόπιν στις εθνικές νομοθεσίες.
Αυτό που επιτυγχάνεται με τη νέα οδηγία αφορά στον “εκδημοκρατισμό” των άμεσων εμβασμάτων (instant payments) τα οποία εφαρμόζονται εδώ και χρόνια στην Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω του συστήματος TARGET της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Θυμίζεται ότι, χάρη στην εν λόγω τεχνολογία, οι Ευρωπαίοι πολίτες μπορούν να μεταφέρουν χρήματα σε οποιαδήποτε ευρωπαϊκή τράπεζα μέσα σε λίγα (έως 10) δευτερόλεπτα -άμεσα, εύκολα και με ασφάλεια.
Παρά το γεγονός, όμως, ότι η τεχνολογία είναι ήδη διαθέσιμη από το 2018, οι ελληνικές τράπεζες τη χρεώνουν πολύ ακριβότερα απ’ ό,τι το απλό έμβασμα το οποίο χρειάζεται ένα ή και περισσότερα 24ωρα για να ολοκληρωθεί.
Πράγματι, οι χρεώσεις των εμβασμάτων στην Ελλάδα ξεκινούν από 0,90 λεπτά και φτάνουν έως και τα 12 ευρώ, δεδομένου ότι οι εγχώριες τράπεζες συντηρούν μια επιλογή μεταξύ τριών ή και τεσσάρων δυνατοτήτων μεταφοράς χρημάτων διαφορετικών “ταχυτήτων”. Αυτό δημιουργεί σύγχυση και στερεί από τους Έλληνες πολίτες τη δυνατότητα να απολαμβάνουν το αγαθό της άμεσης διακίνησης των χρημάτων τους εντός της Ευρωζώνης με χαμηλό κόστος.
Ειδικά για τα άμεσα εμβάσματα, οι χρεώσεις που επιβάλλουν οι εγχώριες συστημικές τράπεζες ξεκινούν από 2,15 ευρώ και αυξάνονται σε 3,90 ευρώ, 4,50 ευρώ και αγγίζουν τα 5,50 ευρώ -για την ίδια ακριβώς υπηρεσία.
Μόλις, όμως, τεθεί σε εφαρμογή η νέα ευρωπαϊκή οδηγία, τα άμεσα εμβάσματα δεν θα κοστίζουν για τους Έλληνες πάνω από 1-1,5 ευρώ -όσα δηλαδή χρεώνουν σήμερα οι ελληνικές τράπεζες για το απλό έμβασμα (όπου η μεταφορά χρημάτων ολοκληρώνεται μετά από μία τουλάχιστον εργάσιμη ημέρα).
Τι προβλέπει η νέα συμφωνία
Σύμφωνα με το κείμενο που συμφωνήθηκε μεταξύ του Ευρωκοινοβουλίου και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, προβλέπονται οι εξής υποχρεώσεις για τις ευρωπαϊκές τράπεζες:
-Τα άμεσα εμβάσματα δεν θα κοστίζουν ακριβότερα από τα απλά εμβάσματα.
-Ακόμη και τα κράτη της ΕΕ που δεν έχουν υιοθετήσει το ευρώ θα υποχρεούνται να εφαρμόσουν τον νέο κανονισμό, ωστόσο, θα δοθεί μεγαλύτερη προθεσμία για την έναρξη εφαρμογής.
-Η μεταφορά πίστωσης -όπως αποκαλείται το διατραπεζικό έμβασμα-θα πρέπει να ολοκληρώνεται εντός 10 δευτερολέπτων, ανεξάρτητα από την ώρα και την ημέρα της εντολής εκτέλεσης, ενώ ο εντολέας θα πρέπει να λαμβάνει όσο το δυνατόν πιο άμεσα απόδειξη της συναλλαγής του.
-Το ποσό που μεταφέρεται θα πρέπει να μετατρέπεται αμέσως σε ευρώ, στις περιπτώσεις όπου το αρχικό ποσό δεν είναι σε ευρώ.
-Οι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών θα πρέπει να διαθέτουν ισχυρά συστήματα εντοπισμού της απάτης και να αποτρέπουν λάθος μεταφορές μεταξύ προσώπων.
-Θα πρέπει να λάβουν επιπλέον μέτρα ώστε να αποτρέπουν τις εγκληματικές δραστηριότητες όπως το ξέπλυμα χρήματος.
Όπως δήλωσε ο Ολλανδός ευρωβουλευτής Michiel Hoogeveen που είχε ενεργό ρόλο στη νέα συμφωνία, “με την πρωτοβουλία αυτή, οι τράπεζες της ΕΕ αναγκάζονται να παρέχουν υπηρεσίες άμεσων εμβασμάτων στους πελάτες τους, χωρίς επιπλέον κόστος και με αυστηρές προθεσμίες. Οι πελάτες θα απολαμβάνουν εύχρηστες δυνατότητες πληρωμών, οι επιχειρήσεις θα επιβαρύνονται με μικρότερες προμήθειες, και το ευρωπαϊκό σύστημα πληρωμών συνολικά θα γίνει πιο ανταγωνιστικό.
Επόμενο βήμα για την υιοθέτηση της ευρωπαϊκής οδηγίας είναι να εγκριθεί το κείμενο από την Επιτροπή Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων και κατόπιν να υπερψηφιστεί από την Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου. Τέλος, για να τεθεί σε εφαρμογή, θα πρέπει να εγκριθεί οριστικά από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.