Του Κώστα Κατίκου
Αυξήσεις στις συντάξεις λόγω αύξησης μισθών φέρνει η νέα βάση υπολογισμού της ανταποδοτικής σύνταξης που θα ισχύσει για τις νέες συνταξιοδοτήσεις από το 2025 και εφεξής.
Με τον νόμο 4387/2016, ο υπολογισμός της ανταποδοτικής σύνταξης για κάθε νέο συνταξιούχο γίνεται με βάση τις συντάξιμες αποδοχές έτσι όπως διαμορφώνονται από το 2002 και μετά προσαυξημένες κατ΄έτος με την μεταβολή του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή. Σημειωτέον ότι λαμβάνονται υπόψη μόνον οι θετικές τιμές του πληθωρισμού και όχι οι αρνητικές.
Αυτό σημαίνει ότι οι συντάξιμες αποδοχές εκάστου έτους αυξάνονται κατά το ποσοστό αύξησης του πληθωρισμού του προηγούμενου έτους. Για παράδειγμα ασφαλισμένος που συνταξιοδοτείται το 2024, θα έχει αύξηση στις συντάξιμες αποδοχές του κατά το ποσοστό του πληθωρισμού του 2023. Ο πληθωρισμός του 2023 ήταν 3,5% οπότε αν ο συντάξιμος μισθός του από το 2002 μέχρι το 2023 είναι κατά μέσο όρο 1.500 ευρώ θα αυξηθεί στα 1.552 ευρώ. Με αυτόν τον μισθό θα πολλαπλασιαστεί το ποσοστό αναπλήρωσης για τα έτη ασφάλισης που έχει και θα βγεί η ανταποδοτική σύνταξη.
Το σύστημα αυτό τερματίζεται φέτος και από το 2025 η αύξηση των συντάξιμων αποδοχών θα γίνεται με νένα νέο Δείκτη, τον Δείκτη Μεταβολής Μισθών , που τώρα δημιουργείται από την ΕΛΣΤΑΤ και το υπουργείο Εργασίας. Ο δείκτης θα βγαίνει από τον μέσο όρο των αυξήσεων μισθών για το σύνολο των εργαζομένων. Οσο υψηλότερες είναι οι αυξήσεις μισθών τόσο μεγαλύτερο θα είναι και το ποσοστό αύξησης που θα έχουν οι ασφαλισμένοι στις συντάξιμες αποδοχές τους και ένα μέρος της αύξησης θα περάσει στην ανταποδοτική σύνταξη.
Η αύξηση του γενικού επιπέδου μισθών θα περάσει και στις συντάξεις όσων σκοπεύουν να συνταξιοδοτηθούν το 2025.
Από την επόμενη χρονιά λοιπόν οι συντάξιμες αποδοχές των ασφαλισμένων που αποτελούν τη βάση υπολογισμού της ανταποδοτικής σύνταξης, παύουν να αυξάνονται με τον πληθωρισμό και θα αυξάνονται με το ποσοστό αύξησης του Δείκτη μισθών όλων των εργαζομένων. Αν το 2024 ο δείκτης μισθών καταγράψει αύξηση 3,5%, αυτό το ποσοστό θα αυξήσει και τον μισθό που θα ληφθεί υπόψη για την ανταποδοτική σύνταξη όσων αποχωρήσουν το 2025.
Για παράδειγμα:
*Ασφαλισμένος που σήμερα έχει συντάξιμο μισθό 1.700 ευρώ και σκοπεύει να βγεί στη σύνταξη το 2025, θα έχει αύξηση 3,5% στον συντάξιμο μισθό ο οποίος θα διαμορφωθεί στα 1.760 ευρώ. Αν έχει 40 χρόνια ασφάλισης η ανταποδοτική σύνταξη που θα λάβει βγαίνει στα 880 ευρώ. Αν οι αποδοχές του αυξάνονταν με τον πληθωρισμό που για το 2024 προβλέπεται να είναι κάτω από 3%, ο συντάξιμος μισθός θα ήταν 1.750 ευρώ και η ανταποδοτική σύνταξη 874 ευρώ. Αν η αύξηση μισθών πιάσει φέτος το 4% κατά μέσο όρο τότε η ανταποδοτική σύνταξη για τον ασφαλισμένο που θα βγει το 2025 θα είναι 885 ευρώ.
Με τον δείκτη μισθών η αύξηση της ανταποδοτικής σύνταξης μπορεί να είναι μεγαλύτερη σε σύγκριση με την αύξηση που θα προέκυπτε αν η μεταβολή των συντάξιμων αποδοχών συνεχιζόταν να γίνεται με βάση τον πληθωρισμό. Αν πάρει κανείς το παράδειγμα του κατώτατου μισθού θα διαπιστώσει ότι στα τρία τελευταία χρόνια έχει πάρει αθροιστικά αύξηση 23% ενώ ο πληθωρισμός αυξήθηκε σωρευτικά 16,1%. Το 2022, ο μισθός αυξήθηκε κατά 7,2% με πληθωρισμό 9,6%. Το 2023 ο κατώτατος μισθός αυξήθηκε 9,4%, με πληθωρισμό 3,5% και το 2024 ο μισθός αυξήθηκε κατά 6,4% με εκτίμηση για πληθωρισμό 3%.