Παρά το “τελεσίγραφο” του Τραμπ στον Πούτιν, για κατάπαυση του πυρός με την Ουκρανία, η Ρωσία εμφανίζεται να εντείνει τις αεροπορικές επιθέσεις της, με τον Ρώσο πρόεδρο να δείχνει ότι δεν έχει σκοπό να δώσει ένα τέλος στις επιθέσεις αλλά και ότι “αγνοεί” τους όρους του προέδρου των ΗΠΑ.
Την περασμένη εβδομάδα, οι απαιτήσεις του Προέδρου των ΗΠΑ από τον Ρώσο ηγέτη ήταν σαφείς: Να συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός μέχρι τις αρχές Σεπτεμβρίου ή να αντιμετωπίσει περαιτέρω οικονομικές κυρώσεις, συμπεριλαμβανομένης της επιβολής δασμών σε χώρες που εμπορεύονται με τη Ρωσία, η οποία έχει υποβληθεί σε κυρώσεις από τη Δύση – μεταξύ των οποίων, πιθανώς, η Κίνα και η Ινδία, οι οποίες τροφοδοτούν την οικονομία της Ρωσίας με τις αγορές πετρελαίου τους, όπως μεταδίδει το Politico.
Εν τω μεταξύ, οι ΗΠΑ θα πουλήσουν συστήματα αεροπορικής άμυνας Patriot στην Ευρώπη για μεταφορά στους Ουκρανούς, και θα προμηθεύσουν επίσης επιπλέον όπλα, ο αριθμός και ο τύπος των οποίων παραμένουν ασαφείς.
Η πολυαναμενόμενη ανακοίνωση του Τραμπ έγινε με έναν περίεργο τρόπο: κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στο Οβάλ Γραφείο, ο Αμερικανός ηγέτης άφησε σε μεγάλο βαθμό στον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε να συνοψίσει τη νέα αμερικανική πολιτική, περιοριζόμενος σε μερικές παρεμβάσεις.
Παρ’ όλα αυτά, τόσο στο Κίεβο όσο και στις πρωτεύουσες της Δυτικής Ευρώπης επικράτησε ανακούφιση για το γεγονός ότι ο Τραμπ δεν εγκατέλειπε την Ουκρανία — και για την αλλαγή στη στάση του απέναντι στον Πούτιν.
“Δεν πτοείται” η Μόσχα
Ωστόσο, αυτή η ανακούφιση ήταν κοινή και για το Κρεμλίνο. Η Μόσχα δεν φάνηκε να πτοείται από τους “πολύ αυστηρούς δασμούς” του Τραμπ. Και αυτή η επίσημη ηρεμία αντανακλάστηκε και σε ευρύτερο επίπεδο στη χώρα, με το ρωσικό χρηματιστήριο να αντιμετωπίζει με ψυχραιμία την ανακοίνωση του Τραμπ. Ακολούθησε άνοδος 2,7% τις επόμενες ώρες, ενώ το ρωσικό ρούβλι ανέκαμψε από τις απώλειές του έναντι του δολαρίου.
Και γιατί να μην αντιδράσουν έτσι το Κρεμλίνο και οι ρωσικές αγορές; Σύμφωνα με την ρωσίδα πολιτικό επιστήμονα Τατιάνα Στανόβαγια, το τελεσίγραφο ερμηνεύτηκε ουσιαστικά από τη Μόσχα ως “καρτ μπλανς για την εντατικοποίηση της επίθεσης στην Ουκρανία”.
Αυτή είναι και η άποψη του Ρώσου στρατιωτικού αναλυτή Γιούρι Φεντόροφ, ο οποίος υποστήριξε ότι αυτό που πραγματικά φοβόταν το Κρεμλίνο ήταν η “άμεση επιβολή” δευτερευουσών κυρώσεων στους αγοραστές ρωσικού πετρελαίου, η προώθηση νομοθεσίας στο αμερικανικό Σενάτο που θα επέβαλε αυστηρότερες κυρώσεις στη Ρωσία και τους εμπορικούς της εταίρους, και οι άμεσες παραδόσεις πυραύλων μακράς εμβέλειας. Τώρα, είπε, η Μόσχα εκτιμά ότι της έχει δοθεί το πράσινο φως για να συνεχίσει την αεροπορική της επίθεση, ειδικά καθώς “ο Τραμπ δεν είναι προετοιμασμένος και δεν θέλει να εμπλακεί σε μια μεγάλη αντιπαράθεση με τη Ρωσία”.
Έτσι, το Κρεμλίνο, ατάραχο, μπορεί τώρα να συνεχίσει να σπέρνει τον όλεθρο και να χύνει πολύ περισσότερο αθώο αίμα για το υπόλοιπο του καλοκαιριού.
Το ερώτημα είναι, τον Σεπτέμβριο, θα γίνει πραγματικά πιο σκληρός ο Τραμπ; Ή θα είναι ο Πούτιν έτοιμος να συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός που θα οδηγήσει σε ειρηνευτική συμφωνία; Υπάρχουν λίγα στοιχεία που να το υποδηλώνουν.
Σε πρόσφατη συνέντευξη, η μακροχρόνια παρατηρητής του Κρεμλίνου και πρώην σύμβουλος του Τραμπ για τη Ρωσία, Φιόνα Χιλ, προειδοποίησε ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ “είναι υποχωρητικός απέναντι στον Πούτιν επειδή ανησυχεί πραγματικά για τον κίνδυνο πυρηνικής σύγκρουσης”.
Ωστόσο, “πιστεύει ότι πρόκειται απλώς για ακίνητα, για εμπόριο και για το ποιος θα πάρει τι, είτε πρόκειται για ορυκτά, γη ή σπάνιες γαίες”, εξήγησε. Αυτό που ο Τραμπ δεν καταλαβαίνει είναι ότι “ο Πούτιν δεν θέλει κατάπαυση του πυρός. Θέλει μια ουδέτερη Ουκρανία, όχι μια Ουκρανία ικανή να αντέξει τη στρατιωτική πίεση. Όλοι το βλέπουν αυτό, εκτός από τον Τραμπ”.
Και πίσω από αυτή την ήπια προσέγγιση προς τη Μόσχα, υποστήριξε η Χιλ, βρίσκεται η προσωπική εξιδανίκευση του Πούτιν από τον πρόεδρο των ΗΠΑ.
Ο Ρώσος πρόεδρος δεν έχει αλλάξει καμία από τις προϋποθέσεις του για τον τερματισμό της σύγκρουσης μέχρι στιγμής. Στην πραγματικότητα, στο πρόσφατο Διεθνές Οικονομικό Φόρουμ της Αγίας Πετρούπολης, απλώς τις επανέλαβε, λέγοντας ότι μπορεί να υπάρξει ειρηνευτική συμφωνία μόνο όταν αναγνωριστούν διεθνώς τα εδάφη που ισχυρίζεται ότι είναι ρωσικά και όταν η Ουκρανία υιοθετήσει ένα ουδέτερο, μη ευθυγραμμισμένο καθεστώς.
Και μέχρι τότε, ο Πούτιν φαίνεται αποφασισμένος να συνεχίσει έναν πόλεμο εξάντλησης που θα μπορούσε να είναι εξαιρετικά επικίνδυνος για τον ίδιο αν τον σταματήσει απότομα. Σύμφωνα με την Έλλα Πανέγιαχ, κοινωνιολόγο και ερευνητική συνεργάτιδα στο New Eurasian Strategies Center — ένα think tank που ιδρύθηκε από τον Ρώσο επιχειρηματία και μακροχρόνιο αντίπαλο του Πούτιν Μιχαήλ Χοντορκόφσκι — ο Ρώσος αυταρχικός ηγέτης πρέπει να παρατείνει τον πόλεμο, καθώς ένα απότομο τέλος και η κατάρρευση της πολεμικής οικονομίας θα προκαλούσαν “σκληρό και άγριο ανταγωνισμό για τους μειούμενους πόρους σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας”.
“Οι βετεράνοι που επιστρέφουν -ειδικά οι στρατιώτες με κοινωνικές διασυνδέσεις- είναι πιθανό να απαιτήσουν προνόμια και να διαταράξουν τις τοπικές ισορροπίες εξουσίας, αμφισβητώντας τόσο τις ελίτ όσο και τους θεσμούς Μια νέα ελίτ πολέμου, αποτελούμενη από ψευτοβετεράνους, γραφειοκράτες και εργολάβους που σχετίζονται με τον πόλεμο, θα ανταγωνιστεί τους πραγματικούς μαχητές και τους πολίτες, ιδιαίτερα στην περιφέρεια της Ρωσίας”, είπε. Και καθώς οι βετεράνοι του πολέμου επιστρέφουν, “αναπόφευκτα θα προκύψουν συγκρούσεις με εκείνους που θεωρούν “δειλούς” επειδή δεν πήγαν να πολεμήσουν”.
Αυτή είναι μια επικίνδυνη συνδυασμός — και αναμφίβολα είναι κάτι που έχει επίσης στο ραντάρ του το Κρεμλίνο.
