Η διατλαντική συμμαχία πέρασε μία σημαντική δοκιμασία τη Δευτέρα, καθώς οι Ευρωπαίοι ηγέτες έφτασαν στην Ουάσιγκτον γεμάτοι ανησυχία ότι ο Ντόναλντ Τραμπ θα συμμαχήσει ξανά με τον Βλαντίμιρ Πούτιν και θα προσπαθήσει να πιέσει τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι σε μία αθέμιτη και επικίνδυνη συμφωνία για την Ουκρανία.
Όπως αναφέρει σε ανάλυσή του ο ιστότοπος Politico, οι ηγέτες της Βρετανίας, της Γαλλίας και της Γερμανίας, Κιρ Στάρμερ, Εμανουέλ Μακρόν και Φρίντριχ Μερτς, ακύρωσαν τα προγραμματισμένα τους ραντεβού και πέταξαν στην Ουάσιγκτον για να δημιουργήσουν μία διπλωματική φάλαγγα γύρω από τον Ζελένσκι, προσπαθώντας να τον προστατεύσουν από εκείνου που φοβούνταν ως επανάληψη της εκρηκτικής σύγκρουσης του Φεβρουαρίου στο Οβάλ Γραφείο.
Αυτή τη φορά, όμως, η κατάσταση ήταν διαφορετική. Ο Ζελένσκι αφαίρεσε μία ενοχλητική παράμετρο, φορώντας κοστούμι, και ακολούθησε τις διπλωματικές ευγένειες που εκτιμά ο Τραμπ. Μάλιστα, του παρέδωσε μία επιστολή από τη σύζυγό του, Ολένα, προς την Μελάνια Τραμπ, ευχαριστώντας την για την προσέγγιση του θέματος των 20.000 παιδιών της Ουκρανίας που έχουν απαχθεί από τη Ρωσία.
Όλα αυτά προσέδωσαν έναν νέο θετικό τόνο στις συνομιλίες. Ο Τραμπ, που συνήθως δεν χαρακτηρίζεται από μετριοπάθεια και συγκράτηση, φάνηκε να τηρεί μία πιο ήρεμη και διπλωματική στάση, αποφεύγοντας να αναδείξει ρήγματα με τον Ζελένσκι. Οι δημοσιογράφοι, οι οποίοι προσπάθησαν να δημιουργήσουν εντάσεις, δεν κατάφεραν να αποσπάσουν κάποια αντίθεση, καθώς και οι δύο ηγέτες απέφυγαν να αντιπαρατεθούν δημόσια, ειδικά σχετικά με την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.
Η ασφάλεια της Ουκρανίας
Ο Τραμπ έκανε μία σημαντική δήλωση, που αναμφίβολα κέρδισε την προσοχή. Υποσχέθηκε σημαντικές εγγυήσεις ασφάλειας για την Ουκρανία, λέγοντας ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα παράσχουν μία “πολύ καλή εγγύηση ασφάλειας” στην Ουκρανία ως μέρος κάθε ειρηνευτικής συμφωνίας με τη Ρωσία.
Οι Ευρωπαίοι χαιρέτισαν τη δημόσια δέσμευση του Τραμπ για μία συμφωνία τύπου ΝΑΤΟ για την Ουκρανία, σημειώνει το Politico, χαρακτηρίζοντάς την ως “καθοριστική στιγμή”. Ωστόσο, η συμφωνία αυτή παραμένει ασαφής, χωρίς να είναι ξεκάθαρο αν οι ΗΠΑ θα προχωρήσουν σε αποστολή στρατευμάτων ή όπλων.
Η αντίδραση της Ρωσίας και η αβεβαιότητα για το μέλλον
Η Ρωσία, φυσικά, αντέδρασε άμεσα. Το Κρεμλίνο επανέλαβε τις παλιές του απαιτήσεις για την αποφυγή οποιασδήποτε συμμετοχής του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία.
Ο Ζελένσκι, μετά τη συνάντησή του με τον Τραμπ, περιέγραψε την εμπειρία ως “την καλύτερη που είχε μέχρι τώρα” με τον Αμερικανό ομόλογό του και επανέλαβε τη σημασία του διαλόγου για την ειρηνική επίλυση της σύγκρουσης. Ο Τραμπ δεν άργησε να επικοινωνήσει απευθείας με τον Πούτιν για να θέσει ξανά το βάρος στις διαπραγματεύσεις για την ασφάλεια.
Οι προοπτικές για συμφωνία και οι αντιφάσεις
Αν και η συζήτηση για την ασφάλεια συνεχίζεται, υπάρχουν ενδείξεις ότι η Ρωσία μπορεί να θέσει εμπόδια στην πραγματοποίηση μιας συμφωνίας. Το ρωσικό Υπουργείο Εξωτερικών προειδοποίησε ότι δεν θα αποδεχτεί την παρουσία στρατευμάτων από χώρες του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία, κάτι που θεωρεί ότι θα μπορούσε να προκαλέσει “απρόβλεπτες συνέπειες”.
Παρά τις διαφωνίες, η συνάντηση αυτή φάνηκε να αλλάζει το κλίμα, με Βρετανό αξιωματούχο να αναφέρει ότι ήταν “μια κακή μέρα για τον Πούτιν, με μια ανανεωμένη δυτική ενότητα και τις ΗΠΑ να επιστρέφουν στο παιχνίδι”.
Το Κρεμλίνο, σχεδόν σίγουρα, δεν άκουσε με χαρά τον Τραμπ να επαναλαμβάνει τη θέση του Ζελένσκι ότι το σημείο εκκίνησης για οποιεσδήποτε συζητήσεις σχετικά με τα εδάφη της Ουκρανίας θα πρέπει να βασίζεται στις υπάρχουσες γραμμές του μετώπου – και όχι πέρα από αυτές. Ο Πούτιν πιέζει για μια συμφωνία που θα του παραχωρεί την “οχυρωμένη ζώνη” που δεν έχει καταλάβει στην ανατολική περιοχή του Ντονμπάς – δίνοντάς του έτσι ένα εφαλτήριο για να επεκταθεί σε όλη τη χώρα — όμως ο Τραμπ δεν ανέφερε καθόλου αυτήν την αξίωση.
Η στάση του Τραμπ, ωστόσο, παραμένει αβέβαιη και οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν είναι σίγουροι για την πορεία της διαδικασίας. Παρά τη θετική αίσθηση από τη συνάντηση, ο Μακρόν εκφράζει τις αμφιβολίες του για τις προθέσεις του Πούτιν, ενώ Βρετανοί αξιωματούχοι παραδέχονται ότι ο δρόμος προς την ειρήνη παραμένει μακρύς και γεμάτος αβέβαια σημεία.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, πριν τη συνάντηση, κανείς δεν θα μπορούσε να θεωρήσει δεδομένη έστω και αυτή την έκβαση, καταλήγει το Politico.
