Οι εξελίξεις στην Μέση Ανατολή, το μεταναστευτικό, αλλά και θέματα που αφορούν στην Ε.Ε. βρέθηκαν στο επίκεντρο της Ευρωμεσογειακής Συνόδου Κορυφής, που πραγματοποιήθηκε στην Πάφο.
Ο πρωθυπουργός καταδίκασε τις επιθέσεις του Ιράν και έκανε έκκληση για άμεση εκεχειρία, για να μην μετατραπεί ο Νότιος Λίβανος σε νέα Γάζα. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έκανε ειδική αναφορά στο Κυπριακό ενόψει της άτυπης τριμερούς, εκφράζοντας την προσδοκία για επανεκκίνηση των διαπραγματεύσεων στη βάση του ευρωπαϊκού κεκτημένου.
Η κρίση στη Μέση Ανατολή και η απειλή για ευρύτερη αποσταθεροποίηση, το μεταναστευτικό και οι προκλήσεις της Ευρώπης την επόμενη ημέρα βρέθηκαν στο επίκεντρο της ευρωμεσογειακής συνόδου των 9 ηγετών που συνεδρίασε στην Πάφο.
Συμμετοχές – κλειδί η παρουσία του βασιλιά της Ιορδανίας, Αμπντάλα αλλά και της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλας Φον Ντερ Λάιεν με τους οποίους ο πρωθυπουργός είχε και κατ ίδιαν επαφές.
Έκκληση για εκεχειρία τόσο στον Λίβανο όσο και στη Γάζα, όπου η ανθρωπιστική καταστροφή έχει λάβει εφιαλτικές διαστάσεις απεύθυνε ο πρωθυπουργός. Όπως είπε, σύμφωνα με την ΕΡΤ, «η Ελλάδα από την πρώτη στιγμή καταδίκασε τις επιθέσεις του Ιράν κατά του Ισραήλ καθώς συμβάλλουν στην επικίνδυνη κλιμάκωση της έντασης και αυξάνουν τους κινδύνους για την περιφερειακή σταθερότητα[…] Από την άλλη πλευρά όμως καλούμε και εμείς αυτή τη στιγμή σε συγκράτηση ώστε ο νότιος Λίβανος να μη μετατραπεί σε μια νέα Γάζα. Θα είναι μια νέα μεγάλη ανθρωπιστική τραγωδία την οποία η ευρύτερη περιοχή δεν την αντέχει».
Στην κοινή διακήρυξη των ηγετών της MED9 αναφέρεται ότι «η κυριαρχία τόσο του Ισραήλ όσο και του Λιβάνου πρέπει να διαφυλαχθεί και να διασφαλιστεί, και κάθε επιχείρηση που την παραβιάζει πρέπει να σταματήσει. Οποιαδήποτε περαιτέρω στρατιωτική επέμβαση θα επιδεινώσει δραματικά την κατάσταση…».
Σημαντική εξέλιξη το γεγονός ότι στην κοινή διακήρυξη των 9 ηγετών γίνεται ειδική αναφορά στο Κυπριακό τονίζοντας ότι είναι ευρωπαϊκό πρόβλημα με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να εκφράζει την ικανοποίηση του.
«[…]Το Κυπριακό πρόβλημα είναι ευρωπαϊκό. Υπογραμμίζουμε ότι η συγκεκριμένη συμβολή της Τουρκίας στην ταχεία επανέναρξη και επιτυχή διεξαγωγή των διαπραγματεύσεων παραμένει κρίσιμη, αποτελώντας βασικό στοιχείο για την προώθηση των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας[…]»επισημαίνεται.
«Και να καλωσορίσω κι εγώ με τη σειρά μου την άτυπη συνάντηση υπό τον ΓΓ ΟΗΕ και να εκφράσω την προσδοκία μου ότι αυτή η συνάντηση θα φέρει την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων με στόχο μία λύση βασισμένη στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, το Διεθνές Δίκαιο, στο ευρωπαϊκό κεκτημένο[…] Γνωρίζεις αγαπητέ Νίκο ότι η Ελλάδα θα είναι πάντα αρωγός στις προσπάθειές σου, επιτέλους 50 χρόνια μετά την τουρκική εισβολή να μπορέσουμε να πετύχουμε την πολυπόθητη λύση» υπογράμμισε ο πρωθυπουργός.
Συμφωνούμε όλοι ότι το Κυπριακό είναι ευρωπαϊκό πρόβλημα, δήλωσε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης στη συνέντευξη Τύπου μετά το πέρας των εργασιών της Συνόδου. Αναφέροντας ότι η φετινή χρονιά σηματοδοτεί την τραγική 50η επέτειο της εισβολής και συνεχιζόμενης κατοχής ευρωπαϊκού εδάφους από την Τουρκία στην Κύπρο είπε ότι «επιθυμώ να εκφράσω τις ευχαριστίες μου προς τους συναδέλφους, για την υιοθέτηση συγκεκριμένου λεκτικού στη Διακήρυξη που αντικατοπτρίζει ακριβώς αυτή την πραγματικότητα».
Το λεκτικό επίσης, πρόσθεσε, αντανακλά τη θέση της διεθνούς κοινότητας για την ανάγκη επανένωσης της Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω μιας συνολικής επίλυσης του Κυπριακού, στη βάση του συγκεκριμένου πλαισίου, αλλά και των αρχών και αξιών της ΕΕ».
«Συμφωνούμε όλοι ότι το Κυπριακό είναι ευρωπαϊκό πρόβλημα και υπογραμμίζουμε ότι η έμπρακτη συμβολή της Τουρκίας στην επανέναρξη και επιτυχή κατάληξη των διαπραγματεύσεων αποτελεί βασικό συστατικό για την προώθηση των ευρωτουρκικών σχέσεων, όπως εξάλλου αποτυπώνεται και στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκου Συμβούλιο τον περασμένο Απρίλιο» τόνισε ο Πρόεδρος.
Στο επίκεντρο της Συνόδου βρέθηκε και η ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα ενώ αναγνωρίστηκε το γεγονός ότι όλες οι χώρες της Μεσογείου βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της κλιματικής κρίσης, κατά συνέπεια ο συντονισμός τους για την αντιμετώπιση των φαινομένων είναι ακόμη πιο επιβεβλημένος.