Σε κόμβο Logistics μπορεί να μετατραπεί η Ελλάδα, εκμεταλλευόμενη τα νέα δεδομένα που έχουν διαμορφώσει στην εφοδιαστική αλυσίδα ο πόλεμος στην Ουκρανία και η σύγκρουση στη Λωρίδα της Γάζας. Στην εκτίμηση αυτή κατέληξαν οι ομιλητές που συμμετείχαν σε συζήτηση στο πλαίσιο του πρώτου διεθνούς συνεδρίου, Southeast Europe Connectivity Forum (SECF), το οποίο πραγματοποιείται από 31 Οκτωβρίου έως 1 Νοεμβρίου 2023 στη Θεσσαλονίκη υπό την αιγίδα του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, της Ελληνικής Εταιρείας Logistics και του Συνδέσμου Εξαγωγέων Ελλάδος.
Ο Luis Blancas, Senior Transport and Logistics Specialist for Europe and Central Asia της Παγκόσμιας Τράπεζας (World Bank), ανέφερε πως η Παγκόσμια Τράπεζα έχει δεσμευτεί να βελτιώσει τη συνδεσιμότητα στην Ευρώπη, ακόμα και στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων που δεν είναι μέλη της ΕΕ. Όπως είπε, στην περίοδο μετά την πανδημία, διάστημα κατά το οποίο η εφοδιαστική αλυσίδα βίωσε τεράστιες αναταραχές, οι μεταφορείς αναθεωρούν τον σχεδιασμό των logistics, η καρδιά του οποίου είναι η Κεντρική Ευρώπη και το μερίδιό του όχι αναλογικό. Τόνισε πως αυτή τη στιγμή υπάρχει μία ενδοχώρα που μπορεί να εξυπηρετηθεί εναλλακτικά και μία τεράστια αγορά της τάξης των 8 εκατ. TEU –11 φορές το μέγεθος της Ελλάδας– που μπορεί να περάσει μέσα από τα λιμάνια του Πειραιά ή της Θεσσαλονίκης, υπό την προϋπόθεση να γίνουν επενδύσεις σε σιδηροδρόμους.
“Αν θέλουμε να μπούμε σε αυτήν την αγορά, πρέπει να μπούμε στις σιδηροδρομικές επενδύσεις. Είναι ευκαιρία για την Ελλάδα και για τα μέλη του άξονα αυτού. Η Ελλάδα μπορεί να γίνει κέντρο logistics σε παγκόσμιο επίπεδο κι έχει τη δυνατότητα να εξυπηρετεί αγορές της Ευρώπης. Είναι μία ρεαλιστική φιλοδοξία. Δεν έχει επιχειρησιακά κέντρα logistics, αλλά θα αποκτήσει”, τόνισε, σημειώνοντας πως έτσι κι αλλιώς μέσω Πειραιά το κόστος των logistics είναι πιο χαμηλό σε σχέση με άλλα μέρη.
Την ίδια άποψη εξέφρασε ο Επικεφαλής του Εθνικού Συμβουλίου Logistics και μέλος του Δ.Σ. του ΤΑΙΠΕΔ, Αθανάσιος Ζηλιασκόπουλος, ο οποίος ανέφερε ότι αυτά τα 8 εκατ. TEU που φτάνουν στην Ευρώπη σε χώρες όπως η Γερμανία, το Βέλγιο και η Δανία, εξυπηρετούνται από ελληνικά λιμάνια σε ποσοστό μόλις 0,1%. “Μπορεί να ανατραπεί η κατάσταση, αλλά χρειάζονται δράσεις που εμπλέκουν κυβερνήσεις -όχι μόνο την ελληνική αλλά και των βαλκανικών κρατών- και τον ιδιωτικό τομέα και πρέπει να γίνει συντονισμένα”, είπε χαρακτηριστικά.
Ο κ. Ζηλιασκόπουλος ανέφερε ότι η εφοδιαστική αλυσίδα είναι σαν το νερό που πάντα βρίσκει τρόπο να υπερκεράσει εμπόδια, οπότε η χώρα θα πρέπει να είναι προετοιμασμένη. “Η αγορά σπάνια θα αφαιρέσει εμπόδια αλλά θα βρει τρόπο να τα παρακάμψει. Αν δεν είσαι αποτελεσματικός στις συνδέσεις των λιμανιών θα βρουν άλλο δρόμο, όπως για παράδειγμα τη Ριέκα. Είναι σπάνιο για μία πολυεθνική που μπορεί να χρησιμοποιήσει μέρος της αγοράς, να πάει στην κυβέρνηση και να πει να το κάνει και θα φέρουμε τα φορτία. Αν δεν έχουν δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν τα λιμάνια μας, θα τα παρακάμψουν. Είναι μια μεγάλη ευκαιρία να αυξήσουμε την παρουσία μας στην αγορά, αλλά θα πρέπει να είμαστε σε θέση να προσεγγίσουμε την αγορά”, τόνισε.
Επίσης, ανέφερε πως πρέπει να δημιουργηθούν εναλλακτικοί δρόμοι, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι ως χώρα βασιζόμαστε στον διάδρομο 10 ενώ υπάρχει και ο 7 που ξεκινά από Θεσσαλονίκη και φτάνει μέχρι τη Ρουμανία, και υπογράμμισε ότι θα πρέπει να ξαναχτιστουν οι υποδομές μέχρι τον Προμαχώνα, να αναβαθμιστούν αυτές του Ορμενίου και του Πύθιου προς Τουρκία, αλλά και από τη Φλώρινα προς τη Βόρεια Μακεδονία, από όπου διακλαδώνεται προς Βορρά και προς Αλβανία.
Φέρνοντας ως παράδειγμα το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, εξέφρασε τον προβληματισμό για το αν θα υπάρξουν οφέλη για την ελληνική οικονομία, εφόσον η Ελλάδα γίνει hub. “Αν απλώς μπαίνουν εμπορεύματα και φεύγουν αλλού, δεν είμαι σίγουρος ότι αρκεί. Θα πρέπει να κερδίσουμε κάτι παραπάνω από αυτό, οπότε πρέπει να βάλουμε κάτω τα νούμερα”, υπογράμμισε.
Τη συζήτηση συντόνισε ο Πρόεδρος του Ινστιτούτου Κυκλικής Οικονομίας και Κλιματικής αλλαγής του EPLO, Γιώργος Κρεμλής, ο οποίος τόνισε πως η συνδεσιμότητα μεταξύ των χωρών θα διασφαλιστεί από διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών, ενέργειας και τηλεπικοινωνιών μέσα από εργαλεία που μπορεί να διαθέσει η Παγκόσμια Τράπεζα και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Τόνισε πως πρέπει να συνδεθούν τα λιμάνια των χωρών της ΝΑ Ευρώπης μέσω της πρωτοβουλίας Sea2Sea, ώστε να δημιουργηθεί μία διαδρομή που θα έχει ανθρωπιστικό και πράσινο χαρακτήρα και ταυτόχρονα θα αξιοποιηθεί για την ανοικοδόμηση Ουκρανίας, κάτι στο οποίο θα συμβάλει και ο αγωγός Αλεξανδρούπολης – Μπουργκάς.
Ειδικά για την Ελλάδα ανέφερε πως μπορεί να αναπτύξει σημαντικό ρόλο, καθώς αποτελεί σημείο εισόδου και εξόδου με στρατηγική γεωπολιτική θέση σε σχέση με την Ανατολική Μεσόγειο, την Ευρώπη και το Σουέζ κι έφερε ως παράδειγμα την Κάρπαθο, η οποία, όπως είπε, έχει δυναμική να εξελιχθεί σε logistics hub.