Στις 6 Νοεμβρίου 2024, ο Ντόναλντ Τραμπ επανεξελέγη πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών. Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στο Συνεδριακό Κέντρο της Κομητείας Παλμ Μπιτς στη Φλόριντα, υποσχέθηκε να “αγωνίζεται καθημερινά” για τους υποστηρικτές του. Ακολουθεί μια επισκόπηση των πρώτων μέτρων που ανακοίνωσε, τα οποία αντικατοπτρίζουν τις προτεραιότητες της προεκλογικής του εκστρατείας.
Εσωτερική ασφάλεια και μεταναστευτική πολιτική
Μία από τις πρώτες υποσχέσεις του Τραμπ είναι η ενίσχυση της εσωτερικής ασφάλειας. Έχει δηλώσει ότι σκοπεύει να εξουδετερώσει τις συμμορίες σε όλη τη χώρα και να αποζημιώσει τα θύματα. Στον τομέα της μεταναστευτικής πολιτικής, επιθυμεί να οργανώσει “τη μεγαλύτερη απέλαση παράνομων μεταναστών στην ιστορία των ΗΠΑ” και να ενισχύσει τα σύνορα με προηγμένες τεχνολογίες. Για αυτό το σκοπό, προβλέπει αύξηση του προϋπολογισμού της υπηρεσίας ICE και συνέχιση της κατασκευής του συνοριακού τείχους με το Μεξικό.
Οικονομικές μεταρρυθμίσεις
Η αμερικανική οικονομία βρίσκεται στο επίκεντρο του προγράμματός του. Ο Τραμπ θέλει να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα των ΗΠΑ μέσω μέτρων απορρύθμισης και μεγάλων φορολογικών ελαφρύνσεων, ιδίως για τις επιχειρήσεις, μειώνοντας τον εταιρικό φόρο στο 20% ή ακόμη και στο 10%. Σκοπεύει επίσης να επιβάλει δασμούς 10% σε όλες τις εισαγωγές, με τους δασμούς στις εισαγωγές από την Κίνα να φτάνουν έως και το 60%. Η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται επίσης στο στόχαστρο, καθώς την αποκάλεσε “μίνι-Κίνα” λόγω των περιορισμών στις αμερικανικές εισαγωγές.
Ενεργειακή πολιτική και κυβερνητικές μεταρρυθμίσεις
Ο Τραμπ επιθυμεί να μειώσει το κόστος ενέργειας κατά το ήμισυ, επενδύοντας μαζικά στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, καταργώντας παράλληλα ορισμένες περιβαλλοντικές διατάξεις του “Inflation Reduction Act”. Σκοπεύει, επίσης, να περιορίσει σημαντικά το μέγεθος της ομοσπονδιακής κυβέρνησης και έχει αναθέσει στον Έλον Μασκ την αξιολόγηση της κυβέρνησης με στόχο τη διαρθρωτική μεταρρύθμιση. Το Υπουργείο Παιδείας θα διαλυθεί, με τις αρμοδιότητές του να μεταβιβάζονται στις Πολιτείες.
Εξωτερική πολιτική και συμμαχίες
Στην εξωτερική πολιτική, ο Τραμπ έχει διαβεβαιώσει ότι θα θέσει τέλος στη σύγκρουση στην Ουκρανία σε λιγότερο από εικοσιτέσσερις ώρες και μπορεί να επανεξετάσει την αμερικανική βοήθεια προς το Κίεβο, προτρέποντας τις ευρωπαϊκές χώρες να αυξήσουν τη συνεισφορά τους. Το Ισραήλ παραμένει προνομιούχος σύμμαχος, αν και ο Τραμπ είναι επικριτικός σε ορισμένες τρέχουσες στρατιωτικές δράσεις. Όσον αφορά το ΝΑΤΟ, επιθυμεί τα ευρωπαϊκά μέλη να αυξήσουν τη χρηματοδότηση τους. Για τον ίδιο, αυτές οι απαιτήσεις αποτελούν μέρος μιας στρατηγικής διαπραγμάτευσης με σκοπό τη μείωση του αμερικανικού βάρους στις διεθνείς στρατιωτικές δεσμεύσεις.
Με αυτό το πρόγραμμα, ο Τραμπ επαναβεβαιώνει τις προθέσεις του να συνεχίσει μια πολιτική καθαρά εθνικιστική και να προωθήσει τα αμερικανικά συμφέροντα τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό.
“Έχω αποτρέψει έναν εμπορικό πόλεμο με τη Γαλλία. Ήθελαν να μας φορολογήσουν με 25%. Πρέπει να προστατεύσω τις αμερικανικές επιχειρήσεις, είτε τις συμπαθούμε είτε όχι”, εξήγησε ο Τραμπ σε ραδιοφωνική συνέντευξη στις 25 Οκτωβρίου. “Μετά από 75 χρόνια, οι άλλες χώρες θα μας αποζημιώσουν επιτέλους για όλα όσα έχουμε κάνει για τον κόσμο”, πρόσθεσε κατά τη διάρκεια της συζήτησης με την απερχόμενη αντιπρόεδρο, Καμάλα Χάρις. Σύμφωνα με τον ίδιο, τα μέτρα αυτά θα συμβάλουν στη μείωση του πληθωρισμού (2,9% σε ετήσια βάση, σύμφωνα με το Γραφείο Στατιστικών Εργασίας, τον αντίστοιχο φορέα της ΕΛΣΤΑΤ) και στη δημιουργία θέσεων εργασίας στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Μείωση Κόστους Ενέργειας
Ο Τραμπ στοχεύει επίσης να “μειώσει στο μισό” το ενεργειακό κόστος. Για να το επιτύχει αυτό, προγραμματίζει επενδύσεις σε ορυκτές πηγές ενέργειας, όπως το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο, με στρατηγικές εκμετάλλευσης μεγάλου εύρους. Επίσης, προτίθεται να ακυρώσει τις περιβαλλοντικές διατάξεις του “Inflation Reduction Act”. Ο εκλεγμένος πρόεδρος επιθυμεί ακόμη να περιορίσει το μέγεθος της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, αναθέτοντας στον Έλον Μασκ, ιδιοκτήτη των Tesla, SpaceX και Starlink, να πραγματοποιήσει έναν “έλεγχο” με στόχο τη ριζική μεταρρύθμιση του κράτους. Το Υπουργείο Παιδείας θα καταργηθεί και οι αρμοδιότητές του θα μεταβιβαστούν στις πολιτείες. “Θα αποστραγγίσουμε το τέλμα της παιδείας και θα σταματήσουμε τη σπατάλη των χρημάτων των φορολογουμένων για τον προσηλυτισμό των νέων Αμερικανών με όσα δεν επιθυμείτε να ακούσουν”, ανέφερε ο Τραμπ σε δημόσια συγκέντρωση στο Ουισκόνσιν τον Σεπτέμβριο.
Νέα Εξωτερική Πολιτική
Κατά την προεκλογική του εκστρατεία, ο Τραμπ διαβεβαίωσε ότι μπορεί να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία “μέσα σε είκοσι τέσσερις ώρες” και να “αποκαταστήσει την ειρήνη στην Ευρώπη”, η οποία απειλείται από τη ρωσική παρέμβαση από τις 22 Φεβρουαρίου 2014. Αν και δεν έχει εκφραστεί σαφώς για το θέμα, αρκετοί αναλυτές ανησυχούν για τη συνέχιση της οικονομικής βοήθειας προς το Κίεβο. Η Ουάσιγκτον έχει προσφέρει στην Ουκρανία συνολικά 75 δισεκατομμύρια δολάρια, σε στρατιωτική, οικονομική και ανθρωπιστική βοήθεια, ενώ ανακοινώθηκε και μια επιπλέον συνεισφορά 425 εκατομμυρίων δολαρίων την 1η Νοεμβρίου. Για τον Τραμπ, οι Ευρωπαίοι πρέπει να συνεισφέρουν τουλάχιστον το ίδιο ποσό με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Αντίθετα, ο εκλεγμένος πρόεδρος παραμένει στενός σύμμαχος του Ισραήλ, όπως και κατά την πρώτη του θητεία. Παρόλο που δεν είναι “απόλυτα ικανοποιημένος με τον τρόπο” που το Ισραήλ διεξάγει τις επιχειρήσεις του στη Γάζα, διατηρεί στενή σχέση με τον Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο οποίος μάλιστα απέλυσε πρόσφατα τον υπουργό Άμυνας και τον υπουργό Εξωτερικών, γνωστούς αντιπάλους του. Κατά την πρώτη του θητεία, ο Τραμπ είχε επιδείξει σθεναρή στάση απέναντι στο Ιράν, το πυρηνικό του πρόγραμμα και την επέκτασή του στη Μέση Ανατολή. Η υποστήριξη προς τον αγώνα του Ισραήλ κατά της Χεζμπολάχ στον Λίβανο και διαφόρων ομάδων στο Ιράκ και στη Συρία αναμένεται να συνεχιστεί. “Η ιστορική επιστροφή σας στον Λευκό Οίκο προσφέρει μια νέα αρχή για την Αμερική και έναν ισχυρό επαναπροσανατολισμό της μεγάλης συμμαχίας μεταξύ Ισραήλ και Αμερικής”, δήλωσε ο Νετανιάχου την Τετάρτη.
Όσον αφορά το ΝΑΤΟ, ο Τραμπ επιθυμεί η Ευρώπη να “πληρώσει το μερίδιό της”. Κάθε μέλος θα πρέπει να δαπανήσει το 2% του ΑΕΠ του στην άμυνα, ποσοστό που αποτελεί το ελάχιστο όριο που έχει θέσει η συμμαχία των 32 χωρών. Ο εκλεγμένος πρόεδρος μετέφερε σε μια δημόσια συνάντηση στις αρχές του 2024 ένα περιστατικό που αποτυπώνει την πολιτική του. “Αν δεν πληρώσουμε και μας επιτεθεί η Ρωσία, θα μας προστατέψετε;” τον ρώτησε ένα μέλος της Συμμαχίας. “Όχι, δεν θα σας προστατέψω. Στην πραγματικότητα, θα τους ενθαρρύνω να κάνουν ό,τι θέλουν. Πρέπει να πληρώσετε τα χρέη σας”, απάντησε. Για τον Τραμπ, αυτή είναι “μια τακτική διαπραγμάτευσης”.