Της -
Η Ελλάδα αποτελεί ένα ανθεκτικό story ανάπτυξης και θα συνεχίσει να υπεραποδίδει έναντι της Ευρωζώνης στα επόμενα δύο χρόνια τουλάχιστον, όπως τόνισε ο επικεφαλής αναλυτής της Fitch για την Ελλάδα, Φεντερίκο Μπαρίγκα σε σημερινό webinar του οίκου με θέμα τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, ενώ από την πλευρά του ο επικεφαλής αναλυτής του οίκου για τις τράπεζες Πάου Λαμπρό σημείωσε πως υπάρχει ισχυρή πιθανότητα οι ελληνικές τράπεζες να δουν νέα αναβάθμιση στο επόμενο διάστημα χάρη και στην ενίσχυση του πιστοληπτικού προφίλ της Ελλάδας.
Πιο αναλυτικά, όπως εξήγησε ο Μπαρίγκα αναφερόμενος στις προοπτικές αξιολόγησης της χώρας, έπειτα από την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας τον περασμένο Δεκέμβριο, στο ΒΒΒ- με σταθερές προοπτικές, δύο είναι τα μέτωπα τα οποία μπορεί να οδηγήσουν σε περαιτέρω αναβάθμιση στους επόμενους 12-18 μήνες.
Αυτά είναι, πρώτον, τα δημόσια οικονομικά: η επίμονη και σημαντική μείωση του χρέους/ΑΕΠ, λόγω, για παράδειγμα, της δημοσιονομικής εξυγίανσης μεσοπρόθεσμα. Δεύτερον, η βελτίωση του μεσοπρόθεσμου αναπτυξιακού δυναμικού και των οικονομικών επιδόσεων, για παράδειγμα, λόγω της υψηλότερης επενδυτικής δυναμικής ή/και της εφαρμογής διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.
Όπως τόνισε ο κ. Μπαρίγκα, η δημοσιονομική προσπάθεια που έχει καταβάλει η Ελλάδα τα τελευταία τέσσερα χρόνια και από το ξέσπασμα της πανδημίας είναι εντυπωσιακή και είναι η πιο εντυπωσιακή σε όλη την Ευρώπη. Ο δείκτης χρέους προς ΑΕΠ έχει σημειώσει τη μεγαλύτερη μείωση και είναι πάνω από 15% χαμηλότερος από τα επίπεδα του 2019, ενώ το 2026-2027 αναμένεται να έχει μειωθεί κατά 60% σε σχέση με την κορυφή του 2020 και το 206%. Αυτή η επίδοση ήταν και ο βασικός λόγος που η Fitch έδωσε την επενδυτική βαθμίδα στην Ελλάδα.
Επιπλέον, ενώ η δημοσιονομική θέση των περισσότερων χωρών στην Ευρώπη έχει αποδυναμωθεί, αυτό δεν ισχύει για την Ελλάδα και αυτό οφείλεται και στην πολύ ισχυρή δέσμευση της κυβέρνησης για δημοσιονομική σύνεση, καθώς και στα μαθήματα που άφησε η κρίση χρέους. Επίσης, τόσο το μέτωπο της κατανάλωσης έχει βελτιωθεί όσο και το μέτωπο των εσόδων, ενώ υπάρχει επίσης δέσμευση της κυβέρνησης για πλεονάσματα του προϋπολογισμού τα επόμενα δύο χρόνια, τα οποία δεν αναμένεται να προκαλέσουν προβλήματα στη δυναμική του χορούς.
Ένας από τους σημαντικότερους λόγους που το δημοσιονομικό μομέντουμ της Ελλάδα είναι θετικό, όπως πρόσθεσε ο Μπαρίγκα, είναι ότι το προφίλ του ελληνικού χρέους είναι πολύ ευνοϊκό, ενώ οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων – και άρα το κόστους δανεισμού του Ελληνικού Δημοσίου – έχει σημειώσει τεράστια μείωση και αυτό φαίνεται ιδιαίτερα εάν συγκριθεί με την πορεία των αποδόσεων των ιταλικών ομολόγων.
Ο Μπαρίγκα τόνισε πως η συνέχιση της πολιτικής είναι ένας ακόμη λόγος που η Fitch έδωσε στην Ελλάδα την επενδυτική βαθμίδα. Η Ελλάδα έχει σημειώσει μεγάλη επιτυχία στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων του Ταμείου Ανάκαμψης και είναι από τους μεγαλύτερους δικαιούχους των κεφαλαίων της Ε.Ε. Βέβαια, συμπλήρωσε, πως απομένουν αρκετά που πρέπει να γίνουν, στο μέτωπο των δικαστικών και διοικητικών μεταρρυθμίσεων για παράδειγμα.
Το ανθεκτικό story ανάπτυξης φυσικά οφείλεται στο εξαιρετικό επενδυτικό story της χώρας, όπως τόνισε ο αναλυτής, στην ισχυρή πορεία του τουρισμού (κάτι που δεν είδαν πολλές χώρες) με τους τουρίστες να ξοδεύουν περισσότερα.
Όλα αυτά δείχνουν προς μία ισχυρή εικόνα ανάπτυξης στα επόμενα δύο χρόνια με την Ελλάδα να συνεχίζει να ξεπερνά την Ευρωζώνη. Η Fitch αναμένει ότι η ελληνική οικονομία θα αναπτυχθεί με ρυθμό 2,4% το 2023, ενώ βλέπει την ανάπτυξη για την περίοδο 2024-2025 σε παρόμοια επίπεδα (κατά μέσο όρο στο 2,4%).
Επίσης, και η αγορά εργασίας έχει βελτιωθεί σημαντικά, λόγω και το ότι ήταν σε εξαιρετικά αδύναμη θέση πριν 6-7 χρόνια, με την ανεργία να έχει μειωθεί. Το πόσο ωστόσο ακόμα μπορεί να μειωθεί μένει να φανεί, και η Fitch εκτιμά πως δεν υπάρχει μεγάλο περιθώριο για κάτι τέτοιο. Το σημαντικό είναι πως η κυβέρνηση “κοιτά” το σημαντικό θέμα του δημογραφικού, το οποίο αποτελεί πρόβλημα για πολλές χώρες, και αυτό είναι πολύ θετικό.
Σε ό,τι αφορά τους κίνδυνους, ο αναλυτής σημείωσε πως η δημοσιονομική στάση είναι θετική ωστόσο η όλη εικόνα μπορεί να επιδεινωθεί τα επόμενα χρόνια, λόγω και εξωτερικών παραγόντων, κάτι που δεν αποτελεί το βασικό σενάριο για τον οίκο.
Επίσης, μεγάλη πρόκληση είναι το ότι η Ελλάδα πρέπει να διατηρήσει μία πολύ σφιχτή δημοσιονομική πολιτική. Επίσης, οι επενδύσεις είναι ισχυρές αυτή τη στιγμή, και η αύξησή τους θα χρειαστεί αρκετό χρόνο. Τέλος, η εξωτερική θέση της χωράς εξακολουθεί να παραμένει πρόκληση. Αν και το έλλειμμα στον λογαριασμό τρεχουσών συναλλαγών έχει μειωθεί από την πανδημία, παραμένει μεγαλύτερο σε σχέση με την περίοδο πριν από αυτή. Και αυτό το οποίο θα παρακολουθεί η Fitch δεν είναι το μέγεθος του ελλείμματος αλλά το πώς θα χρηματοδοτηθεί η μείωσή του.
Τράπεζες
Σε ό,τι αφορά τον τραπεζικό κλάδο, ο επικεφαλής αναλυτής του οίκου, Πάου Λαμπρό, τόνισε πως υπάρχει μεγάλη πιθανότητα νέας αναβάθμισης στους επόμενους 12-18 μήνες, με στήριξη από το γεγονός οι η Ελλάδα έχει πλέον επενδυτική βαθμίδα. Πάντως, η επενδυτική βαθμίδα για τις τράπεζες είναι ακόμη μακριά, όπως σημείωσε.
Όπως τόνισε οι ελληνικές τράπεζες αποτελούν εξαίρεση στην Ευρωζώνη καθώς είναι οι μόνες στις οποίες η Fitch δίνει θετικές προοπτικές. Αυτό οφείλεται στις καλύτερες προοπτικές στο επιχειρηματικό μέτωπο καθώς και τις καλύτερες χρηματοδοτικές συνθήκες.
Πρώτον, το λειτουργικό περιβάλλον είναι υποστηρικτικό χάρη στην οικονομική ανάπτυξη, τη δυναμική στον κλάδο του real estate και τις επενδυτικές ευκαιρίες, στη βελτίωση του πιστωτικού προφίλ της Ελλάδας και στο γεγονός ότι ο δείκτης NPL αναμένεται να μειωθεί κάτω του 5%.
Δεύτερον, οι ελληνικές τράπεζες έχουν ενισχύσει τα κεφαλαιακά τους μαξιλάρια χάρη στην ισχυρή κερδοφορία η οποία αναμένεται να παραμείνει ισχυρή και το 2024: το λειτουργικό κέρδος και τα RWA αναμένεται να παραμείνουν ανθεκτικά πάρα τις πιέσεις στα καθαρά επιτόκια περιθώρια ΝΙΙ.
Τρίτον, οι ελληνικές τράπεζες έχουν καλύτερη πρόσβαση στις αγορές πλέον ώστε να κτίσουν τα μαξιλάρια τους.
Ο οίκος αναμένει περαιτέρω βελτίωση της ποιότητας των περιουσιακών στοιχείων των ελληνικών τραπεζών βραχυπρόθεσμα έως μεσοπρόθεσμα, με πιο ήπιο ωστόσο ρυθμό, με τις εκποιήσεις περιουσιακών στοιχείων να διαδραματίζουν μικρότερο ρόλο. Η πιστωτική επέκταση συνέχισε να αποδυναμώνεται το 2023, συμπεριλαμβανομένου του δανεισμού για στέγαση και κατανάλωση, ωστόσο η Fitch αναμένει επιτάχυνση το 2024, εν μέρει καθώς οι παράγοντες της αγοράς θα προσαρμόζονται σε ένα περιβάλλον υψηλότερων επιτοκίων.
Όπως τόνισε ο Λαμπρό, η αύξηση των δανείων που αναμένεται φέτος θα βοηθήσει στην περαιτέρω μείωση των NPLs ενώ το κόστος κίνδυνου θα μειωθεί, αν και θα παραμείνει υψηλό. Η Fitch εκτιμά πως οι ελληνικές τράπεζες θα χρησιμοποιήσουν τα κεφάλαια που έχουν κτίσει για συγχωνεύσεις και εξαγορές, όπως στην περίπτωση της Eurobank με την Ελληνική Τράπεζα, για οργανική ανάπτυξη και για τη διανομή μερισμάτων, ενώ εκτιμά πως θα πετύχουν άνετα τους στόχους MREL.