Sponsored Content
Στον 21ο αιώνα, τα παιδιά μπορούν να γράψουν κώδικα, να χρησιμοποιήσουν τεχνητή νοημοσύνη και να σχεδιάσουν εφαρμογές από το μηδέν. Ωστόσο πολλά από αυτά δυσκολεύονται να απαντήσουν σε μια απλή αλλά καθημερινή ερώτηση: πού πήγαν τελικά τα χρήματά τους. Παρότι μαθαίνουν μαθηματικά και στατιστική, σπάνια τους διδάσκει κανείς πώς να προγραμματίσουν τον προσωπικό τους προϋπολογισμό, να αποταμιεύσουν για έναν στόχο ή να κατανοήσουν τη διαφορά ανάμεσα σε ανάγκη και επιθυμία. Επομένως, παρότι μεγαλώνουν μέσα στην τεχνολογία, η σχέση τους με το χρήμα συχνά παραμένει… αναλογική.
Στην Ελλάδα, όπου η οικονομική παιδεία δεν έχει ακόμη ενταχθεί ουσιαστικά στο σχολικό πρόγραμμα, τα παιδιά μαθαίνουν για τα χρήματα εμπειρικά, μέσα από το χαρτζιλίκι, τις πρώτες μικροδουλειές ή παρατηρώντας τις συνήθειες των γονιών τους. Και κάπως έτσι, η διαχείριση χρημάτων μοιάζει περισσότερο με πειραματισμό, παρά με γνώση και εξάσκηση.
Χρηματοοικονομικός Αλφαβητισμός
Αν υπήρχε ένα μάθημα οικονομικής παιδείας στα σχολεία, θα έπρεπε να είναι πρακτικό, συμμετοχικό και ουσιαστικό, ένα πραγματικό «μάθημα ζωής» και όχι θεωρίας. Μία ώρα την εβδομάδα αφιερωμένη στα «χρήματα της καθημερινότητας»: όχι σε θεωρητικές έννοιες, αλλά στα απλά ερωτήματα που απασχολούν κάθε παιδί. Πόσα χρήματα χρειάζομαι κάθε εβδομάδα; Τι αξίζει να αγοράσω; Πόσο δύσκολο ή εύκολο είναι να αποταμιεύσω για κάτι που θέλω;
Ένα μάθημα σαν αυτό θα μπορούσε να λειτουργεί σαν ένας μικρός «οδηγός σπουδών» για την οικονομική υπευθυνότητα. Θα ξεκινούσε με τον προγραμματισμό των προσωπικών εξόδων, δηλαδή πώς οργανώνεις το χαρτζιλίκι σου, πώς το χωρίζεις σε κατηγορίες και πώς ελέγχεις τι μένει στο τέλος της εβδομάδας ή του μήνα. Στη συνέχεια, θα ακολουθούσαν μικρά projects, όπως ο σχεδιασμός του προϋπολογισμού των διακοπών ή μια εβδομάδα καταγραφής εξόδων, για να δει ο μαθητής πού «χάνονται» τα χρήματα.
Ακόμη και πιο δημιουργικές δραστηριότητες θα είχαν θέση στο πρόγραμμα σπουδών: για παράδειγμα, πώς μπορείς να αυξήσεις τα διαθέσιμά σου μέσα από ανακύκλωση, μεταπώληση ή ανταλλαγές. Μέσα από τέτοιες ασκήσεις, το παιδί δεν θα μάθαινε απλώς αριθμούς, αλλά αξίες: υπομονή, επίγνωση, κρίση, προνοητικότητα. Κι έτσι, στο τέλος της χρονιάς, η «βαθμολογία» δεν θα μετρούσε ποιος κέρδισε τα περισσότερα, αλλά ποιος έμαθε να σκέφτεται πιο ώριμα. Γιατί η οικονομική παιδεία δεν είναι μάθημα μαθηματικών, είναι στάση ζωής.
Από το χαρτζιλίκι στη συνειδητή διαχείριση
Αν αυτό το μάθημα εφαρμοζόταν στην πράξη, το πρώτο του «εργαλείο» θα ήταν το χαρτζιλίκι. Πρόκειται για το πεδίο όπου γεννιούνται οι πρώτες οικονομικές αποφάσεις και τα πρώτα λάθη. Γι’ αυτό και αποτελεί την ιδανική αφετηρία για μια υγιή σχέση με τα χρήματα. Το παιδί βλέπει τι σημαίνει να επιλέγεις, να περιμένεις, να σχεδιάζεις, να θυσιάζεις κάτι για κάτι άλλο. Εκεί μαθαίνει τη διαφορά ανάμεσα στο «θέλω» και στο «χρειάζομαι».
Και το σημαντικότερο: όλα αυτά μπορεί να τα κάνει μόνο του, με τον γονέα σε ρόλο διακριτικού συνοδοιπόρου. Γιατί η οικονομική διαχείριση δεν χτίζεται με περιορισμούς, αλλά με εμπιστοσύνη.
Η τεχνολογία ως εκπαιδευτικό εργαστήριο
Σε αυτήν τη διαδρομή προς την αυτονομία, η τεχνολογία μπορεί να λειτουργήσει ως πολύτιμος βοηθός. Η υπηρεσία Eurobank Teens για παιδιά 15 έως 17 ετών, δείχνει πώς το χαρτζιλίκι μπορεί να μετατραπεί σε εργαλείο μάθησης: μια άυλη προπληρωμένη κάρτα που συνδέεται με τον λογαριασμό των γονιών και λειτουργεί μέσα από το Eurobank Mobile App. Ο γονέας εκδίδει και φορτίζει την κάρτα δωρεάν, αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι έχει πραγματικό έλεγχο και ασφάλεια. Μπορεί να παρακολουθεί ανά πάσα στιγμή το υπόλοιπο και τις κινήσεις, να ακυρώνει ή να απενεργοποιεί προσωρινά την κάρτα εάν χρειαστεί, και να επιλέγει αν το παιδί θα μπορεί να τη χρησιμοποιεί για online αγορές ή για συναλλαγές στο εξωτερικό.
Παράλληλα, μπορεί να οργανώσει το χαρτζιλίκι με τρόπο που διευκολύνει την καθημερινότητα: να ορίσει εβδομαδιαία ή μηνιαία φόρτιση (π.χ. αυτόματη προσθήκη 10€ κάθε εβδομάδα), να ενεργοποιήσει αυτόματη φόρτιση όταν το υπόλοιπο πέσει κάτω από ένα συγκεκριμένο όριο, αλλά και να ορίσει ημερήσια ή μηνιαία όρια στις αγορές ή μέγιστο ποσό ανά συναλλαγή.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, το παιδί αποκτά το δικό του ψηφιακό προφίλ και χρησιμοποιεί την κάρτα για τις καθημερινές του αγορές – απλά, ψηφιακά και με ασφάλεια. Και το σημαντικότερο: αρχίζει να βλέπει τι σημαίνει ροή χρημάτων. Πού πηγαίνουν τα χρήματα, πόσο μένει, πώς προγραμματίζει, πότε χρειάζεται να προσαρμοστεί. Ο γονέας, από την άλλη, έχει εικόνα χωρίς να χρειάζεται να ρωτά, να πιέζει ή να ελέγχει διαρκώς. Είναι ένα πλαίσιο που ενισχύει την εμπιστοσύνη κι όχι τον περιορισμό.
Σημαντικό ρόλο παίζει και η ενότητα «Μάθε Έξυπνα», όπου οι έφηβοι έρχονται σε επαφή με βασικές έννοιες οικονομικής παιδείας μέσα από μικρά, κατανοητά tips που μιλούν στη δική τους γλώσσα. Έτσι, η θεωρία μετατρέπεται σε καθημερινή, πρακτική γνώση.
Και για τους γονείς, υπάρχει ακόμη ένα πρακτικό κίνητρο: όσοι εκδώσουν την άυλη προπληρωμένη κάρτα Prepaid Visa Eurobank Teens, για το παιδί τους, έως και τις 31.12.2025 και τη φορτίσουν συνολικά με 50 ευρώ και πάνω, κερδίζουν 15 ευρώ €πιστροφή σε χρεωστική ή πιστωτική κάρτα Eurobank που συμμετέχει στο πρόγραμμα επιβράβευσης €πιστροφή. Μια έξυπνη επιβράβευση για μια ακόμη πιο έξυπνη απόφαση.
Από τον πίνακα στην καθημερινότητα
Η οικονομική παιδεία θα πρέπει να ξεκινά από τον σχολικό πίνακα και να επεκτείνεται και στην πράξη. Περνάει από την ενημέρωση στην μόρφωση μόνο όταν το παιδί μαθαίνει να παίρνει αποφάσεις, να οργανώνει τις σκέψεις του και να βλέπει το αποτέλεσμα των επιλογών του. Και αυτή είναι ίσως η πιο πολύτιμη γνώση που μπορεί να του προσφέρει ένας γονέας: όχι το πόσα θα κερδίσει, αλλά το πώς θα μάθει να τα διαχειρίζεται.
Το Eurobank Teens κάνει αυτή τη διαδικασία φυσικό κομμάτι της καθημερινότητας, απλά, βιωματικά και χωρίς πίεση. Γιατί, τελικά, ακόμα και αν το πιο σημαντικό «μάθημα χρημάτων» δεν έχει γραφτεί σε κάποιο σχολικό εγχειρίδιο, εξακολουθεί να διαμορφώνεται μέρα με τη μέρα, μέσα από συνειδητές επιλογές.
