Η τακτική άσκηση είναι σημαντική για τους ασθενείς, είτε παίρνουν φάρμακα είτε χειρουργούνται.
Αν πάσχετε από αρθρίτιδα στο ισχίο και αναρωτιέστε αν το κολύμπι είναι κατάλληλη άσκηση για εσάς, αναθαρρήστε. Όχι μόνο είναι ασφαλές, αλλά και ωφέλιμο διότι καταπραΰνει τα συμπτώματα και βελτιώνει την ανάρρωση και την μακροπρόθεσμη κινητικότητα. Αρκεί να γίνεται με τον σωστό τρόπο, σύμφωνα με έναν ειδικό.
Το ισχίο είναι η μεγαλύτερη άρθρωση του ανθρωπίνου σώματος. Είναι ιδιαιτέρως ευάλωτο στην εμφάνιση οστεοαρθρίτιδας (είναι η πιο συχνή μορφή αρθρίτιδας). Και αυτό, διότι με την πάροδο του χρόνου εκφυλίζεται ο χόνδρος που βρίσκεται μεταξύ των οστών και επιτρέπει στην άρθρωση να κινείται.
Η αρθρίτιδα, όμως, δεν εκδηλώνεται μόνον στους ηλικιωμένους. Μπορεί να εκδηλωθεί και σε νεότερα άτομα, π.χ. μετά από κάποιον τραυματισμό.
Η οστεοαρθρίτιδα του ισχίου είναι μία χρόνια ασθένεια. Χαρακτηρίζεται από πόνο, ευαισθησία και περιορισμό της κίνησης. Προοδευτικά προκαλεί μείωση της δραστηριότητας και της ποιότητας ζωής των ασθενών.
Προς το παρόν, δεν υπάρχει οριστική θεραπεία χωρίς χειρουργική αντικατάσταση της άρθρωσης, αναφέρει ο εξειδικευμένος στις αρθροπλαστικές ισχίου και γόνατος ορθοπεδικός χειρουργός δρ Αθανάσιος Τσουτσάνης. Η συντηρητική αντιμετώπιση αποσκοπεί στην αποφυγή της επιδείνωσής της και στην ανακούφιση των συμπτωμάτων.
Η τακτική άσκηση κατέχει σημαντικό ρόλο τόσο για τους ασθενείς που αντιμετωπίζονται συντηρητικά (π.χ. λήψη αναλγητικών και αντιφλεγμονωδών φαρμάκων, έγχυση υλικών όπως το υαλουρονικό οξύ και τα στεροειδή), όσο και για όσους προετοιμάζονται να υποβληθούν σε αρθροπλαστική ισχίου (αντικατάσταση της άρθρωσης).
Σημαντική η καλή φυσική κατάσταση
Όλοι ενθαρρύνονται να εκτελούν χαμηλής έντασης δραστηριότητες για αύξηση της μυϊκής δύναμης και βελτίωση της ποιότητας των οστών. «Η καλή φυσική κατάσταση προεγχειρητικά περιορίζει τον πόνο και τη δυσλειτουργία. Μετεγχειρητικά μειώνει την πιθανότητα επιπλοκών κατά 30% έως 80%. Έτσι επιτρέπει την ταχύτερη επιστροφή στην κανονικότητα», τονίζει ο δρ Τσουτσάνης.
Το κολύμπι και κάθε άλλη μορφή άσκησης στο νερό έχει αποδειχθεί ιδιαιτέρως ωφέλιμο για τους ασθενείς. Κατ’ αρχάς, το νερό αποτελεί έναν χώρο που συμβάλλει στην προστασία από πτώσεις και περαιτέρω τραυματισμούς. Επιπλέον, είναι εξαιρετικά ωφέλιμο για την ανάρρωση και τη μακροπρόθεσμη κινητικότητα, ακόμα και πριν την αρθροπλαστική. Ειδικότερα, το κολύμπι και κάθε άλλη δραστηριότητα στο νερό:
- Βελτιώνει τη φυσική κατάσταση
- Δυναμώνει τους μύες που στηρίζουν την άρθρωση
- Βελτιώνει την ισορροπία, η οποία είναι απαραίτητη για την αποφυγή των πτώσεων (οι πτώσεις είναι συχνή αιτία αρθροπλαστικής ισχίου λόγω κατάγματος)
Όλα αυτά είναι σημαντικά για τους ασθενείς με οστεοαρθρίτιδα, ανεξαρτήτως ηλικίας, φύλου και σταδίου της νόσου. Η ενίσχυση, όμως, των απαγωγών μυών του ισχίου και των τετρακεφάλων μηριαίων μυών είναι εξαιρετικά σημαντική για τους μετεγχειρητικούς ασθενείς. Έχει αποδειχθεί ότι το μέγεθος αυτών των μυών, η λειτουργική ικανότητα και η ισορροπία μπορούν να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής και τον χρόνο ανάρρωσης μετά από την επέμβαση.
Εκτός από την μυϊκή ανάπτυξη και σταθεροποίηση, η βύθιση στο νερό και το κολύμπι ασκεί και χαλαρωτική επίδραση. Διεγείρει επίσης την κυκλοφορία του αίματος και ανακουφίζει τις αρθρώσεις από την πίεση. Επιπλέον, χαλαρώνει τις συμφύσεις, συμβάλλοντας στην αποκατάσταση της κινητικότητας.
Βασική προϋπόθεση είναι η άσκηση να είναι ήπια. Τα φορτία που δέχεται η άρθρωση του ισχίου είναι μεγαλύτερα, όσο αυξάνεται η ταχύτητα κολύμβησης, βάδισης ή άσκησης στο νερό.
Πολλές παρανοήσεις
«Οι ενδοιασμοί ορισμένων για την ενασχόληση με διάφορα θαλάσσια σπορ και με την κολύμβηση έγκεινται σε παρανοήσεις και ξεπερασμένους κανόνες», επισημαίνει ο δρ Τσουτσάνης.
Από τους πιο συχνούς είναι η εσφαλμένη αντίληψη ότι η τεχνητή άρθρωση δεν αντέχει τα μεγάλα φορτία που ασκούνται σε αυτήν κατά το κολύμπι. Στην πραγματικότητα, ισχύει το αντίθετο. «Η άνωση του νερού περιορίζει σημαντικά την πίεση και τους κραδασμούς που θα δεχόταν κατά τη διάρκεια οποιασδήποτε άλλης άσκησης στο έδαφος», εξηγεί ο ειδικός.
Οι μετεγχειρητικοί ασθενείς φοβούνται επίσης συχνά μήπως το τραύμα τους μολυνθεί. Κανένας κίνδυνος, όμως, δεν υπάρχει μετά την πλήρη επούλωσή του. Ωστόσο, η ακριβής χρονική στιγμή που θα είναι ξανά δυνατή η κολύμβηση εξαρτάται από μεμονωμένους παράγοντες. Γι’ αυτό τον λόγο εξατομικεύεται σε κάθε ασθενή ξεχωριστά.
Όταν ο χειρουργός δώσει την άδειά του, τίποτα δεν εμποδίζει το κολύμπι, την αεροβική στο νερό (aqua aerobic), το περπάτημα ή το τρέξιμο μέσα στο νερό, ακόμη και μετά από την ολική αρθροπλαστική ισχίου.
Η ολική αρθροπλαστική
Η ολική αρθροπλαστική ισχίου έχει γίνει η τυπική θεραπεία για ασθενείς με οστεοαρθρίτιδα τελικού σταδίου. Προσφέρει σημαντική ποσοτική και ποιοτική βελτίωση στη σωματική λειτουργία.
«Η επέμβαση γίνεται με ελάχιστα επεμβατικές μεθόδους, με την τεχνική AMIS να θεωρείται η πλέον ατραυματική, καθώς η προσπέλαση γίνεται με τη βοήθεια ειδικών εργαλείων παρεκτοπίζοντας τους μύες», εξηγεί ο δρ Τσουτσάνης.
Με άλλα λόγια, «αυτή η πρόσθια, ελάχιστης επεμβατικότητας χειρουργική τεχνική δεν απαιτεί τομές ούτε αποκόλληση μυών», συνεχίζει. «Με αυτό τον τρόπο μειώνεται ο μετεγχειρητικός πόνος, η διάρκεια νοσηλείας και εξαλείφεται η ανάγκη μετάγγισης αίματος».
Το μεγαλύτερο πλεονέκτημά της όμως είναι η σημαντικά ταχύτερη αποκατάσταση, προσθέτει. «Οι ασθενείς αρχίζουν τη βάδιση με πατερίτσες την ίδια ημέρα ή την επομένη της επέμβασης. Η δε ανάγκη για χρήση τους είναι μικρότερης διάρκειας. Μπορούν να διανύουν μικρές αποστάσεις μέσα σε λίγες ημέρες, ακόμη και χωρίς αυτές. Έτσι, οι πιο ηλικιωμένοι ασθενείς είναι σε θέση να κινούνται ξανά ανεξάρτητα και οι νεότεροι να επανενταχθούν στην επαγγελματική ζωή τους γρηγορότερα», καταλήγει.
Φωτογραφία: iStock
