Σε τροχιά διπλωματικής έντασης μπαίνουν οι σχέσεις Ελλάδας και Λιβύης, ενόψει της επικείμενης επίσκεψης του υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη στις αρχές Ιουλίου, καθώς η Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας της Τρίπολης αντέδρασε έντονα στην απόφαση της Αθήνας να προχωρήσει σε διεθνή πρόσκληση υποβολής προσφορών για έρευνες και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων σε θαλάσσιες περιοχές νότια της Κρήτης.
Η λιβυκή πλευρά κατηγορεί την Ελλάδα για παραβίαση κυριαρχικών δικαιωμάτων, υποστηρίζοντας ότι ορισμένα από τα «οικόπεδα» εμπίπτουν σε θαλάσσιες ζώνες οι οποίες βρίσκονται – όπως υποστηρίζει – σε καθεστώς «διεθνούς αμφισβήτησης».
Η ανακοίνωση του Υπουργείου Εξωτερικών της Λιβύης ήρθε ως απάντηση σε δημοσιεύματα που αφορούσαν την ελληνική πρόσκληση για τις θαλάσσιες έρευνες, ενώ εκλαμβάνεται ως μια κίνηση με ευρύτερο γεωπολιτικό περιεχόμενο, καθώς συνοδεύεται από έντονες παρασκηνιακές διεργασίες για την επαναφορά του Τουρκολιβυκού Μνημονίου, του αμφιλεγόμενου συμφώνου θαλάσσιας οριοθέτησης Άγκυρας – Τρίπολης του 2019.
Άμεση ήταν η αντίδραση της ελληνικής πλευράς, η οποία διαμηνύει πως ενεργεί στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας, τονίζοντας ότι δεν πρόκειται να παραιτηθεί από την άσκηση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων.
Σε αυτό το πλαίσιο, κύκλοι του Υπουργείου Εξωτερικών τόνισαν στο enikos.gr, πως «η Ελλάδα δεν φοβάται να ασκήσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα και αυτό αποδεικνύει η αντίδραση της Λιβύης», ενώ πηγές του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανέφεραν ότι οι διαδικασίες αδειοδότησης διεξάγονται απολύτως νόμιμα.
Ωστόσο, η συγκυρία της έντασης αποκτά πρόσθετη σημασία, καθώς συμπίπτει με την προσπάθεια της Αθήνας να αποκαταστήσει τις διπλωματικές ισορροπίες μεταξύ των δύο λιβυκών διοικήσεων – Τρίπολης και Βεγγάζης – μέσω της επικείμενης επίσκεψης του Έλληνα ΥΠΕΞ τόσο στη Δυτική όσο και στην Ανατολική Λιβύη. Είναι ενδεικτικό ότι το πρόγραμμα των επαφών περιλαμβάνει συναντήσεις με την κυβέρνηση της Τρίπολης, αλλά και με την ηγεσία της Ανατολικής Λιβύης, μεταξύ των οποίων και τον στρατηγό Χάφταρ.
Την ίδια ώρα, με αφορμή την ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών της Λιβύης, ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ ασκούν κριτική στην κυβέρνηση για τους χειρισμούς της.
«Η ανακοίνωση του Υπουργείου Εξωτερικών της Λιβύης με την οποία αμφισβητούνται τα εθνικά κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας κατ’ εφαρμογή του παράνομου και ανυπόστατου τουρκολιβυκού μνημονίου του 2019, αποτελεί νέα ανησυχητική εξέλιξη εις βάρος των εθνικών μας συμφερόντων», τονίζει σε δήλωση του ο υπεύθυνος Κ.Τ.Ε. Εξωτερικών του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, Δημήτρης Μάντζος.
Την έντονη διαμαρτυρία του για την ανακοίνωση του Υπουργείου Εξωτερικών της προσωρινής κυβέρνησης της Λιβύης εκφράζει σε ανακοίνωσή του ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, τονίζοντας ότι «η νέα αυτή διπλωματική αποτυχία, αποτελεί προϊόν της άνευ σχεδίου εξωτερικής πολιτικής της κυβέρνησης Μητσοτάκη, πολλώ δε μάλλον τη στιγμή που ο Υπουργός Εξωτερικών αναμένεται να επισκεφθεί την Λιβύη. Ο κύριος Γεραπετρίτης οφείλει να εξηγήσει στον ελληνικό λαό ποιο είναι το επίπεδο προετοιμασίας για την εν θέματι επίσκεψη και γιατί προέκυψε μια ακόμη αρνητική εξέλιξη σε βάρος των εθνικών μας συμφερόντων».
Λιβύη: Καταγγέλλει την Ελλάδα για «παραβίαση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων» με τα οικόπεδα νοτίως της Κρήτης
Το Υπουργείο Εξωτερικών της Λιβύης εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία τονίζει ότι παρακολουθεί με «έντονη ανησυχία όσα αναφέρθηκαν στο τεύχος υπ’ αριθμ. (3335) του ευρωπαϊκού περιοδικού που εκδόθηκε στις 12 Ιουνίου 2025, όσον αφορά την ανακοίνωση των ελληνικών αρχών για διεθνή πρόσκληση υποβολής προσφορών με σκοπό την παροχή αδειών για την εξερεύνηση και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων σε θαλάσσιες περιοχές νότια της Κρήτης, εκ των οποίων ορισμένες βρίσκονται εντός της ζώνης θαλάσσιων περιοχών που αποτελούν αντικείμενο αμφισβήτησης με το λιβυκό κράτος».
Σύμφωνα με τα λιβυκά ΜΜΕ, το Υπουργείο Εξωτερικών της Λιβύης αναφέρει ότι «η εν λόγω ενέργεια της Ελλάδας συνιστά κατάφωρη παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Λιβύης, εκφράζοντας τη ρητή επιφύλαξή του και την πλήρη αντίθεσή του σε οποιαδήποτε διερευνητική ή εξορυκτική δραστηριότητα στις περιοχές αυτές, χωρίς την επίτευξη προηγούμενης νομικής συμφωνίας που να σέβεται το διεθνές δίκαιο».
Επίσης στην ανακοίνωση τονίζεται ότι «η Λιβύη εξακολουθεί να επιδιώκει να αποτελέσει η Μεσόγειος Θάλασσα χώρο συνεργασίας, ειρήνης και κοινής ανάπτυξης για όλα τα γειτονικά κράτη, και ότι οι μονομερείς λύσεις δεν οδηγούν παρά μόνο σε ένταση και επιπλοκές».
«Με βάση τις παραπάνω επιφυλάξεις και ενστάσεις, εκφράζουμε την ελπίδα ότι οι ελληνικές αρχές θα επιδείξουν υπευθυνότητα, αναλογιζόμενες το βάθος των ιστορικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών, και καλούμε σε προτίμηση της οδού του διαλόγου και της διαπραγμάτευσης ως τη μόνη δίκαιη και βιώσιμη οδό προς αποδοτικές λύσεις, στηριγμένες στους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου και τη διασφάλιση των συμφερόντων όλων των μερών» καταλήγει η ανακοίνωση.
A statement of @Mofa_Libya regarding the announcement by Greek authorities of a bidding round for hydrocarbon exploration and exploitation permits in maritime areas south of #Crete, some of which located within the maritime zones disputed with #Libya.#Greece pic.twitter.com/I15M911SMq
— Bader Shniba بدر شنيبة (@BaderShniba) June 19, 2025