Σεισμοί στη Σαντορίνη: Υπαρκτός ο κίνδυνος τσουνάμι, λέει η Επιτροπή Διαχείρισης Κινδύνων και Κρίσεων του ΕΚΠΑ

«Η πιθανότητα εκδήλωσης τσουνάμι στην ευρύτερη περιοχή Σαντορίνης-Αμοργού είναι υπαρκτή και δεν περιορίζεται αποκλειστικά στη σεισμική δραστηριότητα» επισημαίνει σε νεότερη ανακοίνωσή της η Διεπιστημονική Επιτροπή Διαχείρισης Κινδύνων και Κρίσεων του ΕΚΠΑ.

Σύμφωνα με την επιτροπή, ο κίνδυνος τσουνάμι δεν συνδέεται μόνον με την πρόσφατη αύξηση της σεισμικής δραστηριότητας, «αλλά αποτελεί μια διαρκή απειλή για την περιοχή». Γι αυτό ζητά άμεσα να υπάρξει σχεδιασμός δράσεων, όπως και προετοιμασία και ενημέρωση του πληθυσμού.

Αναλυτικά η ανακοίνωση της Διεπιστημονικής Επιτροπής:

Η πιθανότητα εκδήλωσης τσουνάμι στην ευρύτερη περιοχή Σαντορίνης-Αμοργού είναι υπαρκτή και δεν περιορίζεται αποκλειστικά στη σεισμική δραστηριότητα. Χερσαίες και υποθαλάσσιες κατολισθήσεις μπορούν επίσης να προκαλέσουν την εμφάνιση καταστροφικών κυμάτων, καθιστώντας την προετοιμασία και την ενημέρωση του πληθυσμού απολύτως απαραίτητες. Επιπλέον, ο κίνδυνος τσουνάμι δεν συνδέεται μόνο με την πρόσφατη αύξηση της σεισμικής δραστηριότητας, αλλά αποτελεί μια διαρκή απειλή για την περιοχή.

Σε μια χώρα με υψηλή σεισμικότητα, όπως η Ελλάδα, η ύπαρξη ενός καλά οργανωμένου σχεδίου εκκένωσης, σαφών οδηγιών και συνεχούς εκπαίδευσης του πληθυσμού είναι ζωτικής σημασίας. Η εκδήλωση ενός τσουνάμι μπορεί να είναι απρόβλεπτη, γεγονός που καθιστά αναγκαία την υιοθέτηση συντονισμένων δράσεων πρόληψης και ετοιμότητας.

Ομάδα του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, αποτελούμενη από τους Υπ. Δρ. Γώγου Μαριλία, Υπ. Δρ. Σπύρου Ναυσικά-Ιωάννα, Δρ. Μαυρούλη Σπυρίδωνα, Καθηγήτρια Ευελπίδου Νίκη, Καθηγητή Ευθύμη Λέκκα και Καθηγήτρια Αντωναράκου Ασημίνα, πραγματοποίησε αναλυτική χαρτογράφηση των περιοχών που ενδέχεται να πληγούν από τσουνάμι και αξιολόγησε την καταλληλότητα των υφιστάμενων σημείων συγκέντρωσης που έχουν υποδείξει οι τοπικοί Δήμοι.

Τα πρώτα ευρήματα της μελέτης δείχνουν:

✔ Ορισμένα προτεινόμενα σημεία καταφυγής, όπως αυτό στα Κατάπολα της Αμοργού, είναι στρατηγικά τοποθετημένα, προσφέροντας ικανοποιητική προστασία σε περίπτωση τσουνάμι. Αντίστοιχα, η επιλογή θέσης στην περιοχή της Αιγιάλης κρίνεται ικανοποιητική.

✔ Στη Σαντορίνη, τα σημεία καταφυγής έχουν οριστεί σε μεγάλες αποστάσεις από τις ακτές (για παράδειγμα, το νοτιοανατολικό σημείο συγκέντρωσης βρίσκεται 3.100 m από τις ακτές του παραλιακού οικισμού Περίβολος και 3.200 m από την Περίσσα). Παρότι αυτή η τοποθέτηση εξασφαλίζει προστασία από τις επιπτώσεις ενός τσουνάμι, δεν διευκολύνει την άμεση (πεζή) πρόσβαση σε περίπτωση έκτακτης εκκένωσης.

✔ Στην Ίο, το μοναδικό σημείο συγκέντρωσης που εξυπηρετεί την περιοχή του λιμανιού (ανοιχτός χώρος Χρυσή Ακτή) βρίσκεται εντός της ζώνης που κατακλύζεται ακόμα και με το πιο ήπιο σενάριο (0-3 m run-up), γεγονός που το καθιστά ακατάλληλο.

✔ Στη Νάξο, πολλά από τα υποδεικνυόμενα σημεία συγκέντρωσης βρίσκονται εντός της κόκκινης ζώνης. Επιπλέον, λόγω της πυκνότητας του οικιστικού ιστού της Χώρας Νάξου, κρίνεται απαραίτητη η επικαιροποίηση των σημείων συγκέντρωσης και ο σχεδιασμός των διαδρομών πρόσβασης προς αυτά.

Ακολουθώντας τις διεθνείς πρακτικές για την εκκένωση παράκτιων ζωνών σε περίπτωση τσουνάμι, καθίσταται σαφές ότι απαιτούνται πρόσθετα μέτρα για την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση του πληθυσμού.

Για τη μείωση του κινδύνου από τσουνάμι, προτείνουμε:

🔹 Αναθεώρηση και επικαιροποίηση, όπου κρίνεται αναγκαίο, των σημείων καταφυγής και συγκέντρωσης.

🔹Καθορισμό περιοχών εκκένωσης.

🔹 Χάραξη και σήμανση διαδρομών εκκένωσης.

🔹Ενίσχυση της ενημέρωσης και εκπαίδευσης των κατοίκων και επισκεπτών.
🔹 Διεξαγωγή ασκήσεων ετοιμότητας με τη συμμετοχή πολιτών, τοπικών και περιφερειακών φορέων.
🔹 Συνεχή επιστημονική παρακολούθηση της σεισμικής και γεωδυναμικής δραστηριότητας της περιοχής, καθώς και ενίσχυση του δικτύου και του συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης τσουνάμι.

Συντονιστής της Διεπιστημονικής Επιτροπής Διαχείρισης Κινδύνων και Κρίσεων ΕΚΠΑ είναι ο Ευθύμιος Λέκκας, Ομ. Καθηγητής Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος.

Τα μέλη της Διεπιστημονικής Επιτροπής Διαχείρισης Κινδύνων και Κρίσεων είναι:

Αντωναράκου Ασημίνα, Καθηγήτρια και Πρόεδρος του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος

Αρκαδόπουλος Νικόλαος, Καθηγητής Χειρουργικής, Πρόεδρος Ιατρικής Σχολής

Βασιλάκης Εμμανουήλ, Αναπληρωτής Καθηγητής Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος

Διακάκης Μιχαήλ, Επίκουρος Καθηγητής Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος

Ευελπίδου Nίκη – Νικολέττα, Καθηγήτρια Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος

Καβύρης Γιώργος, Καθηγητής Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος

Καρτάλης Κωνσταντίνος, Καθηγητής Τμήματος Φυσικής

Λάγιου Παγώνα, Καθηγήτρια Επιδημιολογίας, Κοσμήτορας Σχολής Επιστημών Υγείας

Λέκκας Ευθύμιος, Ομ. Καθηγητής Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος, Συντονιστής Επιτροπής

Μαυρούλης Σπυρίδων, Επιστημονικός Συνεργάτης Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος

Πικουλής Εμμανουήλ, Καθηγητής Ιατρικής Σχολής

Σταύρου Πήλιος-Δημήτρης, Επίκουρος Καθηγητής Τμήματος Ψυχολογίας

Χατζηχρήστου Χρυσή, Καθηγήτρια Τμήματος Ψυχολογίας

Υπεύθυνος για την προβολή του έργου και των δράσεων της Επιτροπής είναι το μέλος ΕΔΙΠ του Τμήματος Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης κ. Δημήτρης Κουτσομπόλης.

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ