Αν υπάρχει κάποιο μέσο στην Ελλάδα που ασχολείται με σοβαρότητα και συνέπεια με τα αυτόνομα αυτοκίνητα και την αυτόνομη οδήγηση αυτό είναι το topgeargreece.gr. Φυσικά είχαμε την απορία -όπως και όλοι- για το πώς είναι να παίρνεις ένα ταξί χωρίς οδηγό. Κάπως έτσι γνωρίσαμε την Σοφία και τον Αντώνη και μας έλυσαν όλες μας τις απορίες για τα robotaxi. Και ήταν πολλές.
Ο Αντώνης και η Σοφία βρέθηκαν για λόγους εργασίας στο Σαν Φρανσίσκο στην Καλιφόρνια και σε μία από τις μετακινήσεις τους αποφάσισαν να χρησιμοποιήσουν robotaxi.
To Σαν Φρανσίσκο είναι η πρώτη πόλη παγκοσμίως που έδωσε άδειες σε δύο εταιρείες για να χρησιμοποιούν robotaxi -αν και το τώρα έχει μείνει μόνο η μία. Αυτή είναι η Waymo που έχει έναν μεγάλο στόλο από ηλεκτρικές Jaguar I-Pace (ναι, σαν αυτή που έκαψαν αγανακτισμένοι πολίτες), οι οποίες με ειδικές προσθήκες έχουν μετατραπεί σε αυτόνομα ταξί. Για όλα τα υπόλοιπα ρωτάμε την Σοφία και τον Αντώνη και απαντούν σε όλα.
Περιμένατε ότι θα μπαίνατε ποτέ σε ταξί χωρίς οδηγό ή πιστεύατε ότι κάτι τέτοιο ήταν μόνο στην σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας;
Η αλήθεια είναι ότι πιστεύαμε πως κάποια στιγμή θα βλέπαμε τέτοιου είδους οχήματα, δεδομένου ότι ήδη γνωρίζαμε για αυτοκίνητα τα οποία έχουν κάποιο βαθμό αυτονομίας, πχ παρκάρουν μόνα τους. Θεωρούσαμε όμως ότι το κόστος του να χρησιμοποιήσουμε ένα τέτοιο όχημα θα ήταν απαγορευτικό. Είχε δει ο Αντώνης το 1993 μια ταινία, στην οποία όλοι κινούνταν με αυτοκινούμενα. Το έτος στο οποίο αναφερόταν η ταινία ήταν το 2032. Το 2032 είναι πιο κοντά από το 1993!
Ποια ήταν η πρώτη σας σκέψη όταν αποφασίσατε να χρησιμοποιήσετε robotaxi;
Αρχικά, όταν είδαμε αυτό το όχημα να κυκλοφορεί, θεωρήσαμε ότι είναι κάποιο promo και σε καμία περίπτωση δεν φανταζόμασταν ότι θα μπορούσαμε να το χρησιμοποιήσουμε ως ταξί. Είχε μια επιγραφή που έλεγε “ride me”. Έτσι βρήκαμε το όνομα της εταιρίας και κατεβάσαμε την εφαρμογή, περισσότερο από περιέργεια για το κόστος. Μέχρι εκείνη τη στιγμή πιστεύαμε ότι θα είναι απαγορευτικό. Ε, όταν καταλάβαμε ότι θα μπούμε μέσα, η σκέψη έγινε επιφώνημα. Συγκεκριμένα ΟΥΑΟΥ.
Ήταν εύκολο να χειριστείτε την εφαρμογή ή την υπηρεσία για να καλέσετε το robotaxi; Χρειαστήκατε κάποια βοήθεια;
Είναι μια εφαρμογή σαν την UBER ή τη LYFT. Πολύ εύχρηστη. Δεν είχαμε κάποιο θέμα.
Και πώς αισθανθήκατε τις πρώτες στιγμές που μπήκατε στο robotaxi; Υπήρχε ενθουσιασμός ή ανησυχία; (ή και τα δύο;)
Ο ενθουσιασμός αντιστάθμιζε την ανησυχία. Βέβαια, για να μην παριστάνουμε τους τελείως γενναίους, στην αρχή σκεφτόμασταν ότι κάποιες αριστερές στροφές αποκλείεται να μπορέσει να τις πάρει χωρίς να τρακάρει. Κάναμε λάθος.
Είσαι υποχρεωμένος να φοράς ζώνη ασφαλείας; Αν δεν την φοράς, το αυτοκίνητο εκκινεί την διαδρομή του;
Ναι, είσαι υποχρεωμένος, αυτό αναφέρεται και στις οδηγίες που ακούγονται από το ηχείο του αυτοκινήτου όταν εκκινεί. Κάναμε κάποια δευτερόλεπτα μέχρι να τις βάλουμε και ξεκίνησε αυτός ο ήχος ειδοποίησης που έχουν όλα τα αυτοκίνητα, ίσως σε πιο δυνατή ένταση. Δεν ελέγξαμε τι γίνεται αν μετά από ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα δεν έχει φορέσει ζώνη ο επιβάτης. Πιθανότατα να σταματάει. Αποφύγαμε ωστόσο τους πειραματισμούς.
Αισθανθήκατε ασφαλείς καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδρομής; Υπήρχαν στιγμές που νιώσατε άβολα;
Είναι αυτό το θέμα με τις αριστερές στροφές στις ΗΠΑ. Επειδή έχουν πράσινο φανάρι και αυτοί που στρίβουν αριστερά αλλά και όσοι έρχονται από το αντίθετο ρεύμα, η κίνηση γίνεται με βάση τον κανόνα της προτεραιότητας από δεξιά. Κάποια στιγμή σε μία τέτοια κατάσταση, έπρεπε να στρίψουμε αριστερά και από το αντίθετο ρεύμα ερχόταν ένα λευκό βαν. Η απόσταση ήταν αρκετή για να ξεκινήσει τη στροφή, επομένως ξεκίνησε, ωστόσο το βαν επιτάχυνε. Αυτό μας τάραξε λίγο, ίσως γιατί εάν οδηγούσε κάποιος από εμάς, δεν θα ξεκινούσε να στρίψει. Εκ των υστέρων, θεωρούμε ότι το robotaxi έκανε τον τέλειο υπολογισμό (υπάρχει και αντίστοιχο βίντεο).
Πώς χειρίστηκε το αυτόνομο ταξί την κίνηση, τους πεζούς ή (αν σας έτυχε) τις απρόβλεπτες καταστάσεις;
Σταματούσε κανονικά στις διαβάσεις, έδινε προτεραιότητα σε οχήματα που είχαν προτεραιότητα, γενικά ήταν σαν να είχε έναν πολύ ευγενικό και σωστό αόρατο οδηγό. Όταν βρέθηκε μπροστά μας ένα διπλοπαρκαρισμένο όχημα, σταμάτησε υπομονετικά (εντάξει, ένα ρομπότ δεν έχει συναισθήματα, ούτε υπομονή) από πίσω του, μέχρι να εξακριβώσει ότι πράγματι είναι σταματημένο, έβγαλε αριστερό φλας και το προσπέρασε. (Αντώνης): Αν ήταν οδηγός η Σοφία θα είχε κορνάρει, το ρομπότ έμεινε ήσυχο.
Πώς συγκρίνεται η εμπειρία με άνθρωπο οδηγό; Παρατηρήσατε διαφορές στον τρόπο με τον οποίο το ρομποταξί χειριζόταν την οδήγηση σε σύγκριση με έναν άνθρωπο;
Αρχικά, μας άφησε να βάλουμε ό,τι μουσική θέλουμε μέσα από την εφαρμογή! Ποιος ταξιτζής το κάνει αυτό; Επιπλέον, όπως αναφέραμε και παραπάνω, ήταν σαν να είχε υπομονή. Προφανώς όταν δεν υπάρχει συναίσθημα και όλα είναι προγραμματισμένα, δεν μπορούν να γίνουν και λάθη λόγω του συναισθήματος ή λόγω απόσπασης προσοχής. Ένα ρομπότ δεν μιλάει για παράδειγμα στο κινητό, δεν στέλνει μήνυμα, δεν καπνίζει, δεν υπάρχει κίνδυνος να κοιμηθεί στο τιμόνι.
Αισθανθήκατε άνετα να αλληλεπιδράτε με το όχημα, παρόλο που δεν υπήρχε οδηγός για να επικοινωνήσετε μαζί του;
Ναι, υπήρχε οθόνη στην οποία μπορούσαμε να ζητήσουμε βοήθεια ή να κάνουμε κάποια ερώτηση.
Και πώς αλληλεπιδρούσατε με το όχημα;
Όλη η αλληλεπίδραση γινόταν μέσω της εφαρμογής. Δώσαμε τα στοιχεία της διαδρομής, μόλις ήρθε στο σημείο συνάντησης πατήσαμε το σχετικό πλήκτρο στην εφαρμογή για να ξεκλειδώσει η πόρτα και πάλι μέσω της εφαρμογής επιλέξαμε τη μουσική που θέλαμε και φυσικά πληρώσαμε.
Ακολούθησε το ρομποταξί την πιο αποτελεσματική διαδρομή; Υπήρχαν καθυστερήσεις ή παρακάμψεις;
Θεωρούμε πως ακολούθησε την πιο αποτελεσματική διαδρομή δεδομένου ότι κατά τη διάρκεια έκανε επανυπολογισμό της διαδρομής και παρέκκλινε από την αρχική προτεινόμενη διαδρομή. Πιθανότατα για να αποφύγει την κίνηση.
Θα εμπιστευόσασταν robotaxi ή παραδοσιακό ταξί σε διαφορετικό πλαίσιο, όπως κακές καιρικές συνθήκες ή πυκνή κυκλοφορία;
Μάλλον robotaxi.
Πώς ήταν το εσωτερικό του οχήματος; Ήταν περισσότερο ή λιγότερο άνετο από ένα κανονικό αυτοκίνητο ή ταξί;
Το αυτοκίνητο ήταν Jaguar, ήταν καθαρό και πολύ άνετο, πολύ καλύτερο από το ταξί που πήραμε για να πάμε στο αεροδρόμιο. Και γενικά σε πολύ καλύτερη κατάσταση από το μέσο όχημα UBER στις ΗΠΑ.
Πώς αισθανθήκατε γνωρίζοντας ότι δεν υπήρχε άνθρωπος οδηγός; Μήπως αυτό επέτρεψε ένα διαφορετικό είδος συζήτησης ή εμπειρίας ως ζευγάρι;
Σίγουρα νιώθεις πιο άνετα να μιλήσεις με τον συνεπιβάτη σου όταν δεν είναι κάποιος εκεί να σε ακούσει (βέβαια υπάρχουν κάμερες μέσα στο όχημα αλλά τα μικρόφωνα είναι κλειστά και ανοίγουν μόνο σε περίπτωση έκτακτης ανάγκη). Σε κάθε περίπτωση, υπήρχαν στιγμές άβολης σιωπής και θα ήθελες έναν οδηγό ταξί για να σου πιάσει λίγη κουβεντούλα.
Θα νιώθατε άνετα να πάρετε robotaxi με παιδιά ή άλλα μέλη της οικογένειας;
Σίγουρα. Δεν θεωρούμε ότι υπάρχει κάποιο θέμα ασφάλειας.
Υπήρχε κάτι σχετικά με την οδήγηση που σας προβλημάτισε ή που θα μπορούσε να βελτιωθεί;
Δεν εντοπίσαμε κάτι. Μόνο ότι κυκλοφορεί αποκλειστικά εντός στενών ορίων πόλης. Ωστόσο θεωρούμε ότι αυτό είναι θέμα αδειοδότησης και όχι τεχνικό πρόβλημα του αυτοκινήτου.
Ποιο ήταν το κόστος και η σύγκρισή του με μια παραδοσιακή υπηρεσία ταξί (π.χ. Uber);
Το κόστος ήταν πάνω κάτω ίδιο με του Uber. Έχει την ίδια λογική τιμολόγησης, δηλαδή στις ώρες αιχμής και κατ’ επέκταση μεγάλης ζήτησης, οι τιμές ανεβαίνουν. Υπήρχαν ώρες τις ημέρας που η τιμή του robotaxi ήταν ακόμα και χαμηλότερη από του Uber για την ίδια ακριβώς διαδρομή. Βέβαια υπήρχαν και ώρες που ίσχυε το αντίθετο. Συνήθως τις ώρες που κυκλοφορούν περισσότερο οι τουρίστες.
Θα παίρνατε ξανά ένα robotaxi; Γιατί ναι ή γιατί όχι;
Σίγουρα θα παίρναμε και θα θέλαμε να μπούμε και δεύτερη φορά απλά δεν μας δόθηκε η ευκαιρία. Το βασικό ζήτημα είναι η ασφάλεια. (Σοφία): Ειδικά εγώ σαν γυναίκα, θα επέλεγα μόνο αυτό αν είχα τη δυνατότητα. Γιατί δεν θα φοβόμουν ότι ο οδηγός Uber μπορεί να μου επιτεθεί, ή να οδηγεί επικίνδυνα κλπ. Την προηγούμενη άνοιξη ήμουν ξανά στις ΗΠΑ για μεγάλο χρονικό διάστημα και έπαιρνα συχνά Uber και πολλές φορές ένιωθα ανασφάλεια, γιατί έτρεχαν, έκαναν περίεργες προσωπικές ερωτήσεις, ένα βράδυ ένας οδηγός άλλαξε διαδρομή και σταμάτησε σε ένα βενζινάδικο – βενζίνη ήθελε να βάλει τελικά, αλλά μέχρι να το διαπιστώσω έπαθα ταχυκαρδία. Επομένως, θα επέλεγα αποκλειστικά το ρομπότ. Σε κάθε περίπτωση και ο παράγοντας άνεση είναι πολύ σημαντικός επίσης. Αλλά επίσης και ότι θα ακολουθήσει σίγουρα την καλύτερη διαδρομή και δεν θα σε κλέψει.
Τα robotaxi συνεχίζουν να αποτελούν “θέαμα” στο δρόμο ή πλέον οι κάτοικοι του San Francisco είναι συνηθισμένοι;
Φαίνεται ότι οι κάτοικοι το έχουν συνηθίσει. Φίλοι που ζουν εκεί το θεωρούν κάτι συνηθισμένο πια. Οι τουρίστες όμως κάνουν χαμό και βγάζουν φωτογραφίες και βίντεο. Αυτό κάναμε και εμείς!
Πώς πιστεύετε ότι αυτή η τεχνολογία θα επηρεάσει το μέλλον των μεταφορών;
Είναι ξεκάθαρο πως το μέλλον των μεταφορών θα αλλάξει. Τα ατυχήματα θα ελαττωθούν και πιθανότατα τα δυστυχήματα θα εκλείψουν.
Πιστεύετε ότι η ευρεία χρήση των robotaxi θα αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι ταξιδεύουν στις πόλεις; Πώς πιστεύετε ότι αυτό θα επηρεάσει τις θέσεις εργασίας ή την ασφάλεια της κυκλοφορίας;
Το robotaxi πάντα ακολουθεί τους κανόνες. Εκ των πραγμάτων εάν όλοι οι οδηγοί ακολουθούν τους κανόνες, τα ατυχήματα θα μειωθούν. Θα χαθούν θέσεις εργασίας από τις μεταφορές, δηλαδή οδηγοί θα μείνουν άνεργοι, ωστόσο όταν χάνεται μία θέση εργασίας λόγω της ανάπτυξης μιας καινούργιας τεχνολογίας, δημιουργούντα άλλες θέσεις εργασίας γύρω από την τεχνολογία αυτή. Στην περίπτωσή μας, θα αυξηθεί η απασχόληση για μηχανικούς, τεχνικούς, προγραμματιστές, call center και στις υπηρεσίες γύρω από τη συγκεκριμένη αγορά.
Τελικά το robotaxi ανταποκρίθηκε ή διέφερε από τις προσδοκίες σας;
Ήταν πολύ πιο πάνω από τις προσδοκίες μας. Αξέχαστη εμπειρία, ελπίζουμε να έρθει σύντομα και στην Ελλάδα.