Της Αναστασίας Βαμβακά
Την αλλαγή κλίματος που έχει συντελεστεί σε λίγους μήνες γύρω από τις ανάγκες της ναυτιλίας για να διατηρήσει τον ανταγωνιστικό της χαρακτήρα στα ευρωπαϊκά νερά περιέγραψε ο Υπουργός Ναυτιλίας, Χρήστος Στυλιανίδης σε χθεσινή συνάντηση του με τους δημοσιογράφους.
Αν και αυτό ήταν ένα αίτημα της ελληνικής ναυτιλίας εδώ και χρόνια, να κατανοήσει δηλαδή η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι Ευρωπαίοι αρμόδιοι υπουργοί, την περιπλοκότητα των ζητημάτων και την ανάγκη συμπόρευσης με το διεθνές ναυτιλιακό πλαίσιο, όπως καθορίζεται από τον ΙΜΟ, φαίνεται πως τα πρώτα βήματα αυτής της προσπάθειας αποδίδουν τους πρώτους καρπούς τώρα. “Το θέμα είναι πως η Ευρώπη θα περάσει τις θέσεις της στον ΙΜΟ και δεν αυτοτραυματίσει την ανταγωνιστικότητά της”, σχολίασε χαρακτηριστικά.
Αν και οι καταγραφές δεδομένων ρύπανσης για το” πράσινο” τέλος στην ναυτιλία (ETS) εφαρμόζονται ήδη, η διαπραγμάτευση για τα συμπεράσματα εφαρμογής αυτού του τέλους δεν έχουν κλείσει, ενώ ταυτόχρονα αποτυπώνεται και μία μεγαλύτερη ευκολία στο να ακούσει η Ευρώπη τα ζητήματα της πιο ευέλικτης πράσινης χρηματοδότης ναυπηγήσεων γύρω από την ακτοπλοΐα.
“Η ελληνική ναυτιλία είναι πρωταγωνίστρια στον κόσμο και η πρώτη ναυτιλιακή δύναμη στην Ευρώπη. Γι’ αυτό και θα ήταν μεγάλο λάθος, εάν αυτό το γεγονός, δεν το εκμεταλλευόμασταν στο έπακρο, ακριβώς για να μπορέσουμε να προωθήσουμε τα συμφέροντα της ελληνικής ναυτιλίας και γενικότερα τα συμφέροντα της Ελλάδας. Θέλουμε δηλαδή η Ελλάδα, ως πρωταγωνίστρια στη ναυτιλία, να παίξει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση των πολιτικών που έρχονται. Και είναι ένα δύσκολο σταυροδρόμι, το οποίο θα έχει πολλά διλήμματα, ειδικά σε ό,τι αφορά τα θέματα της ‘πράσινης’ μετάβασης στη ναυτιλία. Ποιοι θα παραμείνουν πρωταγωνιστές και ποιοι θα μπουν στο περιθώριο. Είναι μια ιστορική στιγμή ειδικά στη ναυτιλία και πρέπει εμείς να δείξουμε πολύ μεγάλες προσαρμοστικές ικανότητες και να κρατήσουμε την πρωτοπορία μας”, τόνισε ο υπουργός.
Οι τρεις άξονες πρωτοβουλιών
Στις τρεις στάσεις της ευρωπαϊκής περιοδείας του υπουργού, σε Βερολίνο, Παρίσι και Βρυξέλλες, ο κ. Στυλιανίδης ξεκαθάρισε ότι το ενδιαφέρον της Ελλάδας δεν περιορίζεται στα συμφέροντα των νότιων χωρών, αλλά αφορά την διαφύλαξη του ανταγωνιστικού χαρακτήρα της Ευρώπης, σε μία στιγμή με μεγάλες εμπορικές και οικονομικές εντάσεις εξ Ανατολής.
“Ο πρώτος άξονας είναι η Ελλάδα, η μεγάλη ναυτιλιακή δύναμη, ως η γέφυρα μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του IMO. Αντιλαμβάνεστε ότι ο IMO είναι ο Διεθνής Οργανισμός που δημιουργεί τα πλαίσια συμπεριφοράς στα μεγάλα στοιχήματα της ναυτιλίας και πιστεύω ακράδαντα – και το έχω ζήσει και από κοντά αυτό το πεντάμηνο – ότι η Ελλάδα μπορεί να είναι η καλύτερη γέφυρα μεταξύ IMO και Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ευρωπαϊκής Επιτροπής”.
Σύμφωνα με την ελληνική πλευρά, σε όλες τις συναντήσεις του Υπουργού στο εξωτερικό, οι ξένοι ηγέτες, είχαν κατανοήσει ότι δεν μπορούν να αγνοήσουν τον ΙΜΟ και να κινείται η Ευρώπη μόνη της. “Ακόμα και οι Νορβηγοί, που είναι μεγάλη ναυτιλιακή δύναμη αντιλαμβάνονται ότι πρέπει να βοηθήσουν ώστε να κινηθούμε όλοι μαζί γιατί είναι θέμα κοινών συμφερόντων σε σχέση με την ανταγωνιστικότητα με την Ασία. Και αυτό έχει να κάνει με την σκληρή πραγματικότητα. Ότι η Ευρωπαία επίτροπος χρησιμοποίησε το δικό μας λεκτικό κείμενο σε όλους τους Ευρωπαίους αρμόδιους Υπουργούς, λέει πολλά για την στροφή που συντελείται”, σημειώθηκε στη συζήτηση.
“Ο δεύτερος άξονα των πρωτοβουλιών, τις οποίες έχουμε ήδη δρομολογήσει, επιδιώκει να προωθήσει μέσα στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα και το ευρωπαϊκό πλαίσιο, την έννοια της “γαλάζιας” οικονομίας, της βιώσιμης “πράσινης” ναυτιλίας, εντός της λογικής της ανταγωνιστικής Ευρώπης. Η ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας βασίζεται σε μια δυνατή ευρωπαϊκή ναυτιλία. Και μια δυνατή ευρωπαϊκή ναυτιλία, βασίζεται σε μια δυνατή ελληνική ναυτιλία. Τα πράγματα έχουν αυτή τη σειρά, αυτή την ιεράρχηση.
Ο τρίτος άξονας των πρωτοβουλιών που είχαμε αυτή την περίοδο ήταν, το πώς θα αξιοποιήσουμε, όσο το δυνατόν περισσότερο, την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για να ενισχύσουμε και να βοηθήσουμε την ‘πράσινη’ μετάβαση, ειδικά στην ακτοπλοΐα” επεσήμανε ο κ. Στυλιανίδης.
Σε σχέση με την πράσινη μετάβαση, το Υπουργείο Ναυτιλίας διατηρεί την αισιοδοξία του για την πορεία των διαπραγματεύσεων με την Ευρώπη. “Η αισιοδοξία εδράζεται σε ό,τι αφορά τα επιστημονικά επιτεύγματα κυρίως για τις υποδομές και για τα εναλλακτικά καύσιμα. Υπάρχει μία καθυστέρηση στην ετοιμότητα της επιστημονικής κοινότητας γύρω από αυτά, και αυτό κάνει όλους πιο ρεαλιστές. Και αυτή η ρεαλιστική αντιμετώπιση των πραγμάτων συμβάλλει ώστε να βρεθεί περισσότερες συναινέσεις. Ξεκαθάρισα στις συναντήσεις μου στην Ευρώπη ότι για την Ελλάδα δεν υπάρχουν βόρειες και νότιες συμμαχίες. Υπάρχει μόνο η ευρωπαϊκή ναυτιλία η οποία πρέπει να επιζήσει να αναβαθμιστεί για να κρατηθεί ως ανταγωνιστική. Είναι πιο πολλά αυτά που μας ενώνουν από αυτά που μας χωρίζουν”.
Διαπραγμάτευση για το ETS
“Ξεκίνησε από 1-1-2024 η καταγραφή. Την 1-1-2025 θα ξανασυζητηθεί πώς θα εφαρμοστεί. Εκεί υπάρχει μεγάλη πιθανότητα αναθεώρησης. Η δική μου εκτίμηση είναι ότι βαίνουμε προς αναθεωρήσεις αυτού του συστήματος. Και για τους βόρειους υπάρχει θέμα γιατί το πλοίο θα πηγαίνει στο Λονδίνο και όχι στο Ρότερνταμ ή στο Άμστερνταμ για να μην πληρώσει τον επίναυλο. Υπάρχει το κοινό συμφέρον. Ως Ελλάδα έχουμε την πολιτική θέση ότι πρέπει να ζητήσουμε αναθεώρηση. Το EU-ETS αφορά κυρίως την ανταγωνιστικότητα των πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων άρα και στην ανταγωνιστικότητα των εμπορικών λιμανιών. Επηρεάζεται ο Πειραιάς αφού ένα πλοίο για να μην πληρώσει τον επίναυλο θα πηγαίνει στην Χάιφα, στην Κωνσταντινούπολη, ανέφερε χαρακτηριστικά.
Το επιχείρημα της Ελλάδας είναι ότι εάν ένα πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων δεν έρχεται στον Πειραιά, στη Νάπολη, στη Λισαβόνα, στη Μασσαλία στη Βαρκελώνη η ΕΕ θα χάνει όλο το ETS μέσω του οποίου θέλουμε να μαζέψουμε χρήματα για την πράσινη μετάβαση. Άρχισε να γίνεται αντιληπτό και είναι σε διαπραγμάτευση” σημείωσε ο Υπουργός.