Του Κώστα Κατίκου
Σύνταξη από το νέο επικουρικό χτίζουν ήδη οι πρώτοι 310.000 νέοι ασφαλισμένοι που είναι ενταγμένοι από τις αρχές του 2022 στον νέο φορέα.
Το κομπόδεμα που έχουν αποταμιεύσει στον ατομικό τους κουμπαρά μέχρι στιγμής φτάνει σχεδόν τα 100 εκατ. ευρώ και ο ρυθμός αύξησής του, κρίνοντας από τα μέχρι τώρα στοιχεία είναι της τάξης των 30 εκατ. ευρώ στο εξάμηνο.
Στο νέο Ταμείο Κεφαλαιοποιητικής Επικουρικής Ασφάλισης το ΤΕΚΑ ασφαλίζονται υποχρεωτικά οι νέοι που πιάνουν δουλειά για πρώτη φορά και υπάγονται λόγω επαγγέλματος σε επικουρική ασφάλιση είτε ως μισθωτοί, είτε ως αυτοαπασχολούμενοι (π.χ. δικηγόροι, μηχανικοί). Από φέτος και κάθε χρόνο μπορούν να εντάσσονται με αίτησή τους, οι νέοι ως 35 ετών ακόμη και αν είχαν ασφαλιστεί σε άλλο επικουρικό ταμείο. Με αίτηση τους μπορούν να επιλέξουν το ΤΕΚΑ ακόμη και ασφαλισμένοι που δεν είχαν υποχρέωση να ασφαλιστούν σε επικουρικό ταμείο (π.χ. αγρότες, ή ασφαλισμένοι πρώην ΟΑΕΕ) αρκεί να μην έχουν περάσει το 35ο έτος της ηλικίας τους.
Το ΤΕΚΑ άρχισε να δέχεται ασφαλισμένους από τις αρχές του 2022 που ξεκίνησε να λειτουργεί, και μέχρι σήμερα δηλαδή σε λιγότερο από δυο χρόνια λειτουργίας του, μετρά ήδη 310.000 νέους ασφαλισμένους, οι οποίοι χτίζουν με τις εισφορές τους τη δική τους σύνταξη.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του φορέα που εξασφάλισε και δημοσιεύει το Capital.gr, η εξέλιξη ασφαλισμένων και εισφορών στο ΤΕΚΑ από το 2022 ως σήμερα έχει ως εξής:
1.Οι ασφαλισμένοι ήταν:
* 78.425 στο α’ εξάμηνο του 2022.
* 166.719 στο τέλος του β’ εξαμήνου του 2022.
* 249.217 στο τέλος του α’ εξαμήνου του 2023.
* 310.000 έως σήμερα (αρχές Δεκεμβρίου 2023).
2.Οι εισφορές που μπήκαν στο ταμείο για το ίδιο διάστημα ήταν:
* 6,7 εκατ. ευρώ στο τέλος του α’ εξαμήνου του 2022.
* 30 εκατ. ευρώ στο τέλος του β’ εξαμήνου του 2022.
* 62 εκατ. ευρώ στο τέλος του α’ εξαμήνου του 2023.
* 91 εκατ. ευρώ έως σήμερα(αρχές Δεκεμβρίου 2023).
Το ΤΕΚΑ αποτελεί το πρώτο μη διανεμητικό ταμείο που λειτουργεί στο συνταξιοδοτικό μας σύστημα βασισμένο στα πρότυπα των κεφαλαιοποιητικών ταμείων που λειτουργούν επί δεκαετίες σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Τα κεφαλαιοποιητικά συστήματα αποτελούν εν μέρει την λύση στο δημογραφικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει το ασφαλιστικό της Ελλάδας και της Ευρώπης γενικότερα, καθώς οι εισφορές των ασφαλισμένων δεν χρηματοδοτούν τις υφιστάμενες συντάξεις, αλλά προορίζονται για τις συντάξεις που θα πάρουν οι ίδιοι οι ασφαλισμένοι όταν συνταξιοδοτηθούν.
Για το λόγο αυτόν στο ΤΕΚΑ οι 310.000 ασφαλισμένοι έχουν και ισάριθμες ασφαλιστικές μερίδες, ή ατομικούς κουμπαράδες όπου κατευθύνονται οι δικές τους εισφορές και με αυτές χτίζεται η μελλοντική τους επικουρική σύνταξη. Οσο περισσότερες είναι οι εισφορές, τόσο μεγαλύτερη θα είναι και η επικουρική σύνταξη που θα πάρουν.
Μεγαλύτερη η επικουρική σύνταξη των νέων
Για τη σύνταξη από το ΤΕΚΑ απαιτείται κατ΄ ελάχιστο 15ετής ασφάλιση.
Οσοι μεταφερθούν από άλλα επικουρικά ταμεία στο ΤΕΚΑ δεν χάνουν τα δικαιώματα ασφάλισης, καθώς στο τέλος της διαδρομής τους, ο χρόνος στο παλιό επικουρικό ταμείο θα υπολογιστεί αυτόνομα και θα βγεί το ανάλογο ποσό σύνταξης. Με την εγγραφή τους στο νέο ταμείο ο χρόνος ασφάλισης ξεκινά από το μηδέν. Η βασική διαφορά του παλιού με το νέο είναι ότι στο ΤΕΚΑ ο κάθε ασφαλισμένος έχει τον πλήρη έλεγχο των εισφορών του μέσα από τον ατομικό κουμπαρά. Οι εισφορές μπορούν να επενδύονται σε προϊόντα μηδενικού ρίσκου (π.χ. κρατικά ομόλογα, μακροχρόνιες καταθέσεις, κ.α) ή και μικρού ή μεσαίου ρίσκου (αμοιβαία, μετοχές, κ.λπ) και πάντως οι ασφαλισμένοι έχουν δικαίωμα να μεταβάλουν το χαρτοφυλάκιο τους ανά τρία χρόνια. Οι επενδυτικές επιλογές θα είναι διαθέσιμες από το 2025 και οι ασφαλισμένοι θα μπορούν να επιλέξουν που και πως θέλουν να αξιοποιήσουν τις εισφορές τους. Η σύνταξη θα είναι σε μεγάλο βαθμό ανάλογη με το είδος και τη διάρκεια της επένδυσης. Με βάση τις μελέτες του υπουργείου Εργασίας, το ΤΕΚΑ θα δίνει υψηλότερες επικουρικές ως και 35% απ΄ότι το σημερινό σύστημα, ακόμη και αν οι ασφαλισμένοι επιλέξουν τοποθετήσεις μηδενικού ρίσκου όπως τα κρατικά ομόλογα και οι καταθέσεις.
Ακόμη και αν οι επενδύσεις πέσουν έξω, οι ασφαλισμένοι θα πάρουν πίσω ως σύνταξη τα χρήματα των εισφορών τους συν τον πληθωρισμό.
Το επικουρικό του ΕΦΚΑ με κρατική στήριξη
Το επικουρικό του ΕΦΚΑ που απαριθμεί 1,2 εκατ., συνταξιούχους και πάνω από 2 εκατ. ασφαλισμένους, αποτελεί τον βασικό πυλώνα της επικουρικής ασφάλισης, και λειτουργεί με το διανεμητικό σύστημα δηλαδή οι εισφορές των εργαζομένων πληρώνουν τις συντάξεις των υφιστάμενων συνταξιούχων. Το κενό που δημιουργείται στο επικουρικό του ΕΦΚΑ (ΕΤΕΑΕΠ) από την ασφάλιση των νέων στο ΤΕΚΑ, καλύπτεται από τον κρατικό προϋπολογισμό. Το 2023 δόθηκαν 165 εκατ. ευρώ και το 2024, ο ΕΦΚΑ θα επιχορηγηθεί για τον κλάδο επικούρησης με 207 εκατ. ευρώ. Η κρατική χρηματοδότηση αποτελεί εν μέρει και εγγύηση ώστε να μην υπάρξουν μειώσεις στις υφιστάμενες επικουρικές συντάξεις και κυρίως στις επικουρικές που προσδοκούν να πάρουν οι σημερινοί 55άρηδες όταν συνταξιοδοτηθούν και δεν θα υπάρχουν καινούργιες εισφορές για να χρηματοδοτούν τη σύνταξή τους παρά μόνον αυτές που θα δίνουν οι ασφαλισμένοι που θα έχουν απομείνει στο επικουρικό του ΕΦΚΑ.