Προτού καν εισέλθει στον Λευκό Οίκο ο Ντόναλντ Τραμπ έχει εμπλακεί σε έναν ιδιόμορφο δημόσιο διάλογο με τη Ρωσία για το μέλλον του πολέμου στην Ουκρανία. Χαρακτηριστικότερη όλων ήταν η επικριτική του τοποθέτηση ως προς τη χρήση από ουκρανικής πλευράς αμερικανικών πυραύλων ATACMS για πλήγματα επί ρωσικού εδάφους.
Και ο Βλαντίμιρ Πούτιν ανταποδίδει, αν κρίνουμε από τη δήλωσή του, κατά τη διάρκεια της μαραθώνιας συνέντευξης τύπου που κατά τα καθιερωμένα έδωσε για τη λήξη του έτους, ότι είναι έτοιμος να συναντηθεί με τον αυριανό πρόεδρο των ΗΠΑ “οποιαδήποτε στιγμή”.
Ανεξάρτητα από το πόσο ρεαλιστική μπορεί να θεωρηθεί η προοπτική μιας συνεννόησης του Πούτιν με τον Τραμπ (ο οποίος προεκλογικά επαιρόταν ότι μπορεί να τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία “μέσα σε 24 ώρες”), γεγονός παραμένει ότι η Μόσχα αφήνει ένα περιθώριο αποφεύγοντας κατά το μάλλον τις κινήσεις κλιμάκωσης, όπως άλλωστε ρητά έχουν ζητήσει και οι φίλοι της στο Πεκίνο.
Κυριότερο δείγμα αυτοσυγκράτησης είναι το γεγονός ότι δεν αξιοποιήθηκε εκ νέου η διαβόητη “Φουντουκιά” (ήτοι ο πειραματικός υπερηχητικός πύραυλος Oreshnik), που αποτέλεσε τη ρωσική απάντηση στην πρώτη εμφάνιση των ATACMS στο πεδίο των μαχών.
Όμως, παρά μια ολιγοήμερη αρχική διακοπή, οι ATACMS (και κοντά σε αυτούς οι βρετανικοί πύραλοι Storm Shadow) επανεμφανίσθηκαν, πλήττοντας στόχους στο Ροστόφ και το Ταγκανρόγκ της νότιας Ρωσίας. Η δε ρωσική απάντηση, καίτοι δεν ενέπλεξε τους Oreshnik, ήταν ωστόσο δριμεία.
Αλλεπάλληλα υπήρξαν χθες το πρωί τα πλήγματα σε στόχους στο Κίεβο, συμπεριλαμβανομένων, σύμφωνα με ανακοίνωση των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων, του κέντρου ελέγχου των ουκρανικών μυστικών υπηρεσιών, του γραφείου μελετών που σχεδιάζει και κατασκευάζει τα πυραυλικά συστήματα Neptune, καθώς και ενός αντιαεροπορικού συστήματος Patriot. Παράλληλα, 65 drones εξαπολύθηκαν στη διάρκεια της νύχτας κατά της Ουκρανίας.
Την ίδια στιγμή, ο ουκρανικός στρατός γνωστοποιούσε πως οι δυνάμεις του αποχώρησαν από την περιοχή γύρω από τα χωριά Ουσπενίφκα και Τρουντόβε στην ανατολική περιφέρεια του Ντονέτσκ, ώστε να μην περικυκλωθούν από τα προελαύνοντα ρωσικά στρατεύματα.
Η δολοφονία Κιρίλοφ
Σε κάθε περίπτωση, ενδιαφερόμενα μέρη, όπως η κυβέρνηση της Βρετανίας και η απερχόμενη κυβέρνηση Μπάιντεν στις ΗΠΑ, δείχνουν διατεθειμένα να πυροδοτήσουν νέες εντάσεις, προκειμένου να προκαταλάβουν την προεδρική θητεία Τραμπ. Ομοίως και το Κίεβο.
Κοντά στη χρήση οπλικών συστημάτων, που προαπαιτούν υποστήριξη από δυτικό προσωπικό, μία ακόμη πρόκληση ήρθε να προστεθεί στις αρχές της εβδομάδας, με τη δολοφονία του διοικητή των ρωσικών δυνάμεων ραδιολογικής, χημικής και βιολογικής άμυνας, αντιστράτηγου Ιγκόρ Κιρίλοφ, και του υπασπιστή του, με παγιδευμένο πατίνι έξω από την οικία του πρώτου στη Μόσχα.
Η Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας (SBU), η οποία κατηγορεί τον Κιρίλοφ ότι ευθύνεται για τη χρήση χημικών όπλων εναντίον Ουκρανών στρατιωτών, ανέλαβε την ευθύνη για τη δολοφονία.
“Βλέπουμε ότι το καθεστώς του Κιέβου ανέλαβε για μία ακόμα φορά την ευθύνη για μια νέα τρομοκρατική επίθεση. Όλοι αυτοί οι αποτυχημένοι της SBU και το τρελό καθεστώς του Κιέβου είναι εργαλεία που χειρίζονται οι Αγγλοσάξονες”, σχολίασε χαρακτηριστικά η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα.
Ο δε πρώην πρόεδρος της Ρωσίας και νυν αντιπρόεδρος του ισχυρού Συμβουλίου, Ντμίτρι Μεντβέντεφ, έφτασε μέχρι του σημείου να στοχοποιήσει ως “νόμιμο στρατιωτικό στόχο” τη βρετανική εφημερίδα Times για το editorial με το οποίο αυτή χαρακτήρισε τη δολοφονία Κιρίλοφ ως “πράξη αυτοάμυνας από την πλευρά μιας απειλούμενης χώρας”.
Όλα αυτά προφανώς αποπνέουν την οργή για μία ακόμη αποτυχία του συστήματος ασφάλειας και πληροφοριών στην καρδιά της Μόσχας, αλλά και την ανησυχία για το γεγονός ότι ως φυσικός αυτουργός της δολοφονίας Κιρίλοφ συνελήφθη ένας 29χρονος υπήκοος Ουζμπεκιστάν, γεγονός που αναδεικνύει την ευαλωτότητα της Ρωσίας απέναντι στην προοπτική πρόκληση ποικίλων εντάσεων από Κεντρασιάτες μετανάστες.
Το “για όσο χρειαστεί” των “27”
Όμως τα δυσκολότερα ερωτήματα αφορούν τους Ευρωπαίους συμμάχους και εταίρους των ΗΠΑ, οι οποίοι καλούνται να διαχειριστούν μια δύσκολη σύγκρουση στην ήπειρό τους, χωρίς να γνωρίζουν τις προθέσεις που πρόκειται αύριο να εκδηλωθούν από την άλλη άκρη του Ατλαντικού.
Για την ακρίβεια, με θεαματικές επιδείξεις ενότητας, οι Ευρωπαίοι επιχειρούν το παράδοξο να διατρανώσουν τη σημασία της διατλαντικής σχέσης, την ίδια στιγμή που στέκουν με καχυποψία απέναντι στον επόμενο πρόεδρο των ΗΠΑ, αλλά και να “δώσουν άλλη μία ευκαιρία” στην Ουκρανία να επιτύχει την διαρκώς απλησίαστη “νίκη”, χωρίς να είναι σε θέση από μόνοι τους να στηρίξουν επαρκώς τη συνέχιση του πολέμου.
Αυτό κατεξοχήν ήταν το νόημα της συνόδου κορυφής των “27” αυτή την εβδομάδα, της πρώτης υπό την προεδρία του Αντόνιο Κόστα.
Τη δέσμευση της Ε.Ε. να κάνει “ό,τι χρειαστεί και για όσο διάστημα χρειαστεί” για να βάλει την Ουκρανία σε θέση ισχύος γι’ αυτό που θα ακολουθήσει, τόνισε ο Κόστα, μετά τη λήξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες. “Θα στηρίξουμε”, τόνισε, “την Ουκρανία για να επιτύχει μια συνολική, δίκαιη και διαρκή ειρήνη. Όχι συνθηκολόγηση. Μόνο η Ουκρανία μπορεί νόμιμα να ορίσει τι θα σημαίνει αυτή η ειρήνη, καθώς και το αν και πότε θα πληρούνται οι προϋποθέσεις για αξιόπιστες διαπραγματεύσεις”. Ανέφερε, τέλος, ότι η Ε.Ε. θα χρηματοδοτήσει την Ουκρανία με 30 δισ. ευρώ το 2025.
Από την πλευρά της, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επανέλαβε και αυτή ότι το βασικό μήνυμα σήμερα είναι η πλήρης στήριξη στην Ουκρανία για όσο διάστημα χρειαστεί. Αναφορικά με την ενταξιακή διαδικασία της Ουκρανίας, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είπε ότι αν συνεχιστεί η “καλή δουλειά”, θα ανοίξει η πρώτη δέσμη των διαπραγματευτικών κεφαλαίων στην αρχή της επόμενης χρονιάς.
“Καλώς ήλθες, Ντόναλντ!”
“Είναι πολύ σημαντικό η φωνή της Ευρώπης να είναι ενωμένη” και να υπάρχει ενότητα μεταξύ Ε.Ε.-ΗΠΑ, για να σταματήσουμε τον Πούτιν και τον πόλεμο, δήλωσε ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε λίγο μετά τη συνάντηση που είχε με τους Ευρωπαίους ηγέτες, παρόντος και του Γ.Γ. του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε.
Σχολιάζοντας το ενδεχόμενο αποστολής ευρωπαϊκής ειρηνευτικής δύναμης στην Ουκρανία, έπειτα από μια ενδεχόμενη εκεχειρία, τόνισε ότι “οι εγγυήσεις ασφαλείας των Ευρωπαίων δεν θα είναι αρκετές για την Ουκρανία” και επανέλαβε ότι “η καλύτερη εγγύηση ασφαλείας για την Ουκρανία είναι το ΝΑΤΟ”.
Ερωτηθείς πώς αισθάνεται που στις 20 Ιανουαρίου αναλαμβάνει καθήκοντα ο πρόεδρος Τραμπ, ο Ζελένσκι απάντησε: “Καλώς ήλθες, Ντόναλντ! Θα ήθελα πολύ ο Τραμπ να μας βοηθήσει και να τελειώσει αυτός ο πόλεμος”.