Οι πολιτικοί συνηθίζουν να χρησιμοποιούν τον χαρακτηρισμό. Αν όμως μια ημέρα είναι “ιστορική”, όπως πληθωριστικά ειπώθηκε τις τελευταίες ώρες, θα το κρίνει μόνο η Ιστορία. Η ημέρα ξεκίνησε με δάκρυα χαράς και συγκίνησης με την απελευθέρωση των τελευταίων Ισραηλινών ομήρων της Χαμάς, που ταυτόχρονα άνοιξε και τις πόρτες των φυλακών για χιλιάδες κρατούμενους Παλαιστίνιους. Το ερώτημα που κάποιοι (και στο Ισραήλ) θέτουν είναι αν τελικά αυτό θα μπορούσε να είχε γίνει νωρίτερα. Αλλά για αυτό δεν έχει απάντηση η Ιστορία.
Η πολυδιαφημισμένη ομιλία Τραμπ στο κοινοβούλιο του Ισραήλ άργησε κατά τρεις περίπου ώρες και κράτησε περίπου μια ώρα. Χωρίς γραπτό μπροστά του ήταν φανερό ότι ο Αμερικανός απολάμβανε τις στιγμές. Είχαν προηγηθεί παρασκηνιακές διαβουλεύσεις, που έδωσαν την αίσθηση ότι δεν κυλούσαν όλα και τόσο ανεμπόδιστα.
Η αρχική έκπληξη από την απροσδόκητη ανακοίνωση ότι στη Διάσκεψη της Αιγύπτου θα ταξίδευε μαζί με τον Τραμπ και ο Βενιαμίν Νετανιάχου, που έδωσε αφορμή για εξπρές αναλύσεις για πιθανή ραγδαία βελτίωση των σχέσεων του Ισραήλ με τον αραβικό κόσμο, τελικά αποδείχτηκε άνευ λόγου. Λίγη ώρα αργότερα η επίσκεψη αυτή ακυρώθηκε με την αιτιολογία ότι πλησιάζει εβραϊκή γιορτή. Δεν ακούστηκε πολύ πειστικό. Αργότερα Τούρκοι διπλωμάτες διέρρεαν ότι ο Ταγίπ Ερντογάν είχε θέσει σχετικά βέτο. Άλλωστε η Τουρκία είναι μια από τις χώρες που συνυπογράφουν τη συμφωνία στο Σαρμ ελ Σέιχ και ο ρόλος της ήταν σημαντικός όπως δεν παρέλειψε να σημειώσει και ο καγκελάριος Μερτς.
Όλοι θέλουν ειρήνη
Ο Νετανιάχου στη δική του ομιλία ευχαρίστησε αμέτρητες φορές τον Αμερικανό πρόεδρο και τόνισε ότι και ο ίδιος θέλει την ειρήνη όπως και ο λαός του Ισραήλ. Αυτό που σχολιαζόταν στα δημοσιογραφικά γραφεία ήταν ότι ο Τραμπ τον είχε πιέσει να επιβεβαιώσει την πρωινή του δήλωση ότι “Ο Πόλεμος τελείωσε”. Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ έκανε λόγο για “τον καλύτερο φίλο που είχε ποτέ η χώρα του στον Λευκό Οίκο” και χαιρέτισε την επιστροφή των ΗΠΑ στην ηγεσία του πλανήτη. Σίγουρα όμως δεν είχε ακούσει με ευχαρίστηση την πρωινή δήλωση Τραμπ, ότι θα επιτρέψει στη Χαμάς να επανεξοπλιστεί για λίγο, προκειμένου να επιβάλλει την τάξη στην περιοχή.
Φυσικά κανείς δεν μίλησε για τους εκατοντάδες χιλιάδες Παλαιστίνιους, που πρέπει να ζήσουν μέσα στη σκόνη και στα μπάζα περιμένοντας την ασαφή ακόμα “ανοικοδόμηση”. Με εξαίρεση δύο βουλευτές της Αριστεράς που σήκωσαν ένα σύνθημα υπέρ της αναγνώρισης της Παλαιστίνης και απομακρύνθηκαν με συνοπτικές διαδικασίες από την αίθουσα.
Ο Τραμπ πέραν της αυτοαποθέωσης, που είναι έτσι κι αλλιώς η αγαπημένη του ενασχόληση, προέβλεψε μια “αρμονία” στην ευρύτερη περιοχή, στις σχέσεις του Ισραήλ με τους γείτονές του. Αλλά δεν παρέλειψε και τις μπηχτές προς τον Ισραηλινό πρωθυπουργό, όταν για παράδειγμα σημείωσε ότι “Ο πρωθυπουργός Νετανιάχου δεν είναι ο ευκολότερος διαπραγματευτικός εταίρος, αλλά αυτό ακριβώς τον κάνει σπουδαίο”. Λίγο αργότερα, απευθυνόμενος προς αυτόν του είπε “Μπίμπι ο πόλεμος τελείωσε. Μπορείς να είσαι πιο χαλαρός (ή ευχάριστος)”. To CNN σχολίασε ότι το μήνυμα προς το Ισραήλ ήταν σαφές: “Δεν θα καταλάβετε όλη τη Γάζα”.
Νόμπελ ή Όσκαρ
Η όλη παρουσία του Τραμπ μπορεί να μην ήταν υποψήφια για Νόμπελ, όπως πάλι ισχυρίστηκε η ισραηλινή πολιτική ηγεσία, αλλά διεκδικεί Όσκαρ. Μαύρης κωμωδίας, αν προσμετρήσει κανείς τους αστεϊσμούς και τα γελάκια, που διάνθισαν την “από στήθους ομιλία του” Ειδικά αν υπολογίσει κανείς τον πόνο κάποιων συγγενών ομήρων, που έμαθαν ότι δεν θα παραλάβουν προς το παρόν ούτε τα λείψανά τους, αλλά και τους συγγενείς των επισήμως 67.869 νεκρών Παλαιστινίων τα δύο τελευταία χρόνια. Πρακτικά είναι δύσκολο να υπάρχει κάποιος ή κάποια στη Γάζα που να μην έχει θρηνήσει δικούς του ανθρώπους.
Ο πόλεμος αυτός έχει αφήσει βαριά τραυματισμένες τις κοινωνίες και στις δύο πλευρές και αυτό δεν ξεπερνιέται μόνο με ευχές και διακηρύξεις τρίτων. Εδώ αρχίζουν και οι απορίες για την επόμενη μέρα, με τις αμφιβολίες για την ετοιμότητα της Χαμάς να καταθέσει οριστικά τα όπλα και η αίσθηση που δίνουν κάποιοι Ισραηλινοί πολιτικοί ότι περιμένουν την αφορμή για να μην φύγουν τα στρατεύματά τους από τη Γάζα. Υπάρχει το μεγάλο ερώτημα για το ποιοι και πόσο γρήγορα θα στελεχώσουν μια πολυεθνική δύναμη, που θα επιτηρεί την εκεχειρία. Και ο ακόμα δυσκολότερος γρίφος για την επόμενη μέρα διακυβέρνησης της Γάζας. Η “ειρήνη” που διαφημίζει ο Τραμπ είναι στα σπάργανα και όσο και αν επιχειρήσει και πάλι να χρησιμοποιήσει την πυγμή του, δεν είναι σίγουρο ότι όλοι θα συμμορφωθούν.
Άλλωστε η απουσία τόσο του Ισραήλ όσο και της Χαμάς από την τελετή στην Αίγυπτο ήταν κάτι που έχει σχολιαστεί ήδη ποικιλοτρόπως.
Ηγέτες στην αίθουσα αναμονής
Το ίδιο μοτίβο και στην Αίγυπτο, όπου ο Αμερικανός πρόεδρος έφτασε με πολύωρη καθυστέρηση και συνέχισε τα αστειάκια κατά τη δάρκεια της υποδοχής του από τον πρόεδρο Αλ Σίσι. Οι Ευρωπαίοι που είχαν σπεύσει από νωρίς περίμεναν στωϊκά για να χωρέσουν στην φωτογραφία που θα απαθανάτιζε αυτή την “ιστορική” στιγμή. Είχαν επίγνωση μάλλον ότι ο Τραμπ έχει κρατήσει αποκλειστικά για τον ίδιο τον ρόλο του μεγάλου πρωταγωνιστή, προσφέροντάς τους θέσεις κομπάρσων που ήρθαν για να καμαρώσουν το επίτευγμά του.
Αυτή τη φορά ο λόγος του ήταν πιο σύντομος, αλλά εξίσου θριαμβικός. Αμέσως μετά ζήτησε τα κείμενα της διακήρυξης για να υπογράψει πρώτος, μαζί με τους ηγέτες Αιγύπτου, Κατάρ και Τουρκίας. Δήλωσε απλώς ότι “σίγουρα Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος δεν πρόκειται να ξεκινήσει από εδώ”.
Οι εξαγγελίες Γερμανών, Γάλλων, Βρετανών για συμβολή στην ανοικοδόμηση μοιάζουν ψίχουλα σε σχέση με το μέγεθος της καταστροφής, εκτός αν απλώς επιφυλάσσουν για τον εαυτό τους ένα συμπληρωματικό ρόλο στο σχέδιο του Αμερικανού “μαέστρου” του real estate για μια “Ριβιέρα” στη Νότια Μεσόγειο. Υπάρχουν βεβαίως και οι διακηρύξεις από πολλές πλευρές για νέες διασκέψεις της επόμενης μέρας. Μένει να φανεί αν έχουν το σθένος και την διάθεση να αναλάβουν πρωτοβουλίες έστω και τώρα.
Πάντως ο καγκελάριος Μερτς βρήκε την ευκαιρία να υπενθυμίσει ότι συνεχίζει να μαίνεται ο πόλεμος στην Ουκρανία και δήλωσε πως θα ζητήσει από τον Τραμπ να αξιοποιήσει και εκεί τις ικανότητές του για να πείσει τον Πούτιννα τελειώνει με τον πόλεμο. Είναι φανερό ότι ο πόλεμος στη δική τους ήπειρο απασχολεί πολύ περισσότερο τους ηγέτες της Ευρώπης. Πάντως την Παρασκευή ο Ζελένσκι αναμένεται να βρεθεί ξανά στην Ουάσινγκτον.
Αυτοκρατορικό στυλ
Προς το παρόν μένει να δούμε πώς ακριβώς θα προχωρήσει η υπόσχεση του ενοίκου του Λευκού Οίκου για μια “νέα Μέση Ανατολή”. Πάντως αυτή τη φορά κράτησε αποστάσεις από το σχέδιο της Ριβιέρας. Δεν δίστασε όμως να προφητεύσει ομαλοποίηση των σχέσεων με το Ιράν, το οποίο όπως είπε “δεν θα έχει άλλη επιλογή και θα θελήσει μια συμφωνία”.
Η Χάννα Πφάιφερ από το Ινστιτούτο Ερευνών για την Ασφάλεια και την Ειρήνη τόνισε στη γερμανική τηλεόραση πολύ εύστοχα ότι ο Τραμπ εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία για να επιβεβαιώσει το δικό του “αυτοκρατορικό” στυλ διακυβέρνησης “ως ένας ήρωας που δεν ανέχεται καμιά αντιπολίτευση και δεν επιτρέπει καμιά αμφισβήτηση της εικόνας επιτυχίας που παρουσιάζει”. Αλλά υπάρχουν και άλλοι παίκτες σε αυτό το τραπέζι, που ίσως κάποια στιγμή αρχίσουν να κάνουν αυτή την εικόνα να θολώνει.
Πηγή: Deutsche Welle
