Της Βάσως Αγγελέτου
Αντιμέτωπος με σειρά κρίσιμων στρατηγικών αποφάσεων, οι οποίες θα πυροδοτήσουν σημαντικές εξελίξεις στο τραπεζικό σύστημα τους επόμενους μήνες, θα βρεθεί το προσεχές διάστημα ο νέος υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, δίνοντας το στίγμα των προθέσεών του για τη θητεία του στο νευραλγικό υπουργείο.
Ήδη από τις πρώτες ημέρες του στην οδό Νίκης, ο κ. Χατζηδάκης συναντήθηκε με τον CEO του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας Ηλία Ξηρουχάκη, καθώς και με τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα. Στο πλαίσιο των διερευνητικών επαφών που πραγματοποιεί αυτό το διάστημα, την προσεχή Δευτέρα ο υπουργός θα συναντηθεί με τους διευθύνοντες συμβούλους των τεσσάρων συστημικών τραπεζών, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του Capital.gr.
Μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης με τον κ. Στουρνάρα, οι δύο αξιωματούχοι έκαναν λόγο για συναντίληψη στο πλαίσιο της οποίας φαίνεται πως μοιράζονται την άποψη ότι μεγάλες διαφορές ανάμεσα στα επιτόκια καταθέσεων και δανείων θα διορθωθούν μέσω του ανταγωνισμού στην αγορά και όχι με διοικητικά μέτρα. Το γεγονός αυτό δίνει το “στίγμα” της προσέγγισης Χατζηδάκη η οποία αναμένεται να ευθυγραμμίζεται με τους κανόνες της αυτορρύθμισης της αγοράς μάλλον παρά της πολιτικής παρέμβασης.
Στο τραπέζι της επικείμενης συνάντησης με τους τραπεζίτες, ο κ. Χατζηδάκης αναμένεται να θέσει τα ζητήματα της αποεπένδυσης του Δημοσίου από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες, την επαναφορά του προγράμματος τιτλοποιήσεων με κρατικές εγγυήσεις “Ηρακλής”, καθώς και ζητήματα όπως οι υψηλές προμήθειες στις τραπεζικές συναλλαγές.
Σημαντική προτεραιότητα του νέου οικονομικού επιτελείου είναι, επίσης, η διεύρυνση της περιμέτρου της χρηματοδότησης, τόσο στους ιδιώτες όσο και στις επιχειρήσεις -ιδίως τις μικρομεσαίες. Προς την κατεύθυνση αυτή συμβάλλουν μια σειρά από νέα χρηματοδοτικά εργαλεία της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, καθώς και οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανασυγκρότησης -οι οποίοι, πάντως, απευθύνονται σε επιχειρήσεις μεγαλύτερου κυρίως μεγέθους.
Ενίσχυση του εξωδικαστικού
Ιδιαίτερη ευαισθητοποίηση δείχνει, σύμφωνα με πληροφορίες του Capital.gr, ο κ. Χατζηδάκης στα ζητήματα των ρυθμίσεων των κόκκινων δανείων από τις τράπεζες και τις εταιρείες διαχείρισης. Το αμέσως επόμενο διάστημα, αναμένεται να αναλάβει πρωτοβουλίες με στόχο την περαιτέρω βελτίωση του εξωδικαστικού μηχανισμού προκειμένου να παράγει πιο αποτελεσματικές και δελεαστικές λύσεις για τους δανειολήπτες.
Την προηγούμενη τετραετία, υπό τον Χρήστο Σταϊκούρα, ελήφθησαν σημαντικά διορθωτικά μέτρα προς αυτή την κατεύθυνση και ασκήθηκε πίεση προς τους servicers και τις τράπεζες να αυξήσουν το ποσοστό εγκρισιμότητας των προτάσεων που παράγονται από τον αλγόριθμο της πλατφόρμας. Το αποτέλεσμα είναι πλέον το ποσοστό αυτό να έχει εκτιναχθεί στο 78%, όπως αποτυπώνεται στα στοιχεία Ιουνίου που δημοσιοποιήθηκαν την Πέμπτη.
Ειδικότερα, ιστορικό ρεκόρ κατέγραψαν τον προηγούμενο μήνα τόσο ο αριθμός των νέων ρυθμίσεων όσο και των οριστικών αιτήσεων, στις 823 και 2.389 αντίστοιχα. Το σύνολο των ληξιπρόθεσμων χρεών που έχει ρυθμιστεί μέσω της πλατφόρμας του εξωδικαστικού αγγίζει πλέον τα 2,3 δισ. ευρώ επιδεικνύοντας σημαντική δυναμική το τελευταίο 12μηνο. Στα βήματα του προκατόχου του αναμένεται, ως εκ τούτου, να προχωρήσει και ο νέος υπουργός βελτιστοποιώντας περαιτέρω την υφιστάμενη λύση εξωδικαστικής και ολιστικής διευθέτησης οφειλών.
Αποεπένδυση του Δημοσίου
Αμέσως μετά το καλοκαίρι, και σε συνδυασμό με την προσδοκώμενη ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας ενδεχομένως τον Σεπτέμβριο, το υπουργείο Οικονομικών, το ΤΧΣ και η κυβέρνηση αναμένεται να εκκινήσουν τις διαδικασίες διάθεσης των μεριδίων του Δημοσίου στις συστημικές τράπεζες.
Η αυλαία πιθανότατα θα ανοίξει, όπως εκτιμούν πηγές με γνώση των διαδικασιών, με το ποσοστό 1,4% που κατέχει το Δημόσιο στη Eurobank, για το οποίο η διοίκηση της τράπεζας έχει εκδηλώσει πρόθεση επαναγοράς. Παρότι στις περισσότερες περιπτώσεις αναμένεται ο επιλέξιμος επενδυτής να προκύψει μέσω ανταγωνιστικής διαδικασίας, η ακριβής μέθοδος διάθεσης θα αποφασίζεται κατά περίπτωση από τους συμβούλους επένδυσης που έχει προσλάβει το ΤΧΣ.
Τα βήματα της διαδικασίας περιγράφονται στη Στρατηγική Αποεπένδυσης που θεσπίστηκε ακριβώς πριν από έναν χρόνο, ωστόσο, ο νόμος παρέχει μεγάλα περιθώρια ευελιξίας. Το τελικό roadmap, αναφέρουν οι ίδιες πηγές, θα διαμορφωθεί σε μεγάλο βαθμό και από το ενδιαφέρον που θα εκδηλωθεί εκ μέρους της επενδυτικής κοινότητας. Σημαντικό ρόλο θα παίξει το ύψος των οικονομικών προσφορών που θα κατατεθούν αλλά και η ποιότητα των επενδυτών που θα εκδηλώσουν ενδιαφέρον στις ελληνικές τράπεζες, διαμηνύει κορυφαίο στέλεχος με εμπλοκή στη διαδικασία. “Μας ενδιαφέρει το προσφερόμενο τίμημα αλλά μας ενδιαφέρει και η ποιότητα των επενδυτών”, υπογραμμίζει.
“Ηρακλής”
Ένα ακόμη ζήτημα που αναμένεται να απασχολήσει άμεσα στον νέο υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών είναι η ενεργοποίηση του πλαισίου τιτλοποιήσεων μη εξυπηρετούμενων δανείων με κρατικές εγγυήσεις, γνωστό ως “Ηρακλής”. Ήδη η αγορά ασκεί μεγάλες πιέσεις προς αυτή την κατεύθυνση προκειμένου οι συστημικές τράπεζες να απαλλαχθούν από την “ουρά” των NPEs και οι μη συστημικές να πετύχουν την εξυγίανση των ισολογισμών τους που παρουσιάζουν δείκτη NPE πάνω από 60%.
Όπως δήλωσε η CEO της Attica Bank Ελένη Βρετού στην Ετήσια Γενική Συνέλευση της τράπεζας την Πέμπτη, η διαχείριση των κόκκινων δανείων είναι καθοριστικής σημασίας για την τράπεζα και θα προχωρήσουμε δυναμικά το επόμενο διάστημα και προς την κατεύθυνση αυτή, αξιοποιώντας όλα τα διαθέσιμα εργαλεία. Ένα από αυτά, εξαιρετικά σημαντικό, είναι η ενεργοποίηση του Ηρακλή ΙΙΙ από τη νέα κυβέρνηση, ώστε να έχουν την ευκαιρία και οι μη συστημικές τράπεζες να ελαφρύνουν τους ισολογισμούς τους από τα Μη Εξυπηρετούμενα Ανοίγματα, χρησιμοποιώντας τις αδιάθετες εγγυήσεις, των 3,5 δισ. ευρώ, που είχε το Ελληνικό Δημόσιο όταν εγκρίθηκε ο πρώτος “Ηρακλής”. Ανάλογες προθέσεις έχει εκδηλώσει τόσο η Παγκρήτια Τράπεζα όσο και η Συνεταιριστική Ηπείρου.
Για να γίνει αυτό, απαιτείται η εισήγηση του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών στην Κομισιόν προκειμένου να ληφθεί το πράσινο φως για τη δόμηση ενός τρίτου προγράμματος το οποίο θα πληροί τις απαιτήσεις της Eurostat. Θετικά προς αυτή την κατεύθυνση έχει τοποθετηθεί και ο κεντρικός τραπεζίτης, Γιάννης Στουρνάρας, υπό την προϋπόθεση ότι το πλαίσιο λειτουργίας του νέου Ηρακλή θα εναρμονιστεί με τις απαιτήσεις της Eurostat όσον αφορά στον συνυπολογισμό των κρατικών εγγυήσεων στο δημόσιο χρέος.