-
Σε πλήρη αναδιάταξη βρίσκεται η λιανική αγορά ρεύματος, με τους καταναλωτές να εγκαταλείπουν μαζικά τα ακριβότερα “πράσινα” τιμολόγια και να στρέφονται είτε σε πιο προβλέψιμες σταθερές επιλογές, είτε σε νέα ευέλικτα προϊόντα. Την ίδια ώρα, η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) δίνει το σήμα για την εισαγωγή των λεγόμενων “κόκκινων” τιμολογίων, ανοίγοντας έναν νέο κύκλο ανταγωνισμού μεταξύ παρόχων.
Οι αριθμοί είναι αποκαλυπτικοί: μόνο στο πρώτο πεντάμηνο του 2025, 241.258 πελάτες αποχώρησαν από τα πράσινα τιμολόγια – τα οποία χαρακτηρίζονται από σημαντικές αυξομειώσεις τιμής και σύνδεση με τη χονδρεμπορική – και μετακινήθηκαν κατά κύριο λόγο προς τα “μπλε” τιμολόγια. Αυτά τα τελευταία, που αντιστοιχούν σε σταθερά πακέτα διάρκειας 12 έως και 24 μηνών, κέρδισαν 438.979 πελάτες, ενισχυμένα από την προσφορά τιμών που ξεκινούν ακόμα και από τα 9,9 λεπτά ανά κιλοβατώρα.
Ποιοι και γιατί εγκαταλείπουν τα πράσινα τιμολόγια
Το αφήγημα του πράσινου ρεύματος – που προσέλκυσε πολλούς καταναλωτές την περίοδο των μεγάλων ανατιμήσεων – φαίνεται πλέον να μην αρκεί. Η αστάθεια στις τιμές και η έλλειψη προβλεψιμότητας οδηγούν ολοένα και περισσότερους καταναλωτές να αναζητούν λύσεις που ταιριάζουν καλύτερα στο προφίλ και τις ανάγκες του νοικοκυριού τους.
Όπως εξηγούν άνθρωποι της αγοράς, το τοπίο διαφοροποιείται πλέον αισθητά: δεν είναι μόνο η τιμή ανά κιλοβατώρα που μετράει, αλλά και ο τρόπος χρέωσης, η ευκολία κατανόησης του τιμολογίου, καθώς και το πόσο επηρεάζεται από εξωτερικές διακυμάνσεις.
Στο προσκήνιο τα “κόκκινα” τιμολόγια
Στην καρδιά των επόμενων εξελίξεων βρίσκονται τα νέα “κόκκινα” τιμολόγια – ή αλλιώς τα Ευέλικτα Τιμολόγια – που προτείνει η ΡΑΑΕΥ. Πρόκειται για προϊόντα που επιχειρούν να παντρέψουν τη σταθερότητα με την ευελιξία, και κυρίως να αποσυνδεθούν από τις ακραίες διακυμάνσεις της χονδρεμπορικής αγοράς, διατηρώντας όμως ένα βαθμό προσαρμογής ανάλογα με την κατανάλωση.
Οι δομές χρέωσης που προτείνει η ΡΑΑΕΥ περιλαμβάνουν κλιμακωτές τιμολογήσεις (ανάλογα με το επίπεδο κατανάλωσης), σταθερές τιμές ανά εξάμηνο, ή ακόμα και συνδυασμούς σταθερής και μεταβλητής χρέωσης με βάση προκαθορισμένες παραμέτρους. Η ελάχιστη διάρκεια των κόκκινων συμβολαίων θα είναι οι 12 μήνες, ενώ σημαντικό στοιχείο είναι ότι η όποια ευελιξία στη χρέωση δεν καθορίζεται από τον προμηθευτή, αλλά από διαφανείς και προκαθορισμένους μηχανισμούς, όπως για παράδειγμα η ίδια η κατανάλωση του πελάτη.
Τι είναι τα νέα “κόκκινα” Ευέλικτα Τιμολόγια
Η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων προτείνει, μέσω δημόσιας διαβούλευσης, την εισαγωγή μιας νέας κατηγορίας συμβολαίων προμήθειας ρεύματος: τα Ευέλικτα Τιμολόγια, τα οποία αναμένεται να φέρουν κόκκινη σήμανση (η επιλογή του χρώματος τελεί ακόμη υπό εξέταση). Στόχος της πρωτοβουλίας είναι η διεύρυνση των επιλογών στη λιανική αγορά, με προϊόντα που προσφέρουν μεγαλύτερη προβλεψιμότητα, χωρίς σύνδεση με τις διακυμάνσεις της χονδρεμπορικής αγοράς.
Τα νέα αυτά τιμολόγια σχεδιάζονται ώστε να ενισχύσουν τον ανταγωνισμό, διατηρώντας παράλληλα την αρχή της συγκρισιμότητας και της διαφάνειας για τον τελικό καταναλωτή.
Πώς λειτουργούν τα Ευέλικτα Τιμολόγια
Η βασική τους καινοτομία είναι ότι η τιμή προμήθειας δεν ακολουθεί τις αυξομειώσεις της χονδρεμπορικής αγοράς, αλλά ενσωματώνει ένα “ευέλικτο στοιχείο”, δηλαδή έναν παράγοντα που μπορεί να μεταβάλλει την τελική τιμή με βάση αντικειμενικά και εκ των προτέρων καθορισμένα στοιχεία, όπως για παράδειγμα η ποσότητα κατανάλωσης.
Με άλλα λόγια, η τελική τιμολόγηση μπορεί να διαφέρει ανάλογα με το ενεργειακό προφίλ του καταναλωτή, όχι όμως εξαιτίας εξωτερικών μεταβολών της αγοράς που δεν ελέγχονται.
Ενδεικτικά μοντέλα τιμολόγησης
Τα Ευέλικτα Τιμολόγια μπορούν να υιοθετούν διάφορα σχήματα, όπως:
-
Κλιμακωτή τιμολόγηση: Διαφορετική χρέωση ανά βαθμίδα κατανάλωσης, με σταθερό ημερήσιο ή μηνιαίο πάγιο και ανά κιλοβατώρα, σε όλη τη διάρκεια του συμβολαίου.
-
Σταθερή χρέωση ανά εξάμηνο: Η τιμή καθορίζεται σταθερά για κάθε εξάμηνο εντός της ετήσιας διάρκειας της σύμβασης.
-
Συνδυαστική τιμολόγηση: Συνδυασμός σταθερής τιμής για εντός ορίων κατανάλωση και διαφορετικής (συνήθως υψηλότερης) τιμής για την υπέρβαση αυτών των ορίων.
-
Επιπλέον, το ευέλικτο στοιχείο μπορεί να ενσωματώνει διαφοροποιήσεις τιμής ανάλογα με την ώρα κατανάλωσης (π.χ. υψηλή – χαμηλή ζήτηση).
Όροι σύμβασης και διάρκεια
Οι συμβάσεις των Ευέλικτων Τιμολογίων θα έχουν κατ’ ελάχιστον δωδεκάμηνη διάρκεια, χωρίς δυνατότητα μονομερούς τροποποίησης από τον προμηθευτή.
Το χρωματικό σήμα της κατηγορίας – προς το παρόν προτείνεται η κόκκινη επισήμανση – είναι αποκλειστικό και δεν χρησιμοποιείται σε άλλες κατηγορίες τιμολογίων, όπως τα σταθερά (μπλε).
Ρήτρες και εκπτώσεις
Σε περίπτωση πρόωρης αποχώρησης από το συμβόλαιο, μπορεί να προβλέπεται αναλογική ρήτρα αποχώρησης, υπολογιζόμενη με βάση το κόστος που δημιουργείται για τον προμηθευτή. Παράλληλα, επιτρέπεται η προσφορά εκπτώσεων, οι οποίες ορίζονται με σαφήνεια στους ειδικούς όρους της σύμβασης. Εφόσον πρόκειται για έκπτωση συνέπειας, αυτή καταχωρείται και στον τελικό λογαριασμό του πελάτη.
Με τη νέα αυτή κατηγορία, η ΡΑΑΕΥ επιχειρεί να καλύψει το κενό ανάμεσα στα παραδοσιακά σταθερά τιμολόγια και τα μεταβλητά, προσφέροντας στους καταναλωτές ένα πιο ευέλικτο αλλά και πιο προβλέψιμο εργαλείο διαχείρισης του κόστους ενέργειας.
Οι επόμενες μετακινήσεις
Το επόμενο διάστημα εκτιμάται πως οι μετακινήσεις καταναλωτών θα ενταθούν. Η τάση δείχνει ότι οι πολίτες δεν αναζητούν απλώς “το φθηνότερο ρεύμα”, αλλά λύσεις που τους εξασφαλίζουν σταθερότητα, σαφήνεια και προσαρμογή στο ενεργειακό τους προφίλ. Σε αυτό το πλαίσιο, προβλέπεται να δούμε άνοδο των δυναμικών τιμολογίων – προϊόντων που βασίζονται στην πραγματική διακύμανση της ζήτησης και της παραγωγής μέσα στην ημέρα, π.χ. μέσω φωτοβολταϊκών.
Ωστόσο, για να μπορέσουν αυτά τα προϊόντα να γίνουν mainstream, θα πρέπει να συνοδευτούν από μια ευρύτερη αλλαγή υποδομής και κουλτούρας: περισσότερους “έξυπνους” μετρητές, τεχνολογική υποστήριξη (πλατφόρμες και apps από τους παρόχους), καθώς και εκπαίδευση του κοινού στο πώς να μεταφέρει τη χρήση των ενεργοβόρων συσκευών σε ώρες χαμηλού κόστους.
Η νέα μάχη των παρόχων
Μπροστά σε αυτό το νέο τοπίο, οι πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας προετοιμάζονται για έναν νέο γύρο ανταγωνισμού. Τα κόκκινα τιμολόγια ενδέχεται να γίνουν η ναυαρχίδα τους το προσεχές φθινόπωρο, καθώς προσφέρουν έναν ελκυστικό συνδυασμό προβλεψιμότητας και ευελιξίας, χωρίς να κουβαλούν το ρίσκο της χονδρεμπορικής.
Ο στόχος δεν είναι πλέον απλώς να αποκτήσουν πελάτες, αλλά να τους κρατήσουν. Και για να το πετύχουν αυτό, θα πρέπει να παρουσιάσουν προϊόντα που δεν είναι απλώς φθηνά, αλλά και κατανοητά, προσαρμόσιμα, με σαφείς όρους και πραγματικά ωφέλιμα για το νοικοκυριό.
