Της Βάσως Αγγελέτου
Τη σημαντική πρόοδο που έχει καταγραφεί την τελευταία πενταετία στη ρύθμιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων επισήμανε από το βήμα του 5ου συνεδρίου “NPL Greece” της SmithNovak, ο διευθύνων σύμβουλος της doValue, Τάσος Πανούσης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο κ. Πανούσης σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Capital.gr, από το 2020 όπου τέθηκε σε ισχύ ο “Ηρακλής”, έχουν ρυθμιστεί κόκκινα δάνεια 40 δισ. ευρώ που αντιστοιχούν σε 800.000 δανειολήπτες. Όπως εξήγησε ο κ. Πανούσης, από τις ανακτήσεις που πετυχαίνουν οι εταιρείες διαχείρισης, το 80% αφορά σε ρυθμίσεις και το 20% μόνο στους πλειστηριασμούς, ενώ το 83% των ρυθμίσεων που έγιναν εντός του 2023 περιλάμβαναν “κούρεμα” οφειλής.
“Βασικός στόχος μας είναι και παραμένει να προχωράμε σε βιώσιμες ρυθμίσεις. Μόνο με βιώσιμες λύσεις θα εξομαλυνθεί το πρόβλημα και για τη χώρα και για την οικονομία και κυρίως για τους δανειολήπτες. Και μόνο με βιώσιμες λύσεις μπορεί να επανέλθει η οικονομική κανονικότητα”, τόνισε ο κ. Πανούσης. Όπως εξήγησε, “δεν πρόκειται απλώς για ένα στόχο. Αποτελεί κοινή πρακτική και διέπει όλη τη λειτουργία μας. Μια ρύθμιση την οποία μπορεί να εξυπηρετεί ο οφειλέτης, αποκαθιστά μια υγιή σχέση και δημιουργεί μια σταθερή ροή εσόδων. Αντίθετα, η αναγκαστική εκτέλεση είναι χρονοβόρα και έχει υψηλά κόστη, δεν είναι επωφελής για κανέναν σε σχέση με τη ρύθμιση”.
Πώς θα αυξηθούν οι ρυθμίσεις
Ωστόσο, από τα 90 δισ. ευρώ μη εξυπηρετούμενα δάνεια που διαχειρίζονται οι servicers (και τα οποία αντιστοιχούν σε 2,4 εκατ. δανειολήπτες), το 70% παραμένει μη ρυθμισμένο. Σε ερώτηση πώς μπορεί να μειωθεί αυτό το ποσοστό, ο κ. Πανούσης επισήμανε ότι το 50% των δανειοληπτών παραμένουν “εξαφανισμένοι”, δεδομένου ότι οι servicers δεν διαθέτουν επικαιροποιημένα στοιχεία να επικοινωνήσουν μαζί τους.
“Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να μην είναι εφικτό να προχωρήσουν ρυθμίσεις στο 50% των δανειοληπτών που εμπεριέχονται στα χαρτοφυλάκιά μας, για τον λόγο ότι λόγω έλλειψης στοιχείων παραμένουν ‘άγνωστοι'”, ανέφερε χαρακτηριστικά.
Για τον λόγο αυτό, οι servicers ζητούν την παρέμβαση της Πολιτείας προκειμένου να έχουν πρόσβαση στα επικαιροποιημένα στοιχεία που διαθέτει η ΑΑΔΕ μέσω του taxisnet ώστε να καταστεί δυνατή η επικοινωνία με τους υπερχρεωμένους δανειολήπτες.
“Χρειαζόμαστε και τη βοήθεια της Πολιτείας και γι’ αυτό στηρίξαμε και θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε κάθε προσπάθεια. Στόχος μας είναι να συνδυάσουμε τα μέτρα της Πολιτείας με τις δικές μας προσπάθειες για την ενίσχυση της διαφάνειας και της πληρέστερης ενημέρωσης των δανειοληπτών. Άλλωστε έχουμε τον ίδιο στόχο, την επίλυση του προβλήματος του ιδιωτικού χρέους με τρόπο βιώσιμο και επωφελή τόσο για τους οφειλέτες όσο και για τους επενδυτές και την οικονομία”, τόνισε.
Σε συνέντευξή του στο ίδιο συνέδριο, ο υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας & Οικονομικών, Χάρης Θεοχάρης, ανέφερε ότι το υπουργείο έχει λάβει γνώση του αιτήματος των servicers και εξετάζει τη δυνατότητα μιας τέτοιας συνέργειας, δεδομένων των περιορισμών προστασίας προσωπικών δεδομένων. “Θα εξετάσουμε ενδιάμεσα μέτρα, όπως το ενδεχόμενο να μεσολαβήσει η Πολιτεία στην επικοινωνία με τους δανειολήπτες, ώστε να χτιστεί ένα κανάλι επικοινωνίας”, δήλωσε ο κ. Θεοχάρης.
Ο δεύτερος πυλώνας όπου οι εταιρείες διαχείρισης ζητούν τη συνδρομή της Πολιτείας είναι η επίσπευση των διαδικασιών τόσο στην απονομή Δικαιοσύνης όσο και στις διαδικασίες που διέπουν τις συναλλαγές στα ακίνητα, όπως νομιμοποιήσεις, τακτοποιήσεις, μεταβιβάσεις κτλ. Όπως παρουσίασε σε πάνελ του συνεδρίου η κα Λίλα Πατεράκη, επικεφαλής real estate της DoValue, οι εν λόγω διαδικασίες στα μεγάλα αστικά κέντρα όπως η Αττική μπορεί να διαρκέσει από 1,5 έως 3 έτη, γεγονός που καθιστά πάρα πολύ χρονοβόρα τη διαδικασία διάθεσης των κόκκινων ακινήτων (REOs) στην αγορά.
Τις ελλείψεις που εξακολουθούν να υφίστανται σε επίπεδο Δικαιοσύνης και αγοράς ακίνητων παραδέχθηκε ο κ. Θεοχάρης σε σχετική ερώτηση του Capital.gr. “Η επιτάχυνση της δικαιοσύνης είναι ένας σημαντικός πυλώνας της στρατηγικής μας, ωστόσο, δεν μπορούμε να μην αναγνωρίσουμε ότι υπάρχει πολύς δρόμος ακόμη μπροστά μας. Είμαστε σε συνεχή επικοινωνία με το υπουργείο Δικαιοσύνης, έχοντας αναλάβει σειρά πρωτοβουλιών προς αυτή την κατεύθυνση”. Παραδέχθηκε, πάντως, ότι μονολότι έχει καταγραφεί σημαντική πρόοδος, δεν είναι αρκετή, τόσο στο πεδίο της Δικαιοσύνης, όσο και στις διαδικασίας που αφορούν στην αγορά ακινήτων.
Τέλος, ανοιχτό παραμένει το ζήτημα του Φορέα Ανάκτησης & Επαναμίσθωσης Ακινήτων – το τελευταίο βήμα του πτωχευτικού πλαισίου που διασφαλίζει πλήρως την πρώτη κατοικία- το οποίο δεν φαίνεται να έχει καταγράψει σημαντική βελτίωση. Ο κ. Πανούσης ανέφερε ότι η αγορά αναμένεται εξελίξεις, χωρίς ωστόσο να έχει ακόμη καταγραφεί κάποια πρόοδος, ενώ πηγές της αγοράς ανέφεραν στο Capital.gr -στο περιθώριο του ίδιου συνεδρίου- ότι “τα νούμερα δεν βγαίνουν” ώστε να δείξουν οι υποψήφιοι επενδυτές ουσιαστικό ενδιαφέρον παρά το γεγονός ότι έχουν τυπικά καταθέσει προκαταρκτικές προσφορές.