Τερηδόνα: Μπορώ να την προλάβω και πώς;

Η τερηδόνα είναι ένα ευρέως διαδεδομένο πρόβλημα στοματικής υγείας: περίπου το 90% των ενηλίκων έχει τουλάχιστον μία τερηδόνα. Αν αφεθεί χωρίς θεραπεία, μπορεί να προκαλέσει πονόδοντο και άλλα προβλήματα στα δόντια.

Η εξοικείωση με τα σημάδια και τα συμπτώματα της τερηδόνας και οι τακτικές επισκέψεις στον οδοντίατρο μπορούν να μας βοηθήσουν να εντοπίσουμε και να αντιμετωπίσουμε την τερηδόνα προτού προκαλέσει πόνο, επηρεάσει την καθημερινότητά μας και (σε ​​σοβαρές περιπτώσεις) προκαλέσουν σοβαρρότερα προβλήματα υγείας.

Η καλή οδοντική υγεία και οι καλές διατροφικές συνήθειες μπορούν επίσης να βοηθήσουν στην πρόληψη της τερηδόνας.

Τι είναι η τερηδόνα;

Όταν τρώτε, σχηματίζεται μια κολλώδης μεμβράνη που ονομάζεται πλάκα κατά μήκος των ούλων και στα δόντια σας. Εάν δεν αφαιρεθεί η πλάκα, τα βακτήρια που σχηματίζονται σε αυτήν θα παράγουν οξέα όταν το στόμα σας έρθει σε επαφή με σάκχαρα και άμυλο από τα τρόφιμα που καταναλώνετε ή τα ποτά που πίνετε. Τα οξέα αυτά διασπούν το σμάλτο, δηλαδή την εξωτερική επιφάνεια των δοντιών σας. Με την πάροδο του χρόνου, μπορεί να σχηματιστεί μια μικρή τρύπα ή κοιλότητα.

Πώς μοιάζει η τερηδόνα;

Στα αρχικά στάδια, η τερηδόνα μπορεί να φαίνεται ως λευκές, καφέ ή μαύρες κηλίδες πάνω στο δόντι. Σε πιο προχωρημένα στάδια, η τερηδόνα οδηγεί στο σχηματισμό τρύπας στο δόντι. Εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία, η τερηδόνα μπορεί να προχωρήσει προς το κέντρο του δοντιού όπου βρίσκεται το νεύρο. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε πόνο, μολύνσεις, κατάγματα στο δόντι ή ακόμα και απώλεια δοντιών.

Ο οδοντίατρός σας θα αναζητήσει οπτικά σημάδια τερηδόνας, όπως κάποια αλλαγή στο χρώμα ή τρύπες στα δόντια σας. Θα ελέγξει τα δόντια σας για μαλακές ή κολλώδεις περιοχές, οι οποίες μπορεί επίσης να υποδηλώνουν τερηδόνα. Επιπλέον, μπορεί να βγάλει  ακτινογραφίες, οι οποίες μπορούν να αποκαλύψουν κοιλότητες και τερηδόνα ανάμεσα στα δόντια ή κάτω από τα ούλα.

Συμπτώματα που μπορεί να δείχνουν ότι έχετε τερηδόνα

Συνήθως η τερηδόνα δεν έχει συμπτώματα στα αρχικά στάδια. Αλλά καθώς εξελίσσεται, μπορεί να αντιμετωπίσετε τα ακόλουθα:

• πονόδοντο
• ευαισθησία στο γλυκό, στο ζεστό ή στο κρύο
• ορατά σημάδια ή τρύπες στο δόντι ή στα δόντια σας
• κακή αναπνοή.

Πώς θα αντιμετωπίσει την τερηδόνα ο οδοντίατρός σας

Η θεραπεία θα εξαρτηθεί από το πόσο έχει προχωρήσει η τερηδόνα. Εάν δεν έχει σχηματιστεί ακόμη τρύπα, το σμάλτο μπορεί να είναι σε θέση να επιδιορθωθεί μόνο του. Για να βοηθήσετε τα δόντια σας να αναπληρώσουν τα μέταλλα που έχασαν λόγω της επίθεσης των οξέων, ο οδοντίατρός σας μπορεί να σας κάνει θεραπεία με φθόριο και να σας συνταγογραφήσει μια οδοντόκρεμα με φθόριο για χρήση στο σπίτι.

Ακόμη κι αν η τερηδόνα έχει κάνει τρύπα στο δόντι, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να διορθωθεί. Σε αυτήν την περίπτωση, ο οδοντίατρός σας θα αφαιρέσει το σάπιο υλικό και στη συνέχεια θα προχωρήσει σε σφράγισμα στο χρώμα του δοντιού (με σύνθετη ρητίνι) ή ασημί χρώματος (με αμάλγαμα). Αν η τερηδόνα έχει επεκταθεί, ο οδοντίατρός σας μπορεί να συστήσει μια σειρά από θεραπείες, όπως στεφάνες, απονεύρωση ή εξαγωγή του δοντιού.

Ο οδοντίατρός σας μπορεί επίσης να συζητήσει μαζί σας τις διατροφικές σας συνήθειες και την οδοντική σας υγιεινή για την πρόληψη περαιτέρω τερηδόνας.

Πρόληψη τερηδόνας

Οι ακόλουθες συνήθειες θα μπορούσαν να μειώσουν τις πιθανότητες ανάπτυξης τερηδόνας:

• Προσπαθήστε να μην τσιμπολογάτε ανάμεσα στα γεύματα, καθώς αυτό περιορίζει τις επιθέσεις οξέων στα δόντια σας.
• Αποφύγετε να τρώτε καραμέλες, μπισκότα και άλλα γλυκά.
• Περιορίστε επίσης τα κολλώδη και αμυλούχα τρόφιμα, όχι μόνο τα γλυκά.
• Περιορίστε ή αποφύγετε τα ροφήματα που περιέχουν ζάχαρη, όπως είναι τα αναψυκτικά ή τα φρουτοποτά.
• Μην τρώτε μετά το βούρτσισμα των δοντιών σας το βράδυ. Η παραγωγή σάλιου επιβραδύνεται κατά τη διάρκεια του ύπνου, επομένως είναι λιγότερο πιθανό να καταπολεμήσει τα οξέα.
• Εάν δεν έχετε χρόνο να βουρτσίσετε τα δόντια σας μετά το φαγητό ή το ποτό, ξεπλύνετε το στόμα σας με νερό ή/και μασήστε τσίχλα χωρίς ζάχαρη για να ενισχύσετε το σάλιο σας.

Η καλή οδοντική υγιεινή βοηθά και αυτή στην πρόληψη της τερηδόνας. Φροντίστε:

• Να βουρτσίζετε τα δόντια σας τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα για δύο λεπτά κάθε φορά με φθοριούχο οδοντόκρεμα,
• να χρησιμοποιείτε νήμα ή μεσοδόντια βουρτσάκια καθημερινά ανάμεσα στα δόντια.
• να χρησιμοποιείτε φθοριούχο στοματικό διάλυμα μετά το βούρτσισμα.

Τέλος, να επισκέπτεστε τον οδοντίατρό σας για τακτικούς καθαρισμούς και οδοντιατρικούς ελέγχους. Ο οδοντίατρος μπορεί να σας συστήσει ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα υγιεινής για το σπίτι ανάλογα με τη γενική υγεία, τον κίνδυνο τερηδόνας και την κατάσταση των δοντιών σας.

-: Harvard Health Publishing

Φωτογραφία: iStock

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Εμβόλια που προλαμβάνουν τον καρκίνο: Δεν είναι μόνο του HPV

Νόσος των λεγεωνάριων: Mέτρα προστασίας για τη δημόσια υγεία – Τι προβλέπει εγκύκλιος του υπουργείου Υγείας

Σάκχαρο: Ποιες είναι οι φυσιολογικές τιμές σε κάθε ηλικία