Οι τρεις χώρες της Βαλτικής, Λιθουανία, Λετονία και Εσθονία ολοκληρώνουν σήμερα τον αποσύνδεσή τους από το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας της Ρωσίας και εκφράζουν φόβους ότι θα γίνουν στόχοι πιθανών δολιοφθορών και κυβερνοεπιθέσεων μέσα στο Σαββατοκύριακο.
Τα κράτη της Βαλτικής αποσυνδέονται σήμερα πλήρως από το ελεγχόμενο από τη Μόσχα ενεργειακό δίκτυο BRELL και ολοκληρώνουν αύριο Κυριακή τη σύνδεσή τους με το ευρωπαϊκό σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας.
Η κίνηση αυτή θεωρείται κρίσιμης σημασίας για την ενίσχυση των ηλεκτρικών συστημάτων των χωρών της Βαλτικής, τη διασφάλιση της ενεργειακής τους ανεξαρτησίας και ασφάλειας και την έκλειψη των τελευταίων καταλοίπων της μετασοβιετικής εποχής που τα είχαν δεσμεύσει με τη Ρωσία.
Ο Gert Auväärt, επικεφαλής του Κέντρου Κυβερνοασφάλειας της Εσθονίας, δήλωσε στο CNBC ότι η χώρα συνεργάζεται στενά με τους γείτονές της στον τομέα της κυβερνοασφάλειας και προετοιμάζεται για πιθανά σενάρια κινδύνου όταν πραγματοποιηθεί η αποσύνδεση.
“Η μετάβαση έχει σχεδιαστεί διεξοδικά και οι ειδικοί εκτιμούν την πιθανότητα σοβαρών προβλημάτων ως χαμηλή. Ωστόσο, η Ρωσία μπορεί να επιχειρήσει να εκμεταλλευτεί τη συγκυρία για να δημιουργήσει αβεβαιότητα”, δήλωσε στο CNBC.
“Χάρη στην ισχυρή εθνική και διεθνή συνεργασία, η Εσθονία είναι καλά προετοιμασμένη ακόμη και για τα χειρότερα σενάρια — χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι απειλές θα υλοποιηθούν”, πρόσθεσε.
Το αν η Ρωσία δεν θα προχωρήσει σε αντίποινα για την αυτή τη σημαντική αποσύνδεση των Βαλτικών από το σύστημα BRELL – ένα αρκτικόλεξο που δηλώνει τη Λευκορωσία, τη Ρωσία, την Εσθονία, τη Λετονία και τη Λιθουανία και παραπέμπει στη συμφωνία τους του 2001 για συγχρονισμό των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας τους – παραμένει αναπάντητο.
Σε κάθε περίπτωση όμως η πιθανότητα αντιποίνων από τη Ρωσία λαμβάνεται σοβαρά υπόψη από τα υπουργεία ενέργειας των χωρών της Βαλτικής και τους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς τους, όπως η Elering, ο κρατικός διαχειριστής δικτύου της Εσθονίας.
“Οι προετοιμασίες έχουν ολοκληρωθεί και είμαστε έτοιμοι για αποσυγχρονισμό”, δήλωσε ο Kalle Kilk, επικεφαλής της Elering, την περασμένη Πέμπτη, περιγράφοντας τη διαδικασία ως “μοναδικό εγχείρημα στην πρόσφατη ιστορία της ενέργειας, όσον αφορά την κλίμακα και την πολυπλοκότητά της”.
“Αν και οι μεγάλες τεχνικές αλλαγές ενέχουν πάντα ορισμένους κινδύνους, τους έχουμε αναλύσει διεξοδικά και αναπτύξαμε τα κατάλληλα σχέδια δράσης. Με την μετάβαση που θα πραγματοποιήσουμε και όπως την έχουμε προγραμματίσει, ο μέσος καταναλωτής ηλεκτρικής ενέργειας δεν θα πρέπει να παρατηρήσει καμία αλλαγή”.
“Αυτό που δεν μπορεί να προβλεφθεί 100% είναι τι θα γίνει αν κάποιος επιχειρήσει να χρησιμοποιήσει την ενέργεια”, είπε ο Kilk.
Αντίστροφη μέτρηση για την “ενεργειακή ανεξαρτησία”
Η Εσθονία, η Λετονία και η Λιθουανία εντάχθηκαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2004.
Έκτοτε, τα κράτη προσπάθησαν να ευθυγραμμίσουν τα δίκτυά τους ηλεκτρικής ενέργειας με την υπόλοιπη ΕΕ η οποία τους παρείχε επιχορηγήσεις αξίας άνω των 1,2 δισεκατομμυρίων ευρώ για τον συγχρονισμό, καθώς αυτός θεωρείται στρατηγική προτεραιότητα.
Η μετάβαση αυτή απέκτησε χαρακτήρα επείγουσας ανάγκης μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022.
Η συνεχιζόμενη χρήση των ενεργειακών υποδομών της σοβιετικής εποχής από τη Λιθουανία, τη Λετονία και την Εσθονία θεωρήθηκε επίσης πηγή ανασφάλειας, λόγω των ανησυχιών ότι η Ρωσία θα μπορούσε να διακόψει την παροχή ρεύματος στα κράτη της Βαλτικής κατά βούληση.
Τα κράτη της Βαλτικής έχουν κοινά σύνορα με τη Ρωσία και τη σύμμαχό της Λευκορωσία (η Λετονία έχει σύνορα και με τις δύο, η Εσθονία συνορεύει με τη Ρωσία ενώ η Λιθουανία μοιράζεται σύνορα με τη Λευκορωσία και τον ρωσικό θύλακα του Καλίνινγκραντ) και το πρώην σοβιετικό τους καθεστώς τα έχει καταστήσει στόχο για δραστηριότητες “υβριδικής” απειλής, που κυμαίνονται από κυβερνοεπιθέσεις υπό ύποπτες θαλάσσιες επιθέσεις.
Οι κυβερνοεπιθέσεις κατά της Εσθονίας αυξήθηκαν το 2022 μετά την ευρείας κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, δήλωσε στο CNBC ο εσθονικός Auväärt.
Η διαδικασία αποσυγχρονισμού ξεκίνησε σήμερα το πρωί και ολοκληρώνεται το απόγευμα της Κυριακής, όταν τα κράτη της Βαλτικής θα συνδεθούν με το ηπειρωτικό ευρωπαϊκό δίκτυο, γνωστό ως Synchronous Grid of Continental Europe ή UCTE.
Με πληροφορίες από CNBC
Διαβάστε ακόμη: