Τα αυξημένα έσοδα από τον τουρισμό και τις λοιπές εξαγωγές υπηρεσιών υπερκάλυψαν τη μείωση των εξαγωγών προϊόντων στο πρώτο εξάμηνο του 2024, συμβάλλοντας στην αναπτυξιακή τροχιά της ελληνικής οικονομίας.
Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος για το ισοζύγιο πληρωμών, τα έσοδα από τον τουρισμό αυξήθηκαν κατά 755 εκατ. ευρώ σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2023, φθάνοντας τα 6,9 δις. ευρώ. Συνολικά, οι εισπράξεις από εξαγωγές υπηρεσιών – που περιλαμβάνουν τις μεταφορές, με κυρίαρχο το ναυτιλιακό συνάλλαγμα – αυξήθηκαν κατά σχεδόν 1,5 δισ. ευρώ στα 7,2 δισ. ευρώ, ενώ οι εξαγωγές προϊόντων μειώθηκαν κατά 743 εκατ. ευρώ στα 24,7 δις. ευρώ.
Αναδεικνύεται έτσι ο όλο και πιο σημαντικός ρόλος του τουρισμού και συνολικά των άδηλων πόρων για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, ακόμη και σε μία περίοδο που η οικονομία της Ευρωζώνης κινείται σε συνθήκες στασιμότητας. Οι συνθήκες αυτές έχουν συμβάλει στη μείωση των ελληνικών εξαγωγών προϊόντων μετά την εντυπωσιακή εκτίναξή τους στη διετία 2021-2022, όταν σχεδόν διπλασιάστηκαν, φθάνοντας στα 53,8 δισ. ευρώ από 28,9 δισ. ευρώ το 2020 (το 2019, πριν τον κορονοϊό, ανέρχονταν σε 32,4 δισ, ευρώ).
Τα έσοδα από τις εξαγωγές υπηρεσιών ανέρχονταν το πρώτο εξάμηνο του 2024 στο 87% των εξαγωγών προϊόντων έναντι 78% στο πρώτο εξάμηνο του 2023. Με δεδομένο ότι οι εισπράξεις από τον τουρισμό είναι συνήθως διπλάσιες στο δεύτερο εξάμηνο του έτους – καθώς ο μεγαλύτερος όγκος τουριστών έρχεται τον Ιούλιο και τον Αύγουστο – το ποσοστό αυτό αναμένεται να είναι σημαντικά υψηλότερο για το σύνολο του έτους και πιθανόν να ξεπεράσει το 100%. Ενδεικτικά, πέρυσι το αντίστοιχο ποσοστό έφθασε στο 99,3%.
Οι εξαγωγές προϊόντων μειώθηκαν στο α’ εξάμηνο περισσότερο σε σταθερές τιμές απ’ ό,τι σε τρέχουσες (κατά 5,9% έναντι 2,9%), υποδηλώνοντας μία αύξηση των τιμών τους κατά περίπου 3%. Αντίθετα, οι εισαγωγές προϊόντων αυξήθηκαν 3,4% σε τρέχουσες τιμές στα 42,2 δις. ευρώ και κατά 3,8% σε σταθερές τιμές, κάτι που σημαίνει ότι οι τιμές τους ήταν ελαφρά μειωμένες σε σχέση με το α’ εξάμηνο του 2023.
Οι αυξημένες εισαγωγές εξηγούνται από την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας – στο α’ τρίμηνο εφέτος το ΑΕΠ αυξήθηκε 2,1% σε ετήσια βάση έναντι αύξησης 0,4% στην Ευρωζώνη – ενώ είναι πιθανό ότι σημειώθηκε κάποια υποκατάσταση εγχώριων προϊόντων σε μία περίοδο που ο πληθωρισμός οδήγησε σε μεταβολές των σχετικών τιμών.
Οι εισαγωγές υπηρεσιών – δηλαδή πληρωμές που κάνουν οι Έλληνες για τουρισμό στο εξωτερικό ή για μεταφορικές και άλλες υπηρεσίες – αυξήθηκαν κατά 900 εκατ. ευρώ στο πρώτο εξάμηνο, φθάνοντας τα 14,1 δις. ευρώ.
Το πλεόνασμα στο ισοζύγιο υπηρεσιών αυξήθηκε κατά περίπου 550 εκατ. ευρώ στα 7,2 δις. ευρώ καλύπτοντας ποσοστό άνω του 40% του ελλείμματος στο ισοζύγιο προϊόντων. Χάρη σε αυτό, περιορίστηκε σημαντικά και το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών στα 8,8 δις. ευρώ, το οποίο αποτελεί έναν δείκτη που λαμβάνουν υπόψη οι επενδυτές και οι οίκοι αξιολόγησης.
Το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών καλύφθηκε από εισροές κεφαλαίων, κυρίως για επενδύσεις σε ομόλογα του ελληνικού δημοσίου και αγορά μετοχών ελληνικών επιχειρήσεων.