Η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη συγκαλείται εν μέσω της ανάφλεξης στη Μέση Ανατολή και του συνεχιζόμενου Ρωσο-Ουκρανικού πολέμου. Οι 32 ηγέτες αναμένεται να συναινέσουν στην απαίτηση Τραμπ για αύξηση των αμυντικών δαπανών στο 5% του ΑΕΠ των χωρών, με ορόσημο το 2035.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, επικρίνοντας ως πολύ αργό το σχέδιο του ΝΑΤΟ να αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ έως το 2035, προειδοποιεί ότι, προκειμένου να δοκιμάσει την ισχύ της συμμαχίας, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν ενδέχεται να επιχειρήσει επίθεση σε ένα μέλος του ΝΑΤΟ μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια.
Η Πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν τόνισε τη σημασία που έχει η αύξηση των αμυντικών δαπανών, εντός του ιδίου πλαισίου. «Ξέρουμε ότι η Ρωσία θα είναι σε θέση να δοκιμάσει τις δεσμεύσεις μας για την άμυνα εντός της επόμενης πενταετίας. Μέχρι το 2030, η Ευρώπη πρέπει να έχει όλα όσα χρειάζεται για να το αποτρέψει» σημειώνει.
Εν αναμονή του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, οι 32 ηγέτες του ΝΑΤΟ βρίσκονται στη Χάγη για τη σύνοδο κορυφής, με τον ΓΓ της Συμμαχίας να επιχειρεί να καθησυχάσει τις ανησυχίες των Ευρωπαίων.
«Υπάρχει πλήρης δέσμευση του Αμερικανού προέδρου και της ανώτερης ηγεσίας των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ. Ωστόσο, η στήριξη αυτή συνοδεύεται από την προσδοκία ότι θα αντιμετωπίσουμε αυτό το ζήτημα και ότι οι ευρωπαϊκές χώρες και ο Καναδάς θα δαπανήσουν περισσότερα για την άμυνα για να εξισωθούμε με αυτά που δαπανούν οι ΗΠΑ» τόνισε ο ΓΓ του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε, για τον οποίο η διατήρηση της ενότητας των “32” και η εξεύρεση λύσης στην αύξηση των αμυντικών δαπανών στο 5% για τα επόμενα χρόνια, όπως έχει προτείνει ο Αμερικανός Πρόεδρος, αποτελεί κρίσιμο «στοίχημα», καθώς είναι η πρώτη Σύνοδο της Συμμαχίας με τη νέα του ιδιότητα.
«Η Ευρώπη και η Αμερική πρέπει να αντιμετωπίσουν μαζί την πρόκληση του επανεξοπλισμού», τόνισε Μαρκ Ρούτε. «Σήμερα, η στρατιωτική υπεροχή του ΝΑΤΟ αμφισβητείται από μια ταχέως επανεξοπλιζόμενη Ρωσία, υποστηριζόμενη από την τεχνολογία της Κίνας και ιρανικά – βορειοκορεατικά όπλα. Εμείς πρέπει να ενώσουμε τις δυνάμεις μας για να καινοτομήσουμε και αυτό ακριβώς είναι το παν», δήλωσε σε μία «ηχηρή» έκκληση για ενότητα.
Σημειώνεται ότι ο στόχος αφορά κατά 3,5% αμιγώς αμυντικές δαπάνες, ενώ το 1,5% αφορά σε δαπάνες και επενδύσεις που σχετίζονται με την ασφάλεια και την άμυνα.
Το σχέδιο υποστηρίζεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Πολωνία και τα κράτη της Βαλτικής. Γαλλία, Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν δείξει επιφυλακτική υποστήριξη. Η Ισπανία έχει εξασφαλίσει εξαίρεση από αυτόν τον στόχο, επικαλούμενη τους δημοσιονομικούς της περιορισμούς και τις ήδη σημαντικές στρατιωτικές δεσμεύσεις της στο εξωτερικό. Η διοργανώτρια χώρα, η Ολλανδία, τάχθηκε επίσης υπέρ του 5%.
Η Σλοβακία δήλωσε ότι διατηρεί το δικαίωμα να αποφασίσει πώς θα επιτύχει τον στόχο μέχρι τη νέα προθεσμία του ΝΑΤΟ, το 2035.
Μέσα από συμβιβασμούς το σχέδιο του 5% αναμένεται να λάβει την έγκριση των ηγετών. Ο αρχικός χρονικός ορίζοντας για την υλοποίηση της δέσμευσης είναι το 2035.
Τι θα πει ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη σύνοδο του ΝΑΤΟ
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, στην παρέμβαση που θα πραγματοποιήσει την Πέμπτη, αναμένεται να τονίσει ότι η Ελλάδα είναι σταθερός και αξιόπιστος σύμμαχος. Καθώς τηρούσε τη δέσμευση για τις αμυντικές δαπάνες του ΝΑΤΟ ακόμη και στα δύσκολα χρόνια της οικονομικής κρίσης, συνεισφέροντας σημαντικά στις δυνατότητες της Συμμαχίας σε μια κρίσιμη περιοχή για την περιφερειακή και διεθνή ασφάλεια. Θα αναφερθεί στις τελευταίες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή στις απειλές για την περιφερειακή και παγκόσμια ασφάλεια και στον ρόλο που καλείται να διαδραματίσει η Συμμαχία.
Η Ελλάδα ξοδεύει περί το 3% του ΑΕΠ της στην άμυνα, καθώς αντιμετωπίζει πολλαπλές προκλήσεις ασφαλείας», αναμένεται να σημειώσει ο κ. Μητσοτάκης. Και θα αναφερθεί στο 12ετές εξοπλιστικό πρόγραμμα της χώρας ύψους 25 δισ. ευρώ.
Παρών στην Χάγη είναι και ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, και κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει ένα σύντομο τετ α τετ με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, είτε στο δείπνο που παραθέτει το βράδυ της Τρίτης, προς τιμήν των ηγετών το βασιλικό ζεύγος της Ολλανδίας, είτε την Τετάρτη στο περιθώριο των εργασιών της Συνόδου.
Στόχος είναι να δοθεί το σήμα της συνέχισης του διαλόγου ανάμεσα στην Αθήνα και την Άγκυρα, ιδιαίτερα από τη στιγμή που εκκρεμεί ο προσδιορισμός της ημερομηνίας για τη συνεδρίαση του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας των δύο χωρών.
Στο μεταξύ, τουρκικά δίκτυα μεταδίδουν ότι ο Ταγίπ Ερντογάν θα συναντηθεί με τον Ντόναλντ Τραμπ στη Χάγη στις 20.30 GMT.