Σχοινάς στο protothema: Η κυβέρνηση Τσίπρα ήταν σαν σχολική εκδρομή – Στο διπλανό μου γραφείο ετοίμαζαν το Plan B για μετά το Grexit

Ο πρώην αντιπρόεδρος της Κομισιόν μιλάει στο Direct για όσα έζησε στη διαπραγμάτευση του 2015 – Χαρακτήρισε την περίοδο Βαρουφάκη ως «ένα ανεξάντλητο σόου ναρκισσισμού»

«Αν έπρεπε να συνοψιστεί η περίοδος του 2015, η φράση που θα την περιέγραφε είναι “τη γλιτώσαμε στο τσακ”». Με αυτά τα λόγια ο πρώην αντιπρόεδρος της Κομισιόν Μαργαρίτης Σχοινάς, περιέγραψε στο «Direct» με τον Γιώργο Ευγενίδη πώς βίωσε ο ίδιος τη διαπραγμάτευση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ με αφορμή το βιβλίο του Αλέξη Τσίπρα «Ιθάκη».

Στη συνέντευξή του ο κ. Σχοινάς περιγράφει με λεπτομέρειες το καλοκαίρι του 2015 σημειώνοντας ότι το δημοψήφισμα «τίναξε στον αέρα τα πάντα» και πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αν και δεν προεξόφλησε ποτέ έξοδο της χώρας από το ευρώ, υποχρεώθηκε να προετοιμάσει σχέδιο έκτακτης ανάγκης για ένα «εφιαλτικό σενάριο».

Όπως είπε, εκείνο το καλοκαίρι ήταν η κορύφωση μιας «εφιαλτικής περιόδου», με την Ελλάδα να φτάνει «στο χείλος της αβύσσου», ενώ το πολιτικό κόστος της διάσωσης είχε γίνει δυσβάσταχτο.

Αναφερόμενος στη διαπραγμάτευση, ο Σχοινάς σημείωσε ότι «δεν υπήρχε καμία στρατηγική» από την ελληνική πλευρά. Περιέγραψε το εξάμηνο ως «κλιμάκωση απελπισμένων σταδίων» και όχι ως ουσιαστική διαπραγμάτευση, αλλά ως «τακτικισμό που δεν προχωρούσε με βήμα».

Ο πρώην αντιπρόεδρος της Κομισιόν δήλωσε ότι «υπήρχε μεγάλο απόθεμα καλής θέλησης» για να βοηθηθεί η Ελλάδα, αλλά αυτό «δεν βρήκε ανταπόκριση».

Χαρακτήρισε την περίοδο του Γιάνη Βαρουφάκη ως «ένα ανεξάντλητο σόου ναρκισσισμού», ενώ υπενθύμισε ότι η Ελλάδα έγινε η πρώτη χώρα που αρνήθηκε να αποπληρώσει δόση στο ΔΝΤ, επισημαίνοντας πως «μόνο η Γκάμπια δεν είχε πληρώσει· ήμασταν οι δεύτεροι».

Κατά τη διάρκεια των πιο κρίσιμων στιγμών, είπε, «η κορύφωση του δράματος δεν έδειχνε στρατηγική, αλλά ναρκισσισμό και έλλειψη πολιτικής αντιστήριξης». Όπως υπογράμμισε, η ομάδα που διαπραγματευόταν «δεν ήξερε το software της Ευρώπης», ενώ χαρακτήρισε το δημοψήφισμα «κίνηση μετακύλισης της ευθύνης στην πλάτη των Ελλήνων».

Στο πλαίσιο αυτό, αναφέρθηκε και στον ρόλο του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, ο οποίος, όπως είπε, «ενεπλάκη από την πρώτη εβδομάδα μετά τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ». Σύμφωνα με τον κ. Σχοινά, ο Γιούνκερ ήταν «γνήσιος και άδολος φίλος της Ελλάδας», γνώριζε καλά τους αρμούς του ελληνικού κράτους και «ποτέ δεν πόλωσε το κλίμα», ακόμη και όταν έβλεπε πράγματα που τον απογοήτευαν. Η προκήρυξη του δημοψηφίσματος, ανέφερε, «τον πλήγωσε βαθιά», γι’ αυτό και έκανε φορτισμένη παρέμβαση με συνέντευξη Τύπου καλώντας τους πολίτες να ψηφίσουν «ναι».

Ιδιαίτερη αναφορά έκανε και στο «εφιαλτικό σενάριο» του Grexit, επισημαίνοντας ότι, αν και στην Κομισιόν «κανένας δεν είχε ποτέ οικοδομήσει προοπτική εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη», υπήρχε υποχρέωση να ετοιμαστεί σχέδιο έκτακτης ανάγκης. Όπως αποκάλυψε, «η πιο μαύρη στιγμή» ήταν όταν αντιλήφθηκε ότι σε αίθουσα δίπλα από το γραφείο του προετοιμαζόταν το σχέδιο, που αφορούσε «προμήθειες φαρμάκων, ελέγχους στα σύνορα, καύσιμα», ένα πλήρες πλάνο διαχείρισης συνεπειών «μιας πυρηνικής έκρηξης». Ο ίδιος είπε ότι «αρνήθηκε να το δει», ενώ εκτίμησε ότι ούτε ο Γιούνκερ το διάβασε, «αλλά ήξερε τι περιέχει».

Μετά το δημοψήφισμα, όπως είπε, «η κατάσταση ήταν πολιτικά πιο εύκολα διαχειρίσιμη», καθώς η «κωλοτούμπα» — όρος που, όπως ανέφερε, «μπήκε και στο ευρωπαϊκό πολιτικό λεξιλόγιο» — δημιούργησε συνθήκες χωρίς περιθώρια εκπλήξεων, κάτι που εν τέλει φάνηκε και στις αγορές. Η Βουλή στήριξε το πρόγραμμα τον Αύγουστο, προσφέροντας «μεγάλη πολιτική αντιστήριξη» που καθησύχασε τους ανησυχούντες.

Στο ερώτημα αν έχει διαβάσει το βιβλίο του Αλέξη Τσίπρα, ο Σχοινάς απάντησε ότι «δεν χρειάζεται να το διαβάσει» γιατί έχει ζήσει τα γεγονότα. Τόνισε ότι «το χάρισμα δεν αρκεί για να γίνει κάποιος πρωθυπουργός» και ότι απαιτείται «διοικητική επάρκεια και γνώσεις», σημειώνοντας πως το μεγάλο πρόβλημα εκείνης της περιόδου ήταν «η πλήρης άγνοια της κατάστασης» και η απροετοιμασία. Όπως είπε, η τότε ηγεσία «έδινε εικόνα σχολικής εκδρομής», ανέβηκε «σε λεωφορείο χωρίς αίσθηση προορισμού» και «δεν είχε δουλέψει σε βάθος τα θέματα». Κατά την άποψή του, το βιβλίο «έμμεσα το ομολογεί».

Μιλώντας για τη σημερινή πορεία της χώρας, ανέφερε ότι η Ελλάδα θυμίζει «τον μαθητή που σηκώθηκε από το τελευταίο θρανίο και κάθισε στο πρώτο», όπως έλεγε ο Μορέτο, σημειώνοντας ότι η Ευρώπη αναγνωρίζει πως «η χώρα νοικοκυρεύεται». Προειδοποίησε ωστόσο ότι, αν και «μπήκε πάτος στο βαρέλι», τα βαθιά προβλήματα παραμένουν.