Του Κώστα Κατίκου
Ευκαιρία να ρυθμίσουν όλες τις εισφορές του 2024 με δόσεις, αν τις αφήσουν απλήρωτες, έχουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες, και μάλιστα όσοι επιλέξουν τη ρύθμιση των 24 δόσεων θα πληρώσουν μηνιαία δόση μικρότερη από την κανονική τους εισφορά. Όσοι αφήνουν όλες τις εισφορές απλήρωτες και τις βάλουν σε 12 δόσεις θα καταβάλουν έως 20 ευρώ παραπάνω απ’ ότι αν πλήρωναν τις εισφορές στην ώρα τους.
Σε κάθε περίπτωση, οι δύο πάγιες ρυθμίσεις χρεών προς τον ΕΦΚΑ παρέχουν την ευελιξία των πληρωμών σε μεταγενέστερο χρόνο και με δόσεις μικρότερες από τις κανονικές εισφορές. Με τον τρόπο αυτόν όσοι επαγγελματίες θέλουν μεν, αλλά επικαλούνται αδυναμία στην πληρωμή των εισφορών τους μήνα-μήνα, μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις ρυθμίσεις είτε για να εντάξουν σε αυτές τις εισφορές όλου του έτους είτε τις απλήρωτες εισφορές μερικών μηνών. Στην πράξη, οι πάγιες ρυθμίσεις του ΕΦΚΑ διευκολύνουν όσους έχουν λίγα χρέη, τα οποία μπορούν να τα πληρώνουν ετεροχρονισμένα με διαδοχικές πάγιες ρυθμίσεις.
Ο μηχανισμός των 12 ή 24 δόσεων λειτουργεί με τέτοιο τρόπο ώστε οι επαγγελματίες να μπορούν να μεταθέτουν ανά δίμηνο την πληρωμή των εισφορών τους, βάζοντάς τες σε μια μόνιμη ρύθμιση.
Για παράδειγμα, σύμφωνα με τον μαθηματικό τύπο υπολογισμού των δόσεων για τις ρυθμίσεις χρεών προς τον ΕΦΚΑ που έχει στην κατοχή του το Capital.gr:
1. Επαγγελματίας που είναι στην 1η ασφαλιστική κατηγορία για το 2024 και άφησε απλήρωτες τις εισφορές του πρώτου διμήνου μπορεί να τις ρυθμίσει με αίτηση τον Απρίλιο, που θα έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες. Η συνολική οφειλή του διμήνου είναι 496 ευρώ και με τους τόκους το προς ρύθμιση ποσό ανέρχεται στα 511 ευρώ. Επιλέγοντας τις 12 δόσεις, θα πληρώνει το ελάχιστο ποσό των 50 ευρώ τον μήνα. Μπορεί να κάνει το ίδιο αν αφήσει απλήρωτες τις εισφορές και του επόμενου ή και του μεθεπόμενου διμήνου. Προσοχή: Για να μη χαθεί η ρύθμιση, πρέπει να πληρώνονται οι τρέχουσες εισφορές, οι οποίες όμως γίνονται ληξιπρόθεσμες τον επόμενο μήνα από τη λήξη της κανονικής προθεσμίας πληρωμής τους. Αυτό σημαίνει ότι ανά δίμηνο μπορεί να ενεργοποιείται η ρύθμιση των 12 δόσεων, διευκολύνοντας την πληρωμή των εισφορών με μία, δύο ή και τρεις 12άρες ρυθμίσεις και με ελάχιστη δόση 50 ευρώ τον μήνα για την καθεμία.
2. Επαγγελματίας που είναι στην 6η ασφαλιστική κατηγορία για το 2024 με μηνιαία εισφορά 652 ευρώ, αν δεν έχει άλλες οφειλές και αφήσει απλήρωτες όλες τις εισφορές του 2024, έχει τη δυνατότητα να τις ρυθμίσει τον Φεβρουάριο του 2025, γιατί τότε θα έχει καταστεί ληξιπρόθεσμη και η εισφορά του Δεκέμβριου του 2024. Η συνολική οφειλή θα είναι 7.825 ευρώ και, αν τις ρυθμίσει σε 12 δόσεις, θα καταβάλλει 672 ευρώ τον μήνα, ενώ με τις 24 δόσεις θα δίνει 345 ευρώ τον μήνα. Στην πράξη, τη μηνιαία εισφορά των 652 ευρώ την πληρώνει μέσα σε 24 δόσεις με τα μισά λεφτά κάθε μήνα (345 ευρώ). Το κόστος που θα έχει από τη ρύθμιση είναι οι τόκοι, που για τις 24 δόσεις βγαίνουν στα 456 ευρώ, ενώ για τις 12 δόσεις είναι 235 ευρώ.
3. Γιατρός που καταβάλλει εισφορά της 3ης κατηγορίας, για κύρια σύνταξη και εφάπαξ, πληρώνει από 1/1/2024 συνολικά 394,56 ευρώ τον μήνα. Αν αφήσει απλήρωτες τις εισφορές όλο το 2024, θα δημιουργήσει οφειλή 4.735 ευρώ, την οποία μπορεί να ρυθμίσει με 12 έως 24 δόσεις. Στην πρώτη επιλογή (12 δόσεις) θα καταβάλλει μηναία δόση 406 ευρώ, ενώ με τη ρύθμιση των 24 δόσεων η μηνιαία δόση για τις εισφορές του βγαίνει στα 209 ευρώ.
4. Δικηγόρος που καταβάλλει εισφορά της 3ης κατηγορίας, για κύρια σύνταξη, για επικουρική και για εφάπαξ, πληρώνει από 1/1/2024 συνολικά 458,09 ευρώ τον μήνα. Αν αφήσει απλήρωτες τις εισφορές του 2024, θα δημιουργήσει οφειλή 5.497 ευρώ, την οποία μπορεί να ρυθμίσει τον ερχόμενο Δεκέμβριο. Αν επιλέξει τις 12 δόσεις, θα καταβάλλει μηναία δόση 472 ευρώ, ενώ με τη ρύθμιση των 24 δόσεων η μηνιαία δόση για τις εισφορές του βγαίνει στα 242 ευρώ.
5. Νέος δικηγόρος, που διανύει τον 3ο χρόνο, πληρώνει την εισφορά της ειδικής κατηγορίας που είναι στα 163 ευρώ τον μήνα. Μαζί με επικουρική και εφάπαξ φτάνει στα 237 ευρώ. Αν αφήσει απλήρωτες τις εισφορές όλο το 2024, θα δημιουργήσει οφειλή 2.844 ευρώ, την οποία μπορεί να ρυθμίσει με 12 δόσεις καταβάλλοντας μηναία δόση 244 ευρώ ή με 24 δόσεις καταβάλλοντας 125 ευρώ τον μήνα.
Δεν αναβιώνουν παλιές ρυθμίσεις στον ΕΦΚΑ
Η διέξοδος που δίνουν οι δύο πάγιες ρυθμίσεις για τακτοποίηση χρεών αποτελεί κι έναν από τους λόγους που δεν εξετάζεται ούτε από τον ΕΦΚΑ αλλά ούτε από το υπουργείο Εργασίας η αναβίωση παλαιότερων ρυθμίσεων, όπως έγινε με τις απολεσθείσες ρυθμίσεις της εφορίας. Αν αναβίωναν οι παλιές ρυθμίσεις στα Ταμεία, ελάχιστοι οφειλέτες θα ήταν σε θέση να ανταποκριθούν, καθώς, για να επανενταχθούν, θα έπρεπε να πληρώσουν όλες τις δόσεις που έχασαν. Αντιθέτως, αν δει κανείς τα στοιχεία του ΚΕΑΟ, θα διαπιστώσει ότι με τις 12 και 24 δόσεις επωφελήθηκαν 500.000 οφειλέτες, ενώ άλλοι 450.000 τις εγκατέλειψαν.