-
Αν το ρωσικό φυσικό αέριο επιστρέψει, το LNG αποσύρεται. Αν όχι, η Ευρώπη θα συνεχίσει να πληρώνει το premium της ενεργειακής αυτάρκειας. Αυτό είναι το κεντρικό συμπέρασμα της νέας μελέτης της Aurora Energy Research, η οποία εξετάζει δύο παράγοντες με καταλυτική επίδραση στις διεθνείς αγορές ενέργειας: Την πιθανή επανέναρξη των εξαγωγών ρωσικού αερίου μέσω αγωγών και τη νέα δασμολογική πολιτική του Αμερικανού Προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ.
Η ανάλυση εξετάζει διαφορετικά σενάρια για την αγορά φυσικού αερίου μέχρι το 2060, με έμφαση στην Ευρώπη, τις ΗΠΑ και την Ασία. Το βασικό σενάριο δείχνει ότι εάν οι ρωσικές ροές επιστρέψουν στα προπολεμικά επίπεδα, οι τιμές φυσικού αερίου στην Ευρώπη (TTF) θα υποχωρήσουν κατά 7% μακροπρόθεσμα, με τη μεγαλύτερη επίδραση να εντοπίζεται στις αγορές που είχαν εξάρτηση από ρωσικούς αγωγούς.
Η Aurora επισημαίνει ότι η πτώση των τιμών δεν θα είναι ομοιόμορφη σε ολόκληρη την Ευρώπη. Στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, όπου η εξάρτηση από το ρωσικό αέριο ήταν σχεδόν απόλυτη πριν από την εισβολή στην Ουκρανία, η εξομάλυνση των ροών θα οδηγήσει σε σημαντικότατη αποκλιμάκωση των τιμών: έως και 10% στη Σλοβακία, 9% στην Αυστρία και 9% στην Τσεχία.
Αντίθετα, χώρες όπως η Γερμανία, που διαθέτει πλέον πολλαπλές πηγές LNG, θα δουν περιορισμένη μείωση τιμών, ενώ η ανάγκη εισαγωγών LNG θα μπορούσε να μειωθεί κατά 5–12 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως. Το μήνυμα είναι σαφές: με την επιστροφή του ρωσικού αερίου, το LNG χάνει την κυριαρχία του στην ευρωπαϊκή αγορά.
Ελλάδα: Περιφερειακή η πίεση, μικρή η επίδραση
Η ελληνική αγορά δεν φαίνεται να επηρεάζεται ουσιαστικά από τις εξελίξεις στο ρωσικό μέτωπο. Όπως εξηγεί ο Πάνος Κεφάλας, επικεφαλής έρευνας για τη ΝΑ Ευρώπη στην Aurora, “η Ελλάδα έχει πετύχει σε σημαντικό βαθμό ενεργειακή διαφοροποίηση, με το LNG να καλύπτει μεγάλο μέρος της εγχώριας κατανάλωσης, ενώ οι διασυνδέσεις με τη Βουλγαρία και τη Ρεβυθούσα έχουν προσφέρει ευελιξία”. Σύμφωνα με την έκθεση, η αναμενόμενη μείωση στις ελληνικές τιμές φυσικού αερίου εκτιμάται σε λιγότερο από 1%, κι αυτή περισσότερο λόγω έμμεσης πίεσης μέσω των ευρωπαϊκών αγορών και όχι άμεσης εξάρτησης.
Αντιθέτως, στις γειτονικές χώρες των Βαλκανίων –Σερβία, Ουγγαρία και Βόρεια Μακεδονία– όπου η εξάρτηση από ρωσικούς αγωγούς παραμένει υψηλή και οι εναλλακτικές ελάχιστες, η επανέναρξη των ροών θα μπορούσε να οδηγήσει σε αισθητά μεγαλύτερη αποκλιμάκωση τιμών.
Η επίπτωση των δασμών Τραμπ
Το δεύτερο κομμάτι της μελέτης εξετάζει την επίδραση των νέων δασμών που προωθεί ο Αμερικανός Πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, στο πλαίσιο της πολιτικής “America First”. Η Aurora εξετάζει τρία σενάρια –από ολική ρήξη έως σταδιακή αποκλιμάκωση– με κοινό παρονομαστή την αρνητική επίδραση στην αμερικανική και περιφερειακή οικονομία.
Συγκεκριμένα, εφόσον εφαρμοστούν πλήρως οι δασμοί μετά τη λήξη της περιόδου χάριτος των 90 ημερών, η αμερικανική οικονομία εκτιμάται ότι θα είναι μικρότερη κατά 500 δισ. δολάρια το 2040, με το ΑΕΠ να μειώνεται κατά 1,7% στην περίοδο 2030–2040. Παράλληλα, το Μεξικό και ο Καναδάς θα δουν επιβράδυνση της ανάπτυξης κατά 4% και 2% αντίστοιχα.
Η ειρωνεία της υπόθεσης είναι ότι η ΕΕ –σε περίπτωση που αποφύγει τους πιο αυστηρούς δασμούς– ενδέχεται να επωφεληθεί: “Η ΕΕ μπορεί να καλύψει μέρος του εμπορικού κενού που αφήνει η Αμερική στις εισαγωγές από την Κίνα”, αναφέρει η μελέτη, τονίζοντας ωστόσο ότι οι κερδισμένοι θα είναι λίγοι και οι συνθήκες ιδιαιτέρως εύθραυστες.