Του Κώστα Κατίκου
Ανεβαίνει το ποσοστό των συνταξιούχων που λαμβάνουν αποδοχές κύριας σύνταξης πάνω από τα 1.000 ευρώ. Τον περασμένο Ιούνιο σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης “Ηλιος” οι κύριες συντάξεις που ξεπερνούσαν τα 1.000 ευρώ αποτελούσαν το 41,15% του συνόλου των κύριων συντάξεων του ΕΦΚΑ, ενώ τον ίδιο μήνα του 2024 ήταν 39,6%.
Ο λόγος που οι συντάξεις ανεβαίνουν έχει να κάνει βέβαια με τις αυξήσεις που καταβάλλονται κάθε χρόνο στις κύριες συντάξεις, αλλά και με επιμέρους αιτίες όπως η σταθερή άνοδος που παρατηρείται στα ποσά των νέων συντάξεων.
Παρά ταύτα στις νέες συντάξεις παρατηρείται μεγάλο χάσμα μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού τομέα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης Ηλιος οι νέες συντάξεις που πληρώθηκαν τον Ιούνιο του 2025, σε συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα ήταν χαμηλότερες κατά 63,2% σε σχέση με τις νέες απονομές για συνταξιούχους του Δημοσίου.
Σύμφωνα με την έκθεση, η μέση κύρια σύνταξη λόγω γήρατος για τους νέους συνταξιούχους του ΕΦΚΑ που πληρώθηκαν τον Ιούνιο και προέρχονται από ταμεία του ιδιωτικού τομέα – ως επί το πλείστον ΙΚΑ και ΟΑΕΕ – διαμορφώθηκε στα 876,40 ευρώ, ενώ για τους νέους συνταξιούχους του Δημοσίου ήταν 1.431,14 ευρώ.
Η μέση σύνταξη του ιδιωτικού τομέα ήταν χαμηλότερη κατά 554 ευρώ (ή κατά 63,2%) από τη σύνταξη του Δημοσίου, ενώ τον αμέσως προηγούμενο μήνα η διαφορά ήταν ακόμη μεγαλύτερη και έφτανε στα 626 ευρώ.
Το χάσμα ανάμεσα σε Δημόσιο και Ιδιωτικό τομέα δεν γεφυρώνεται παρότι στις συντάξιμες αποδοχές των ασφαλισμένων του ιδιωτικού τομέα υπολογίζονται και τα Δώρα (14 μισθοί) ενώ στο Δημόσιο είναι 12 μισθοί μετά το 2010.
Ο βασικότερος λόγος που διατηρείται και παγιώνεται η διαφορά ανάμεσα στο Δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα όσον αφορά τις συντάξεις λόγω γήρατος, είναι γιατί οι δημόσιοι υπάλληλοι έχουν κατά κανόνα σταθερές και αυξανόμενες αποδοχές. Από την άλλη πλευρά όμως στις συντάξεις του ιδιωτικού τομέα ο μέσος όρος πέφτει σημαντικά από τις αποδοχές των συνταξιούχων οφειλετών, ή όσων αποποιούνται χρόνους ασφάλισης λόγω χρεών.
Στις συντάξεις των ελευθέρων επαγγελματιών τα χαμηλά ποσά είναι ο κανόνας είτε γιατί πολλοί συνταξιούχοι βγαίνουν στη σύνταξη με συμψηφισμό χρεών οπότε για 60 μήνες που διαρκεί η παρακράτηση χρεών από τη σύνταξη λαμβάνουν μειωμένες αποδοχές, είτε επειδή έχουν καταβάλλει χαμηλότερες εισφορές. Ενδεικτικά, την 1η και χαμηλότερη κατηγορία εισφορών επιλέγουν οι 8 στους 10 επαγγελματίες, λαμβάνοντας και χαμηλή σύνταξη..
797.912 συντάξεις πάνω από 1.000 ευρώ
Σύμφωνα με την έκθεση “Ηλιος” και με κριτήριο το ποσό της σύνταξης προκύπτει ότι η πλειοψηφία των κυρίων συντάξεων, βρίσκεται στο εύρος 500-1000 ευρώ ενώ σημαντικό ποσοστό στις κύριες συντάξεις γήρατος (περίπου 41,15%) ξεπερνά τα 1.000 ευρώ.
Σε απόλυτους αριθμούς, από τις 1.938.818 κύριες συντάξεις που κατέβαλλε τον Ιούνιο ο ΕΦΚΑ, οι 1.140.906 ήταν κάτω από τα 1.000 ευρώ και οι 797.912 πάνω από τα 1.000 ευρώ.
Το μέσο εισόδημα προ φόρου από κύρια και επικουρική σύνταξη λόγω γήρατος διαμορφώθηκε τον Ιούνιο στα 1.115,66 ευρώ (όσο περίπου και τον Μάιο) ενώ το “διάμεσο” εισόδημα προ φόρου, αυτό δηλαδή που λαμβάνουν οι περισσότεροι ήταν 1.045,77 ευρώ.
Στις συντάξεις λόγω θανάτου το μέσο εισόδημα προ φόρου από κύρια και επικουρική ήταν 710,34 ευρώ (691 ευρώ τον Μάιο) και στις συντάξεις αναπηρίας 688,09 ευρώ (608 ευρώ τον Μάιο). Το διάμεσο εισόδημα προ φόρου για τις δυο αυτές κατηγορίες ήταν 608,78 ευρώ για συντάξεις λόγω θανάτου (590 ευρώ για τον Μάιο) και 573,45 ευρώ για συντάξεις αναπηρίας (518 ευρώ τον Μάιο).
Τον Ιούνιο εκδόθηκαν συνολικά 26.589 συντάξεις εκ των οποίων οι 14.090 ήταν λόγω γήρατος, οι 6.779 ήταν λόγω θανάτου, οι 4.030 ήταν αναπηρικές και 1.690 συντάξεις από λοιπές κατηγορίες. Από τις 14.090 κύριες συντάξεις λόγω γήρατος οι 4.512 ήταν επικουρικές.
