Του Κώστα Κατίκου
Μεγάλη είναι η έξοδος των ασφαλισμένων προς τη σύνταξη και φέτος, καθώς τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι στο πρώτο τρίμηνο του 2024 υποβλήθηκαν 51.568 αιτήσεις συνταξιοδότησης όταν τον ίδιο τρίμηνο του 2023 είχαν υποβληθεί 48.805 αιτήσεις.
Με τα δεδομένα του πρώτου τριμήνου όπως αποκαλύπτει η τελευταία έκθεση του συστήματος απονομής συντάξεων “ΑΤΛΑΣ” θα πρέπει να αναμένεται ότι φέτος η ροή εξόδου στη σύνταξη θα ξεπεράσει τις 200.000 αιτήσεις, που αν επαληθευτεί θα είναι η τρίτη μαζικότερη έξοδος από το 2017 και μετά.
Τα δυο προηγούμενα ρεκόρ ήτα η έξοδος του 2021 με 212.151 συνταξιοδοτήσεις και του 2022 με 211.133 συνταξιοδοτήσεις.
Το 2023 είχαν υποβληθεί 190.368 αιτήσεις για συνταξιοδότηση εκ των οποίων οι 48.805 ήταν στο πρώτο τρίμηνο. Φέτος οι αιτήσεις του πρώτου τριμήνου είναι αυξημένες κατά 2.763, και αν συνεχιστεί όπως όλα δείχνουν η ίδια ροή αιτήσεων στους επόμενους μήνες, τότε η έξοδος του 2024 θα είναι μια από τις μεγαλύτερες της τελευταίας 8ετίας.
Η αύξηση των αιτήσεων επιδρά αρνητικά στη μείωση των εκκρεμών συντάξεων που είναι σε αναμονή έκδοσης πάνω από 3 μήνες. Μπορεί να σημειώθηκε περαιτέρω μείωση στις εκκρεμείς συντάξεις καθώς τον Μάρτιο υποχώρησαν στις 21.100 από 22.294 που ήταν τον Φεβρουάριο και 22.890 τον Ιανουάριο, αλλά το κρίσιμο στοιχείο για τη μείωση των εκκρεμοτήτων στον ΕΦΚΑ είναι αφενός να αυξηθεί ο ρυθμός έκδοσης των μηνιαίων αποφάσεων και αφετέρου να περιοριστούν οι αιτήσεις συνταξιοδόησης. Προς το παρόν ο αριθμός των νέων αποφάσεων που εκδίδει ο ΕΦΚΑ πηγαίνει καλά . Τον Μάρτιο εκδόθηκαν 18.880 νέες συντάξεις ενώ υποβλήθηκαν οι 16.117 από τις 51.568 αιτήσεις συνταξιοδότησης που υποβλήθηκαν όλο το πρώτο τρίμηνο. Με δεδομένο ότι οι αιτήσεις αυξάνονται το βάρος για την περαιτέρω μείωση των εκκρεμών συντάξεων πέφτει στην αύξηση των απονομών.
Σημειώνεται ότι στις εκκρεμείς συντάξεις περιλαμβάνονται αιτήσεις που είναι σε αναμονή για έκδοση απόφασης πάνω από 90 μέρες. Τον Μάρτιο οι συντάξεις που ήταν σε αναμονή έκδοσης πάνω από 90 μέρες ήταν 21.100 ενώ τον ίδιο μήνα υπήρχαν άλλες 20.025 αιτήσεις σε αναμονή κάτω των 90 ημερών. Ουσιαστικά σε αναμονή έκδοσης ήταν 41.125 συντάξεις.
Στις εκκρεμείς συντάξεις δεν περιλαμβάνονται οι διεθνείς , αλλά και οι αιτήσεις που καταχωρούνται στην κατηγορία των αιτήσεων “χωρίς απόφαση”. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν αιτήσεις στις οποίες οι ασφαλισμένοι πληρούν τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης αλλά εκκρεμεί από την πλευρά τους η προσκόμιση δικαιολογητικών, οπότε μένουν αδρανείς χωρίς να έχουν ούτε εγκριτική ούτε απορριπτική απόφαση, αλλ/α ούτε να θεωρούνται εκκρεμείς γιατί δεν έχει ξεκινήσει η επεξεργασία τους λόγω ελλιπών στοιχείων, Οι αιτήσεις χωρίς απόφαση είναι περίπου 1.200 με 1.300 κάθε μήνα.
Μια δεύτερη λίστα αναμονής –μεγαλύτερη από τις κύριες συντάξεις- είναι αυτή για τις επικουρικές, όπου σε αναμονή πάνω από 3 μήνες είναι περίπυ 35.000 αιτήσεις. Προσοχή όμως γιατί στις επικουρικές η αναμονή άνω των 3 μηνών δεν ξεκινάει από την αίτηση αλλά από την έκδοση της κύριας σύνταξης και μετά, καθώς ο επικουρικές βγαίνουν μετά τις κύριες. Αν λοιπόν μια κύρια σύνταξη καθυστερήσει να βγεί 1 χρόνο, η επικουρική θα μετρηθεί ως εκκρεμής όταν περάσει ένα τρίμηνο μετά την έκδοση της κύριας. Στην πράξη η αναμονή αοό την αρχική αίτηση θα είναι 1 έτος και 3 μήνες. Οι 35.000 εκκρεμείς επικουρικές είναι σε αναμονή ως και 2 χρόνια.
Ο λόγος που αυξάνονται οι συνταξιοδοτήσεις είναι γιατί οι παλαιοί ασφαλισμένοι –πριν το 1992- μπήκαν στην εργασία στην ίδια ηλικία και αποχωρούν μαζικά συμπληρώνοντας ταυτόχρονα και όλοι μαζί, τα όρια ηλικίας και τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης. Η έξοδος δεν θα μειωθεί, αντίθετα θα συνεχιστεί για την επόμενη 20ετία, όπως δείχνουν οι μελέτες, καθώς, οσο θα μειώνονται οι παλαιοί αυξάνονται οι ροές των νέων ασφαλισμένων –μετά το 1993- καθώς και σε αυτή την κατηγορία τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα ωριμάζουν ταυτόχρονα για πολλούς 50άρηδες και 55άρηδες εργαζόμενους.