Της Βάσως Αγγελέτου
Την αύξηση του ημερήσιου ορίου συναλλαγών μέσω IRIS στα 1.000 ευρώ, από 500 ευρώ που είναι σήμερα, έχει ζητήσει δημοσίως από τις τράπεζες ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας & Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης, σε μια προσπάθεια μείωσης του κόστους μεταφοράς χρημάτων για τους πολίτες.
Θυμίζεται ότι, σήμερα, ένας στους τέσσερις Έλληνες είναι εγγεγραμμένοι στην υπηρεσία άμεσων πληρωμών IRIS, η οποία του δίνει τη δυνατότητα να μεταφέρει κανείς χρήματα στους φίλους του άμεσα, ανέξοδα, χρησιμοποιώντας μόνο τον αριθμό κινητού του παραλήπτη. Επιπλέον, τόσο οι επαγγελματίες όσο και οι επιτηδευματίες είναι πλέον υποχρεωμένοι να αποδέχονται πληρωμές μέσω IRIS, με τη χρήση του ΑΦΜ ή του κινητού τους τηλεφώνου.
Και για τις δύο αυτές κατηγορίες συναλλαγών, IRIS Person to Person και IRIS Person to Business, το ημερήσιο όριο ανέρχεται σήμερα αθροιστικά στα 500 ευρώ. Αυτό που ζήτησε με πρόσφατες δηλώσεις του ο κ. Χατζηδάκης είναι να εφαρμοστούν δύο διακριτά όρια -500 ευρώ για καθεμιά από τις δύο αυτές κατηγορίες άμεσης μεταφοράς χρημάτων.
Ωστόσο, αρμόδιες πηγές τόσο από τις τράπεζες όσο και από το Υπουργείο εξηγούν στο Capital.gr ότι προς το παρόν η συγκεκριμένη λύση δεν προκρίνεται ως το πιθανότερο σενάριο για τη διεύρυνση της χρήσης του IRIS.
Ο λόγος της μη υλοποίησης της διεύρυνσης, όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, είναι η ανάγκη να προσαρμοστούν ανάλογα οι υποδομές των τραπεζών, καθώς και να αντιμετωπιστούν πιθανές αδυναμίες σε επίπεδο απάτης (fraud) δεδομένου ότι οι άμεσες πληρωμές δεν έχουν δυνατότητα ανάκλησης.
Ωστόσο, εποπτικές πηγές με γνώση των πληρωμών αναφέρουν στο Capital.gr ότι δεν τίθεται ζήτημα ασφάλειας των συναλλαγών καθώς τα instant payments υποστηρίζονται πανευρωπαϊκά από το σύστημα TIPS της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, είτε αφορούν σε μέγιστο ημερήσιο όριο 500 είτε 1000 ευρώ. Αντίστοιχα, έτοιμη είναι και η υποδομή των τραπεζών που έχουν “κουμπώσει” πλέον τα συστήματά τους στο TIPS.
Ο πραγματικός λόγος φαίνεται πως είναι η ανάγκη να διευρυνθούν οι δυνατότητες συναλλαγών μέσω IRIS παρά να διευρυνθούν τα όρια των υφιστάμενων επιλογών. “Ούτε η αγορά το ζητάει, ούτε βλέπουμε μια τέτοια ανάγκη από τη μέση αξία των συναλλαγών έως σήμερα”, αναφέρει υψηλόβαθμη πηγή συστημικής τράπεζας.
Παραδέχεται, πάντως, η ίδια πηγή ότι το ζήτημα έχει πέσει στο τραπέζι και συζητιέται μεταξύ των τραπεζών τόσο στο πλαίσιο της Ελληνικής Ένωσης Τράπεζων όσο και της ΔΙΑΣ. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, η λύση που εξετάζεται να εφαρμοστεί μαζί με τη διεύρυνση της υποχρεωτικότητας στην αποδοχή του IRIS ως μέσου πληρωμών από όλους τους εμπόρους τον Μάρτιο του 2025, είναι η πληρωμή στο φυσικό κατάστημα.
Αυτό που θα αλλάξει για τον καταναλωτή είναι ότι θα μπορεί να πληρώνει με το κινητό του σκανάροντας ένα δυναμικό QR Code στο POS του εμπόρου και τα χρήματα θα χρεώνονται απευθείας στον λογαριασμό του, χωρίς να μεσολαβεί χρεωστική ή πιστωτική κάρτα. Οι ρυθμίσεις ασφάλειας των εν λόγω συναλλαγών θα είναι αντίστοιχες με τη χρήση καρτών (βιομετρικά στοιχεία κ.λπ.) και η συναλλαγή θα ολοκληρώνεται εύκολα, γρήγορα και με ασφάλεια.
Για τους εμπόρους, τα οφέλη της μεθόδου άμεσων πληρωμών είναι ακόμη πιο σημαντικά. Αφενός οι προμήθειες θα είναι χαμηλότερες από αυτές που χρεώνουν τα σχήματα καρτών (Mastercard & Visa) και οι εταιρείες αποδοχής καρτών (acquirers), αφετέρου τα χρήματα θα πιστώνονται στον επαγγελματικό τους λογαριασμό μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα -αντί της επόμενης ημέρας που πιστώνονται σήμερα.
Σημειώνεται ότι συναλλαγές μέσω IRIS υποστηρίζουν πλέον οκτώ τράπεζες: Alpha Bank, Εθνική Τράπεζα, Eurobank, Τράπεζα Πειραιώς, Συνεταιριστική Τράπεζα Ηπείρου, Viva.com, Optima bank και Attica Bank.