Του Νίκου Ρουσάνογλου
Μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. που καταγράφουν τις μεγαλύτερες αυξήσεις των τιμών πώλησης κατοικιών συγκαταλέγεται η Ελλάδα. Με βάση τα στοιχεία της Eurostat για το δεύτερο τρίμηνο και συγκρίνοντάς τα με εκείνα της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), προκύπτει ότι η χώρα μας καταγράφει την έκτη υψηλότερη επίδοση στην Ε.Ε., δείγμα και της γενικότερης επιτάχυνσης του ρυθμού ανόδου των τιμών των ακινήτων, που καταγράφεται και σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.
Συγκεκριμένα, οι τιμές στην Ελλάδα αυξήθηκαν κατά 9,2% σε ετήσια βάση, έναντι αυξήσεων 17,7% της πρώτης Πολωνίας, 15,1% της Βουλγαρίας, 10,4% της Λιθουανίας, 10% της Κροατίας και 9,8% της Ουγγαρίας. Κάτω από την Ελλάδα, βρίσκονται αγορές, όπως η Ιρλανδία με ετήσια αύξηση κατά 8,4%, η Ισπανία με αύξηση 7,9%, η Πορτογαλία με 7,8% και η Ολλανδία με 7,7%. Στον αντίποδα, μείωση κατά 8,3% σημείωσε η αγορά κατοικίας του Λουξεμβούργου, κατά 4,8% μειώθηκαν οι τιμές στην Φινλανδία και κατά 4,6% στην Γαλλία.
Άλλο ένα εμφανές συμπέρασμα είναι η σημαντική άνοδος των τιμών σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο, δείγμα ότι η ευρωπαϊκή αγορά ακινήτων βρίσκεται σε τροχιά αναθέρμανσης. Συγκεκριμένα, κατά το δεύτερο τρίμηνο, σημειώθηκε αύξηση κατά 1,3% των τιμών των κατοικιών στην Ευρωζώνη και κατά 2,9% σε επίπεδο Ε.Ε. Αντιθέτως, κατά το πρώτο τρίμηνο, οι τιμές στην ευρωζώνη είχαν υποχωρήσει κατά 0,3% και στην Ε.Ε. είχαν αυξηθεί κατά 1,5%. Η βελτίωση αυτή έγκειται τόσο στην συνεχιζόμενη μείωση της προσφοράς σε αρκετές αγορές, όσο και στην χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής από την ΕΚΤ, που αναμένεται να έχει και συνέχεια, τονώνοντας κι άλλο την αγορά ακινήτων.
Στην ελληνική αγορά, η εικόνα είναι ελαφρώς διαφορετική, καθώς μέχρι και το δεύτερο τρίμηνο, οι τιμές ναι μεν συνεχίζουν την ανοδική τους πορεία, αλλά ο ρυθμός της ανόδου έχει αρχίσει να αποκλιμακώνεται, μετά από μια περίοδο διψήφιων ποσοστών αύξησης. Συγκεκριμένα, κατά το πρώτο τρίμηνο, είχαν αυξηθεί κατά 10,6%, ενώ συνολικά το 2023, η αύξηση ήταν 13,8%. Αντίστοιχα, στην Αττική, η αύξηση του δεύτερου τριμήνου ανήλθε σε 9,1%, από 9,5% που ήταν το πρώτο τρίμηνο του 2024 και 13,8% συνολικά το 2023. Στην πόλη της Θεσσαλονίκης, οι τιμές κατά το δεύτερο τρίμηνο ενισχύθηκαν κατά 12,1%, όταν το πρώτο τρίμηνο η αύξηση είχε διαμορφωθεί σε 12,8% και το 2023 σε 16,5%.
Πλέον, από το χαμηλό σημείο του 2017, οι τιμές πώλησης κατοικιών έχουν αυξηθεί κατά σχεδόν 70% πανελλαδικά, έχοντας ανακάμψει σχεδόν πλήρως από το προηγούμενο υψηλό του 2008, μιας και απέχουν μόλις 2,4%. Στην Αττική, η αύξηση από την οικονομική κρίση μέχρι σήμερα ανέρχεται σε 88%, με τις τιμές να έχουν ξεπεράσει κατά 4% το υψηλό του 2008.
Σε σχετική ανάλυση του εβδομαδιαίου δελτίου οικονομικών εξελίξεων της Alpha Bank, είχε επισημανθεί ότι σημαντικό ρόλο στην αύξηση των τιμών πώλησης κατοικιών τα τελευταία χρόνια, έχει διαδραματίσει η οικονομική ανάπτυξη της χώρας, η οποία τα τελευταία τρία χρόνια ήταν σημαντικά υψηλότερη από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Συγκεκριμένα, το πρώτο φετινό τρίμηνο, το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 2,1% σε ετήσια βάση στην Ελλάδα, έναντι 0,5% κατά μέσο όρο στην ΕΕ-27. Επίσης, οι τιμές πώλησης έχουν αυξηθεί κι εξαιτίας των επιδόσεων του τουρισμού, όπως επίσης και λόγω της ανάπτυξης της οικονομίας διαμοιρασμού. Αντίστοιχα, οι ξένες επενδύσεις στην αγορά ακινήτων ανήλθαν σε 2 δις ευρώ ετησίως τόσο το 2022, όσο και το 2023, έναντι 400 εκατ. ευρώ, που ήταν ο ετήσιος μέσος της προηγούμενης δεκαετίας.