Οι Πολωνοί καλούνται εκ νέου σήμερα στις κάλπες, για τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών ο οποίος αναγγέλλεται αμφίρροπος και το αποτέλεσμα του οποίου ενδέχεται να έχει μείζονες επιπλοκές ως προς τη θέση και τον ρόλο της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και το δικαίωμα στην άμβλωση και τα δικαιώματα της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ+.
Ο Ράφαλ Τρασκόφσκι, 53 ετών, δήμαρχος της Βαρσοβίας, πεισμένος υποστηρικτής της ΕΕ και σύμμαχος της κεντρώας κυβέρνησης του Ντόναλντ Τουσκ, είναι αντιμέτωπος με τον εθνικιστή ιστορικό Κάρολ Ναβρότσκι, 42 ετών, που έχει τη στήριξη του δεξιού κόμματος του Νόμου και της Δικαιοσύνης (PiS) του απερχόμενου συντηρητικού προέδρου Αντρέι Ντούντα.
Τουλάχιστον κατά τις δημοσκοπήσεις, προβλέπεται εξαιρετικά αμφίρροπη μάχη, με τον κ. Ναβρότσκι να προσελκύει το 50,1% των προθέσεων ψήφου και τον κ. Τρασκόφσκι το 49,9%, διαφορά προφανώς εντός του περιθωρίου στατιστικού σφάλματος.
Τα εκλογικά τμήματα ανοίγουν στις 08:00 και θα κλείσουν στις 22:00 (ώρες Ελλάδας) στη χώρα, μέλος της ΕΕ και του NATO, που συνεχίζει να υποστηρίζει σθεναρά τη γειτονική Ουκρανία στον πόλεμο με τη Ρωσία.
Δημοσκόπηση εξόδου από τα εκλογικά τμήματα αναμένεται να μεταδοθεί λίγη ώρα αφού κλείσουν οι κάλπες, πάντως το οριστικό επίσημο αποτέλεσμα δεν θα είναι γνωστό παρά αύριο Δευτέρα.
Ενδεχόμενη νίκη του κ. Τρασκόφσκι θα επέτρεπε να προωθηθούν ορισμένα προοδευτικά μέτρα που θέλει η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Τουσκ, του πρώην προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Ανάμεσα σ’ αυτά είναι η θέσπιση συμφώνων συμβίωσης προσώπων του ιδίου φύλου κι η χαλάρωση της νομοθεσίας όσον αφορά την άμβλωση, που σήμερα είναι σχεδόν απαγορευμένη στη χώρα με κατά πλειονότητα πιστό καθολικό πληθυσμό (71% κατά απογραφή του 2021).
Ο πρόεδρος της Πολωνίας των 38 εκατομμυρίων κατοίκων έχει δικαίωμα βέτο στους νόμους και είναι επίσης τύποις ο αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων.
Ενδεχόμενη νίκη του κ. Ναβρότσκι θα ενίσχυε το δεξιό λαϊκιστικό PiS, που κυβέρνησε την Πολωνία από το 2015 ως το 2023, και θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέες βουλευτικές εκλογές.
Οι όχι ακριβώς λίγοι οπαδοί του θέλουν πολύ πιο αυστηρούς περιορισμούς στη μετανάστευση και περισσότερη κυριαρχία της Βαρσοβίας έναντι της ΕΕ.
Σαραντάχρονη νοικοκυρά που τον υποστηρίζει δήλωνε χαρακτηριστικά πριν από την ψηφοφορία πως “δεν πρέπει να υποκύψουμε στις πιέσεις της ΕΕ”, αλλά να “ακολουθήσουμε τον δικό μας δρόμο” και όχι να “υποκύψουμε στις τάσεις που υπαγορεύονται από τη Δύση”.
Σαρανταοκτάχρονος μηχανικός έλεγε από την πλευρά του πως αν και “η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι σημαντική, η “κυριαρχία της χώρας μας είναι πολύ πιο σημαντική”.
Η πολιτική αναλύτρια Άννα Ματέρσκα-Σοσνόφσκα βλέπει στις εκλογές “αληθινή σύγκρουση πολιτισμών”, επισημαίνοντας τη μεγάλη πόλωση και τις χαώδεις διαφορές των υποψηφίων.
Υποστηρικτές του κ. Τρασκόφσκι θέλουν βαθύτερη ενσωμάτωση στην ΕΕ κι επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων στη χώρα, η οικονομία της οποίας καταγράφει ανάπτυξη.
Πενηντάρα τουριστική οδηγός και δασκάλα δήλωνε χαρακτηριστικά πως “δυστυχώς, οι Πολωνές δεν έχουν τα ίδια δικαιώματα με τις ευρωπαίες φίλες μας”.
Οι σημερινές εκλογές παρακολουθούνται στενά από το Κίεβο, που προσπαθεί να ενισχύσει τα διπλωματικά του ερείσματα εν μέσω του συνεχιζόμενου πολέμου κι ενόψει διαπραγματεύσεων με τη Ρωσία που αναγγέλλονται δύσκολες.
Ο Κάρολ Ναβρότσκι, θαυμαστής του Ντόναλντ Τραμπ, εναντιώνεται στην ένταξη της Ουκρανίας στο NATO και απαιτεί να περιοριστούν τα πλεονεκτήματα που έχουν οι περίπου ένα εκατομμύριο ουκρανοί πρόσφυγες στην Πολωνία.
Λίγο προτού τελειώσει η προεκλογική εκστρατεία, προχθές Παρασκευή, πήγε και κατέθεσε στεφάνι σε μνημείο για τα θύματα των ουκρανών εθνικιστών στην Πολωνία κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Διαπράχθηκε τότε “γενοκτονία σε βάρος του πολωνικού λαού”, είπε.
Το αποτέλεσμα αναμένεται να κριθεί από τον βαθμό κατά τον οποίο ο κ. Τρασκόφσκι θα μπορέσει να κινητοποιήσει τους υποστηρικτές του και από το εάν και κατά πόσον οι ψηφοφόροι της άκρας δεξιάς θα ψηφίσουν τον κ. Ναβρότσκι. Υποψήφιοι της άκρας δεξιάς έλαβαν αθροιστικά πάνω από το 21% των ψήφων στον πρώτο γύρο.
Ο Ράφαλ Τρασκόφσκι κέρδισε οριακά τη 18η Μαΐου, εξασφαλίζοντας 31% των ψήφων, έναντι 30% του κ. Ναβρότσκι.