Του Κώστα Κατίκου
Αυξήσεις μισθών και για το 2024 προβλέπουν πολλές από τις κλαδικές συμβάσεις διετούς διάρκειας που υπογράφτηκαν μέσα στο 2023, καθώς και ορισμένες επιχειρησιακές συμβάσεις.
Σύμφωνα με στοιχεία που περιλαμβάνει η έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος, οι κυριότερες κλαδικές ή ομοιοεπαγγελματικές συμβάσεις εργασίας που επηρέασαν τους μισθούς το 2023 και προβλέπουν νέες αυξήσεις για το 2024 είναι οι εξής:
*Η τριετής σύμβαση για τις τράπεζες (Απρ. 2022), που προβλέπει αυξήσεις 2% από 1.10.2022, 1% από 1.12.2023 και 2,5% από 1.12.2024.
*Η διετής σύμβαση για τα ξενοδοχεία (Δεκ. 2022) με αυξήσεις 5,5% από 1.1.2023 και 5,0% από 1.1.2024.
*Η σύμβαση για την καπνοβιομηχανία (Απρ. 2023) με αυξήσεις 4%-6,8% για ολόκληρη τη διετία 2023-2024.
*Η διετής σύμβαση του επισιτισμού (τροφίμων και ποτών – Ιούν. 2023, που αφορά περίπου 400.000 μισθωτούς) με αυξήσεις 5,5% από 1.6.2023 και 5% από 1.6.2024.
*Η διετής σύμβαση της τσιμεντοβιομηχανίας (Δεκ. 2023) με αυξήσεις 5% από 1.1.2023, 5% από 1.4.2023 και 4% από 1.1.2024 (δεν είχαν δοθεί αυξήσεις το 2021 και το 2022).
Οι παραπάνω κλαδικές συμβάσεις αντιπροσωπεύουν συνολικά πάνω από 500.000 εργαζόμενους, και κατά κανόνα έχουν μεγαλύτερους μισθούς από τον κατώτατο των 830 ευρώ. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο η επίδραση των κλαδιών συμβάσεων είναι μεγαλύτερη από τον κατώτατο μισθό στη διαμόρφωση του μέσου μισθού στην αγορά εργασίας, ο οποίος βρίσκεται στα επίπεδα των 1.251 ευρώ (μικτά) σύμφωνα με τα στοιχεία του συστήματος Εργάνη.
59 “επιχειρησιακές” με αυξήσεις
Στον αντίποδα μέσα στο 2023 υπογράφηκαν και 209 επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις, οι οποίες αφορούν 137.179 μισθωτούς. Από αυτές όμως, μόνον οι 59 συμβάσεις προβλέπουν αυξήσεις μισθών, ενώ οι υπόλοιπες 150 συμβάσεις δεν περιλαμβάνουν μισθολογικές ρυθμίσεις, αλλά διάφορα επιμέρους ζητήματα.
Από τις “καλές” επιχειρησιακές θεωρείται η σύμβαση των εργαζομένων του ΟΛΠ με αυξήσεις στο βασικό ημερομίσθιο στα 44 ευρώ για το 2023, στα 45,5 ευρώ για το 2024 και στα 47 ευρώ για το 2025. Οι δε, προσαυξήσεις λόγω προϋπηρεσίας (τριετίες) για τους λιμενεργάτες, φορτοεκφορτωτές κ.λπ ξεκινούν με 10% για την πρώτη τριετία και αναπροσαρμόζονται ανά τρία χρόνια ως το 33ο έτος εργασίας όπου η προσαύξηση για την προϋπηρεσία φτάνει στο 48%. Ενώ σε όσους συμπληρώνουν τις προϋποθέσεις για συνταξιοδότηση καταβάλλεται εφάπαξ επίδομα αποχώρησης 34.000 ευρώ.
Στις επιχειρησιακές συμβάσεις με αυξήσεις μισθών περιλαμβάνεται και η σύμβαση της Hellenic Train για το 2023 και 2024 με σωρευτικές αυξήσεις 130 ευρώ σε 4 δόσεις εντός της διετίας εκ των οποίων οι 3 δόσεις πληρώθηκαν το 2023 και η 4η δόση αύξησης των μισθών κατά 30 ευρώ είναι προγραμματισμένη για τον Σεπτέμβριο του 2024. Με την αύξηση του Σεπτεμβρίου ο βασικός μισθός θα ανέλθει στα 890 ευρώ από 860 ευρώ που είναι τώρα.
Πέραν των αυξήσεων η επιχειρησιακή σύμβαση για το προσωπικό της Hellenic Train, προβλέπει την καταβολή μπόνους 300 ευρώ σε όλους τους εργαζόμενους με την επίτευξη του στόχου αύξησης της παραγωγικότητας κατά 5%. Το μπόνους –εφόσον ο στόχος επιτευχθεί- θα πληρωθεί πριν από το Πάσχα. Προβλέπονται επίσης επιδόματα θέσης από 180 ευρώ τον μήνα ως 450 ευρώ τον μήνα ανάλογα με την ειδικότητα.
Σύμφωνα με την Τ.τ.Ε η άνοδος των αποδοχών το 2024 θα επηρεαστεί τόσο από την αύξηση των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων όσο και από τη λήξη της αναστολής των επιδομάτων προϋπηρεσίας (τριετιών) των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα, η οποία είχε νομοθετηθεί κατά την περίοδο των προγραμμάτων οικονομικής προσαρμογής. Το 2024 οι μέσες αποδοχές αλλά και το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος αναμένεται ότι θα εξακολουθήσουν να αυξάνονται με ρυθμούς ανάλογους του 2023, ενώ η άνοδος της παραγωγικότητας θα παραμείνει περιορισμένη. Παράλληλα, όπως αναφέρει η Τ.τ.Ε η αύξηση του μισθολογικού κόστους καθιστά επιτακτική την ανάγκη μείωσης ή επιδότησης των ασφαλιστικών εισφορών για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων και τη διατήρηση των θέσεων εργασίας.