Της Βάσως Αγγελέτου
Σε δύο άξονες κινούνται οι προτάσεις που έχουν καταθέσει οι εταιρείες διαχείρισης επί του νέου νομοσχεδίου που τέθηκε σήμερα σε διαβούλευση από το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με στόχο τη βελτίωση του πλαισίου διαχείρισης του ιδιωτικού χρέους.
Ο πρώτος άξονας αφορά στον εξωδικαστικό και, συγκεκριμένα, στην αντιμετώπιση του υψηλού ποσοστού δανείων που “ξανακοκκινίζουν” επειδή ο οφειλέτης δεν εξυπηρετεί εν τέλει τη ρύθμιση που παράγει ο αλγόριθμος και αποδέχεται από κοινού με τους πιστωτές ή και το Δημόσιο.
Πηγές του κλάδου αναφέρουν ότι 35-40% των ρυθμίσεων μέσω του εξωδικαστικού γίνονται redefault, ενώ το 15-20% των δανείων που ρυθμίζονται ξανακοκκινίζουν αμέσως, καθώς οι δανειολήπτες δεν εξυπηρετούν ούτε μία δόση της ρύθμισης. Ειδικά στην τελευταία κατηγορία, υποστηρίζουν στελέχη των servicers, φαίνεται πως οι οφειλέτες εκμεταλλεύονται στρατηγικά την “ασυλία” κάποιων μηνών που προσφέρει ο εξωδικαστικός μέχρις ότου επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ οφειλετών και πιστωτών.
Προκειμένου να αντιμετωπιστεί αυτό το φαινόμενο, οι servicers έχουν προτείνει στο ΥΠΕΘΟ τη θέσπιση υποχρεωτικής προκαταβολής ύψους 10% από τον δανειολήπτη κατά την υποβολή αίτησης στον εξωδικαστικό προκειμένου να ανασταλεί ο πλειστηριασμός του ενεχύρου. Σημειώνεται ότι στη συντριπτική τους πλειοψηφία οι “κόκκινοι” δανειολήπτες καταφεύγουν στη λύση του εξωδικαστικού μόνον όταν βρεθούν αντιμέτωποι με τα μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης που λαμβάνουν οι πιστωτές.
“Η προκαταβολή θα δώσει κίνητρο στους δανειολήπτες να τιμήσουν τη ρύθμιση που θα αποδεχθούν μέσω του εξωδικαστικού”, υπογραμμίζουν στο Capital.gr πηγές των εταιρειών διαχείρισης. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τους, το ποσοστό του redefault θα μειωθεί τουλάχιστον κατά 50% εφόσον θεσπιστεί η υποχρεωτική καταβολή του 10%. Διευκρινίζεται, πάντως, ότι τα παραπάνω δεν αφορούν τους ευάλωτους δανειολήπτες για τους οποίους το νέο νομοσχέδιο εισάγει την υποχρεωτικότητα στην αποδοχή της ρύθμισης του αλγορίθμου από τους πιστωτές.
Η δεύτερη πρόταση που έχουν καταθέσει οι servicers είναι να καταστεί ο τίτλος εκτελεστός, το οποίο σημαίνει ότι, σε περίπτωση που ο δανειολήπτης δεν εξυπηρετήσει τη ρύθμιση που έχει συμφωνηθεί μέσω του εξωδικαστικού, οι πιστωτές να μπορούν να προχωρήσουν άμεσα σε πλειστηριασμό του ενεχύρου. Ουσιαστικά, δηλαδή, πρόκειται για επίσπευση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης -κάτι, μάλιστα, που προβλέπεται και στη διαδικασία της διαμεσολάβησης που περιγράφει ο νόμος 4605 του 2019, γνωστός και ως νόμος Φλαμπουράρη”.
Εάν συμπεριληφθούν στον νόμο οι δύο αυτές προτάσεις των servicers, οι ίδιοι εκτιμούν ότι το ποσοστό του redefault θα μειωθεί τουλάχιστον κατά 50%, ξεχωρίζοντας ουσιαστικά την ήρα από το στάρι -δηλαδή τους οφειλέτες που δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν μία ρύθμιση.
Αξίζει να σημειωθεί δε ότι ένα σημαντικό ποσοστό -1 στους 3 δανειολήπτες- απορρίπτουν την πρόταση που παράγει αυτόματα ο αλγόριθμος -κάτι που αναμένεται να αλλάξει μετά την ψήφιση του νέου νόμου που προβλέπει βελτίωση στο κούρεμα κατά έως και 28% μετά από παρέμβαση στον αλγόριθμο η οποία θα τεθεί σε ισχύ με υπουργική απόφαση που θα εκδοθεί αμέσως μετά την ψήφιση του νέου ν/σ.
Να αμβλυνθούν τα κριτήρια των ευάλωτων
Υπέρ της διεύρυνσης της κοινωνικής πολιτικής του Κράτους, όσον αφορά στην εφαρμογή των κριτηρίων ευαλωτότητας, τάσσονται οι εταιρείες διαχείρισης. Όπως αναφέρουν σχετικές πηγές, τα κριτήρια εισόδου στην εν λόγω κατηγορία οφειλετών είναι εξαιρετικά χαμηλά, δεδομένου ότι το εισοδηματικό κριτήριο για την ευαλωτότητα ξεκινά από τις 7.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό και φτάνει μέχρι τις 21.000 ευρώ για νοικοκυριά αποτελούμενο από 5 μέλη και πάνω ή μονογονεϊκή οικογένεια με τρία μέλη.
Σε ό,τι αφορά την ακίνητη περιουσία η συνολική φορολογητέα αξία δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 120.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, ποσό που φτάνει μέχρι τις 180.000 ευρώ βάσει των μελών του νοικοκυριού. Το όριο καταθέσεων, μετοχών, ομολόγων φτάνει μέχρι τις 21.000 ευρώ για νοικοκυριό με 5 μέλη.
Η αναθεώρηση των ελάχιστων ορίων ένταξης είναι αναγκαία, υποστηρίζουν οι ίδιες πηγές, προκειμένου να διευρυνθεί η περίμετρος των ευαλώτων, άρα και των υποχρεωτικών ρυθμίσεων που προβλέπει για αυτή την κατηγορία ο αναθεωρημένος εξωδικαστικός. Σωρευτικά, εξηγούν, οι ρυθμίσεις μέσω εξωδικαστικού θα αυξηθούν.
Προς αυτή την κατεύθυνση, εισηγούνται να περιληφθούν στα κριτήρια ευαλωτότητας και κοινωνικά -εκτός από οικονομικά κριτήρια- όπως είναι τυχόν αναπηρία ή σοβαρά προβλήματα υγείας, η ηλικία, τα μονομελή νοικοκυριά κ.λπ.
Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με την Εκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας που δημοσίευσε εχθές, Τετάρτη, η Τράπεζα της Ελλάδος, το πρώτο εξάμηνο του 2023 η συνολική αξία των υπό διαχείριση ανοιγμάτων ανήλθε σε 89,4 δισ. ευρώ, εκ των οποίων το 77% (69,3 δισ.) αφορούν σε οφειλές που διαχειρίζονται οι servicers για λογαριασμό των funds, ενώ τα υπόλοιπα 30 δισ. ευρώ αφορούν σε κόκκινα δάνεια που παραμένουν στους ισολογισμούς των τραπεζών.
Διαβάστε ακόμη: