Σε ηλικία 85 ετών πέθανε ο Marcello Gandini ο δημιουργός της Lamborghini Miura και ένας από τους κορυφαίους σχεδιαστές όλων των εποχών.
Μόλις πριν από δύο μήνες ο Marcello Gandini φορούσε την τήβεννο του Politecnico di Torino. Η διάσημη ιταλική σχολή τίμησε τον σχεδιαστή από το Τορίνο για την πολυετή προσφορά του στην αυτοκίνηση και την αισθητική αυτού του κόσμου. Το απόγευμα της Τετάρτης έγινε γνωστό πως ο Marcello Gandini έφυγε από τη ζωή στα 85 του.
Τον Ιανουάριο είχε πεί κατά την παραλαβή του τιμητικού πτυχίου, “Είναι τιμή μου που λαμβάνω αυτό το τιμητικό πτυχίο. Είναι η αναγνώριση ενός ταξιδιού που ξεκίνησε στα 16 μου, όταν, με τα χρήματα που μου είχαν δώσει να αγοράσω ένα βιβλίο λατινικών, αγόρασα ένα εγχειρίδιο μηχανικής, “Ενδοθερμικοί Κινητήρες” του Dante Giacosa. Η μηχανική, που εφαρμόζεται στο σχεδιασμό και τον σχεδιασμό αυτοκινήτων, ήταν το πρώτο μου πάθος και το κοινό νήμα σε όλο μου τον επαγγελματικό βίο”.
Ο Marcello Gandini είναι από τις λίγες σχεδιαστικές ιδιοφυίες που έχει γνωρίσει η ανθρωπότητα, αν μιλήσει κανείς για αυτοκίνητα. Τα σχέδιά του συγκαταλέγονται ες αεί στα ομορφότερα όλων των εποχών, κερδίζουν ακόμη και σήμερα Concours d’ Elegance ανά τον κόσμο, πωλούνται πανάκριβα και μνημονεύονται αν κανείς αποφασίσει να αναφερθεί σε κάτι αντικειμενικά όμορφο, μια έννοια που όλοι γνωρίζουμε πως είναι πολύ δύσκολο να γίνει αποδεκτή πλήρως.
Όμως πρέπει να ψάξεις πολύ ώστε να βρεις κάποιον που δεν του αρέσει η Lamborghini Miura ή που δεν έχει λατρέψει την Lancia Stratos η που δεν έχει γλυκοκοιτάξει την Lamborghini Countach. Πιθανώς είναι διασημότερος για τα πιο extreme σχέδιά του, όπως η Lancia Stratos Zero ή η παραπλήσια Alfa Romeo Carabo, ωστόσο όταν ο μηχανικός επικρατούσε στην μάχη με τον καλλιτέχνη μέσα του, προέκυπταν αυτοκίνητα όπως η πρώτη γενιά της BMW Σειράς 5, η Ε12 αν θέλεις καλύτερα ή το Autobianchi A112.
O Gandini γεννήθηκε το 1938 στο Τορίνο και το 1963 έκανε την πρώτη απόπειρα να προσληφθεί από τον οίκο Bertone. Ο Nuccio λέγεται πως λάτρευε την οπτική του πάνω στα αυτοκίνητα και την αίσθηση πρωτοπορίας που τον χαρακτήριζε. Λέγεται όμως επίσης πως ο Giorgetto Giugiaro που ήταν τότε στον οίκο Bertone διαφώνησε με την είσοδό του στην εταιρεία.
O Nuccio Bertone (αριστερά) με τον Marcello Gandini.
Η συνεργασία του Gandini με τον οίκο Bertone καθυστέρησε δύο χρόνια, αλλά έγινε πράξη το 1965 και αμέσως άρχισαν τα αειθαλή project για τα οποία σήμερα γράφεται η μια ωδή, μετά την άλλη. Η μοίρα ήθελε η πρώτη δημιουργία αυτής της συνεργασίας να είναι η Miura. Ακολούθησε η Carabo το 1968 και το 1970 η Stratos Zero, ήταν η πρώτη Stratos, η αυθεντική, ό,τι πιο ρηξικέλευθο έχει βγει ποτέ από τον οίκο Bertone, σε επίπεδο συνδυασμού αισθητικής και μηχανικής.
Με τον Nuccio Bertone, ο Gandini συνεργάστηκε για 14 χρόνια από το 1965 και έπειτα. Το 1980 αποφάσισε να συνεχίσει ως ελεύθερος επαγγελματίας, κάτι που θα του έδινε χρόνο να σχεδιάσει σπίτια και εσωτερικούς χώρους και να εμπλακεί σε άλλους τομείς. Έτσι και αλλιώς στα αυτοκίνητα ήταν ήδη μια διασημότητα, μπορεί όχι στο ευρύ κοινό, αλλά μεταξύ εκείνων που επέλεγαν ποιος θα σχεδιάσει το επόμενο αυτοκίνητο της εταιρείας τους.
Κάπως έτσι από το μπλοκ και το μολύβι του Gandini μπορεί να προέκυψαν πολλές Lamborghini, γεννήθηκαν όμως και άλλα αυτοκίνητα, ίσως όχι τόσο γιορτασμένα στο πέρασμα των ετών, πολύ πιο μαζικά όμως.
Το Renault 5, για το οποίο οι Γάλλοι τον επέλεξαν όταν κλήθηκε αρχικά να διορθώσει το πίσω μέρος του Renault 5 GT και τους εντυπωσίασε ή το Citroen BX με το οποίο ολοκλήρωσε την συνεργασία του με τον οίκο Bertone, σε μια περίπτωση που η Citroen και πάλι ζήτησε το αυτοκίνητό της να το σχεδίασει εκείνος.
Αντίστοιχα σπουδαία σε παραγωγή και εμπορική επιτυχία ήταν ασφαλώς και η BMW Σειράς 5 πρώτης γενιάς. Ήταν το εκλογικευμένο αποτέλεσμα του concept BMW Garmisch που σχεδίασε ο Ιταλός το 1970 και δεκαετίες αργότερα αποφάσισε ο Adrian van Hooydonk να το επαναφέρει στη ζωή από φωτογραφίες και εικόνες που βρήκε στα αρχεία των Γερμανών.
Το έκανε και τίμησε τόσο ένα ξεχασμένο πρωτότυπο της BMW όσο και τον Marcello Gandini στο Villa d’ Este του 2019. “Ο Marcello Gandini για μένα είναι ένας από τους μεγάλους τεχνίτες της σχεδίασης αυτοκινήτων και τα αυτοκίνητά του ήταν πάντα μια σημαντική πηγή έμπνευσης για τη δουλειά μου“, είχε πει τότε ο αντιπρόεδρος της BMW.
Ο Gandini στα 85 του δεν είχε σταματήσει να εργάζεται, το επόμενο έργο του ήταν στο Κατάρ, όπου πιστεύεται πως εργαζόταν σε μια εφαρμογή εκπαίδευσης για το μουσείο αυτοκινήτων της Ντόχα.
Τον Ιανουάριο ο Πρύτανης του Πολυτεχνείου του Τορίνο, Guido Saracco είπε για τον Gandini “Ο Marcello Gandini είναι καινοτόμος. Μπόρεσε να συνδυάσει ένα πολύ υψηλό επίπεδο αισθητικής με πρωτοποριακές μηχανολογικές και τεχνολογικές λύσεις, συμβάλλοντας στη βελτίωση της διαδικασίας που ονομάζουμε βιομηχανικό σχεδιασμό”.