Του Κώστα Ράπτη
Όποιος “φλερτάρει” με τον Ντόναλντ Τραμπ, προκαλεί τη μοίρα του. Διότι ο ένοικος του Λευκού Οίκου κλιμακώνει το παιχνίδι της υποταγής, όποτε διαισθάνεται ταλαντεύσεις ή αδυναμία στην απέναντι πλευρά.
Το παράδειγμα των σχέσεων ΗΠΑ-Ινδίας το εικονογραφεί αυτό χαρακτηριστικά.
Προτού καλά καλά ολοκληρωθεί η τρίωρη συνάντηση που είχαν στη Μόσχα ο Βλαντίμιρ Πούτιν με τον Αμερικανό προεδρικό απεσταλμένο Στιβ Γουίτκοφ, ο Τραμπ υλοποίησε το τελεσίγραφο που είχε απευθύνει στη ρωσική πλευρά, κατά το σκέλος που αφορά την κήρυξη δευτερογενών κυρώσεων σε έναν από τους σημαντικότερους εταίρους της.
Ο Τραμπ υπέγραψε εκτελεστικό διάταγμα με το οποίο επιβάλλονται δασμοί στην Ινδία σε απάντηση στις συνεχιζόμενες αγορές ρωσικού πετρελαίου από μέρους της και θεσπίζεται διαδικασία για την πιθανή επιβολή παρόμοιων δασμών σε άλλες χώρες που εισάγουν άμεσα ή έμμεσα πετρέλαιο από τη Ρωσική Ομοσπονδία.
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα του Λευκού Οίκου, “για την αντιμετώπιση της εθνικής έκτακτης ανάγκης που προέκυψε από τις ενέργειες της κυβέρνησης της Ρωσικής Ομοσπονδίας κατά της Ουκρανίας, επιβάλλεται πρόσθετος δασμός 25% στις εισαγωγές από την Ινδία, με ισχύ από τις 27 Αυγούστου, λόγω των άμεσων ή έμμεσων εισαγωγών πετρελαίου της Ρωσικής Ομοσπονδίας από την Ινδία”
Ο δασμός αυτός επιβάλλεται “επιπλέον οποιουδήποτε δασμού ισχύει βάσει του εκτελεστικού διατάγματος 14257 της 2ας Απριλίου 2025, όπως τροποποιήθηκε”. Με άλλα λόγια, η Ινδία αντιμετωπίζει πλέον δασμούς της τάξης του 50%. Το κόστος για τον Αμερικανό καταναλωτή γενόσημων φαρμάκων ινδικής προελεύσεως θα γίνει οδυνηρά αισθητό.
Πάντα σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο, “η εισαγωγή πετρελαίου της Ρωσικής Ομοσπονδίας από την Ινδία υπονομεύει τις προσπάθειες των ΗΠΑ να αντιμετωπίσουν τις επιβλαβείς δραστηριότητες της Ρωσίας.
Η επακόλουθη μεταπώληση αυτού του πετρελαίου από την Ινδία στην ελεύθερη αγορά, συχνά με σημαντικό κέρδος, επιτρέπει περαιτέρω στην οικονομία της Ρωσικής Ομοσπονδίας να χρηματοδοτήσει την επιθετικότητά της.
Επιβάλλοντας δασμό 25%, ο πρόεδρος Τραμπ στοχεύει να αποτρέψει τις χώρες από το να υποστηρίξουν την οικονομία της Ρωσικής Ομοσπονδίας μέσω των εισαγωγών πετρελαίου και να επιβάλει σοβαρές οικονομικές συνέπειες στη Ρωσική Ομοσπονδία για τις συνεχιζόμενες επιθετικές ενέργειές της”.
Όλα αυτά, στον απόηχο των μηνυμάτων που απέστειλαν το σαββατοκύριακο Ινδοί ιθύνοντες ότι η χώρα τους δεν θα διακόψει την εισαγωγή ρωσικού πετρελαίου, αλλά και αλλεπάλληλων κινήσεων “κατευνασμού” του Τραμπ σε άλλα μέτωπα.
Ειδικότερα, η Ινδία έλαβε μέρος για πρώτη φορά στις υπό αμερικανική ηγεσία πολυμερείς στρατιωτικές ασκήσεις Talisman Sabre 2025 στην Αυστραλία και τον Δυτικό Ειρηνικό Ωκεανό, οι οποίες συνοδεύθηκαν από την ανάπτυξη πυραυλικών συστημάτων Typhoon, αλλά και υπερηχητικών Dark Eagle, γεγονός το οποίο το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών σε καταγγελτική ανακοίνωσή του συσχέτισε με την κατάρρευση του πλαισίου που είχε δημιουργήσει η συνθήκη INF του 1987 για τα όπλα μέσου βεληνεκούς.
Επιπλέον, μόνο κατά τον τελευταίο μήνα, η Ινδία και οι ΗΠΑ συνεργάστηκαν για την εκτόξευση ενός ισχυρού δορυφόρου και ξεκινούν την κοινή παραγωγή των κινητήρων αεριωθούμενων F414 της GE Aerospace στην Ινδία για τα μαχητικά αεροσκάφη της. Και παράλληλα, η ινδική πλευρά διαπραγματεύεται την αγορά αεροσκαφών F-35, στην προοπτική να τα καταστήσει κύρια μαχητικά της για τις επόμενες δεκαετίες, εγκαταλείποντας τις παραδοσιακές σχέσεις της με τη Ρωσία στον εξοπλιστικό τομέα.
Με άλλα λόγια, η Ινδία τείνει να μετατραπεί σε άξιο του ονόματος μέλος της Τετράδας (Quad), που έχουν εισηγηθεί οι ΗΠΑ, μαζί με την Ιαπωνία και την Αυστραλία, για την ανάσχεση των ευρασιατικών δυνάμεων και τον έλεγχο της περιοχής Ασίας-Ειρηνικού.
Ο Τραμπ “ζύγισε” την Ινδία ως τον “αδύναμο κρίκο” της Ομάδας Brics και κλιμακώνει τις πιέσεις, ώστε η χώρα του Ναρέντρα Μόντι να εγκαταλείψει την στρατηγική αυτονομία που επίζηλα διεκδικεί, καλλιεργώντας σχέσεις και με τη Δύση και με την Ανατολή και επιχειρώντας ακόμη και να επιλύσει τις μεθοριακές της διαφορές με την Κίνα.
Δεν είναι τυχαίο ότι ο Τραμπ υπενθυμίζει διαρκώς τον “καταλυτικό”, υποτίθεται, ρόλο του στον τερματισμό των πρόσφατων εχθροπραξιών μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν, ώστε να χειραγωγήσει καταλλήλως τις ανησυχίες ασφαλείας των Ινδών ιθυνόντων, ενώ ταυτοχρόνως η αμερικανική πλευρά κατά πάγια επιδίωξή της πιέζει για το άνοιγμα της αχανούς εσωτερικής αγοράς της Ινδίας που παραμένει αρκούντως προστατευμένη.
Αλλά βεβαίως οι αντικειμενικές ανάγκες (πρωτίστως ενεργειακές) της πολυπληθέστερης χώρας του κόσμου και οι θεμιτές φιλοδοξίες της να αναδυθεί στη διεθνή σκηνή λειτουργούν αποτρεπτικά στη συμμόρφωση με τις δίχως τέλος απαιτήσεις της Ουάσιγκτον.
Το στοίχημα που παίζεται είναι συνεπώς καθοριστικό για την εμπέδωση μιας πολυπολικής τάξης πραγμάτων ή για την αποκατάσταση της μονοπολικής κυριαρχίας των ΗΠΑ.
Αναμένεται το δείγμα γραφής που θα δώσει ο Μόντι καθ’ οδόν προς τη σύνοδο κορυφής του Συμφώνου της Σαγκάης, στην οποία θα συμμετάσχει στις 31 Σεπτεμβρίου στην Τιαντζίν την Κίνας.
