Ο Πρώτος Οιωνός

Ο Πρώτος Οιωνός

Τίμιων προθέσεων πρίκουελ της εμβληματικής «Προφητείας» (1976) που εμπλουτίζει εντυπωσιακά την εικονογραφία του franchise, αλλά χαντακώνεται από την αταίριαστη σοβαροφάνεια και μερικές κραυγαλέες σεναριακές ιδέες.

Στη Ρώμη του 1971, μια νεαρή Αμερικανίδα, η Μάργκαρετ, ετοιμάζεται για τη χειροθεσία της και μια ζωή αφιερωμένη στην υπηρεσία της Εκκλησίας, όταν συνειδητοποιεί πως πίσω από το θεοσεβούμενο πρόσωπο της μονής της κρύβεται μια νοσηρή πραγματικότητα. Όπως αρμόζει σε ένα πρίκουελ, ο “Πρώτος Οιωνός” μεταφέρει ευθύς εξαρχής τη δράση στο σημείο εκκίνησης της “Προφητείας” (Ρίτσαρντ Ντόνετ, 1976), δηλαδή λίγο πριν ο διπλωμάτης – πολιτικός Ρόμπερτ Θορν (Γκρέγκορι Πεκ) υιοθετήσει μυστικά ένα βρέφος, τον Ντάμιεν, που εν αγνοία του αποτελεί μετενσάρκωση του αντιχρίστου. Πώς, όμως, έφτασε στα χέρια του αυτό το παιδί και σπόρος ποιανού ακριβώς όντος είναι;

Απαντήσεις στις παραπάνω ερωτήσεις δίνει η ταινία της πρωτοεμφανιζόμενης σκηνοθέτριας, πλην τηλεοπτικά έμπειρης (“Legion”, “Channel Zero”), Αρκάσα Στίβενσον, η οποία δράττει με αυτοπεποίθηση την ευκαιρία να εμπλουτίσει τη μυθολογία ενός εμβληματικού horror franchise, εμφυσώντας στο ύφος του την προσωπική αισθητική της. Το πληθωρικό στιλ του “Πρώτου Οιωνού” καταφέρνει να είναι ειλικρινά υποβλητικό χάρη στον τρόπο που δανείζεται επιρροές τόσο από την κινηματογραφική ιστορία όσο και από τις τέχνες. Από τη χρήση του κιαροσκούρο και τις αναφορές σε αναγεννησιακούς πίνακες, όπως επίσης τη φωτογραφία του Χάλτον Ντόιτς, μέχρι την άφοβη χρήση υλικών όπως το gore, η φωτιά, το γυαλί, τα ανθρώπινα σώματα και το κλείσιμο του ματιού στο nunsploitation – με έμφαση στο nun, βέβαια, και όχι στο exploitation…

Πολύτιμο κομμάτι της πειστικής ατμόσφαιρας του φιλμ συνιστά, ακόμη, η ατρόμητη ερμηνεία της πρωταγωνίστριας Νελ Τάιγκερ Φρι, η οποία επιδεικνύει μια ξεχωριστή ικανότητα να μεταμορφώνεται καθώς η ηρωίδα της αναμετράται όλο και περισσότερο με το παράλογο, θυμίζοντας ανά στιγμές την Ιζαμπέλ Ατζανί στο “Μια Γυναίκα Δαιμονισμένη” (βλ. σκηνή διαδήλωσης). Διότι η εσωτερική πάλη μεταξύ της ροπής προς και αποφυγής της παραφροσύνης, αποτελεί κομβικό άξονα του “Πρώτου Οιωνού”. Η Μάργκαρετ έρχεται αντιμέτωπη με μια σειρά από αυξανόμενης έντασης βίαια περιστατικά τα οποία, εκτός του ότι κλονίζουν ενδόμυχα την πίστη της, αποκαλύπτουν αδιόρατα ένα ανείπωτο όσο και αποτρόπαιο τραύμα, το οποίο οφείλει να ξεπεράσει εάν θέλει να επιβιώσει.

Ωστόσο, όσο απολαυστικό και εάν είναι το αισθητικό πλαίσιο του “Πρώτου Οιωνού”, το ακριβώς αντίθετο συμβαίνει όταν η Στίβενσον επιχειρεί να δώσει εξηγήσεις για όσα συμβαίνουν. Εάν στην “Προφητεία” ο χαρακτήρας του Πεκ διαπράττει την ύβρη της κρυφής αντικατάστασης του γιου του, μια πράξη ενός πολιτικού χωρίς ιερό και όσιο που αντικατοπτρίζει μια συνολικότερη ηθική κατάπτωση, εδώ για το αντίστοιχο αμάρτημα ευθύνεται η ίδια η Εκκλησία. Συγκεκριμένα, spoiler alert, αναπτύσσεται η θεωρία πως υπάρχουν ιερείς που υπό το φόβο της εκκοσμίκευσης και της ακραίας κοινωνικής πόλωσης, κερασμένη μια πρόχειρη νύξη στην ανυπόστατη θεωρία των δύο άκρων, φτάνουν στο σημείο να φέρουν στη Γη τον αντίχριστο ώστε ο κόσμος να επιστρέψει στην πίστη. Υπάρχει ένα, μετρημένο, ενδιαφέρον στην ιδέα φανατισμένων φονταμενταλιστών που οδηγούνται στο ανοσιούργημα με κάθε κόστος για να μη χάσουν την εξουσία τους, στην ταινία βέβαια διατυπώνεται με υπερβολή σαρωτική. Περίπου όπως πολύ πρόσφατα συνέβη, στην επίσης “καλόγριαcore”, “Άσπιλη”, όπου η αταίριαστη σοβαροφάνεια και η επιτήδευση χαντάκωσαν, τελικά, ένα τίμιων προθέσεων σενάριο.

ΗΠΑ, Ιταλία, Αγγλία. 2024. Διάρκεια: 120΄. Διανομή: FEELGOOD ENT.