Ο Παρκ Τσαν-γουκ, οι σκοτεινές επιθυμίες και το ‘Καμιά Άλλη Επιλογή’

Ο Παρκ Τσαν-γουκ, οι σκοτεινές επιθυμίες και το “Καμιά Άλλη Επιλογή”

Ο Νοτιοκορεάτης σκηνοθέτης μάς εξηγεί πως διασκεύασε το «Τσεκούρι» του Κώστα Γαβρά, υπογράφοντας ένα βίαιο νεονουάρ, το οποίο είναι ταυτόχρονα και μια ξεκαρδιστική, πικρή κοινωνική σάτιρα.

Η κινηματογραφική μεταφορά του βιβλίου του Ντόναλντ Γουέστλεϊκ “The Ax”, πάνω σ’ έναν πετυχημένο μάνατζερ του οποίου η ξαφνική απόλυση τον οδηγεί ως το έγκλημα, είναι ένα σχέδιο πάνω στο οποίο δουλεύατε πολλά χρόνια. Πως άναψε τελικά το πράσινο φως;
Όταν πρωτοδιάβασα το βιβλίο, πριν δυο δεκαετίες, ενθουσιάστηκα και κινητοποιήθηκα αμέσως για να το κάνω ταινία. Το είχε μόλις διασκευάσει ο Κώστας Γαβράς, πολύ πετυχημένα μάλιστα, αλλά πίστευα ότι θα μπορούσε να σταθεί και ως ριμέικ. Το 2009 ξεκινήσαμε συζητήσεις με Αμερικανούς παραγωγούς, αλλά αποδείχθηκε ακατόρθωτο να βρούμε την απαιτούμενη χρηματοδότηση. Δεν εγκατέλειψα την ιδέα, η οποία επανήλθε ως παραγωγή του Netflix, ώσπου τελικά βρέθηκε ο σωστός χρόνος και ο σωστός προϋπολογισμός για να το γυρίσουμε στην Κορέα.

Τι ήταν αυτό το οποίο σας φάνηκε τόσο ιδιαίτερο και ενδιαφέρον στο συγκεκριμένο μυθιστόρημα;
Διαβάζω αμερικανικά αστυνομικά μυθιστορήματα από μικρός, ενώ και ως κινηματογραφικό είδη το φιλμ νουάρ και το crime thriller είναι πολύ κοντά μου. Το “Odds Against Tomorrow” του Ρόμπερτ Γουάιζ, για παράδειγμα, είναι η πιο αγαπημένη μου ταινία. Το “The Ax” συνδυάζει δυο στοιχεία τα οποία μου άρεσαν πολύ: την κοινωνική ματιά και την περιγραφή του εσωτερικού κόσμου των χαρακτήρων. Η συνύπαρξή τους είναι περίτεχνη και ιδιαίτερα διεισδυτική.

Αφιερώνετε την ταινία στον Κώστα Γαβρά, ο οποίος είναι και συμπαραγωγός της.
Ο Γαβράς είναι ένας από τους σκηνοθέτες οι οποίοι με έχουν επηρεάσει βαθιά. Είχα διαβάσει το βιβλίο όταν είδα το “Τσεκούρι” και επειδή είχε τα δικαιώματα του βιβλίου όλες οι συνεννοήσεις για τη διασκευή του γίνονταν πάντα σε συνεννόηση μαζί του. Του εξήγησα από την αρχή πως θα ήθελα να κάνω κάτι διαφορετικό. Όχι απαραίτητα καλύτερο, αλλά να κοιτάξω αυτόν το μικρόκοσμο, που είναι ο δικός μας κόσμος, και στις ΗΠΑ του Γουέστλεϊκ και στην Γαλλία του Γαβρά και στη σύγχρονη Κορέα, από μια άλλη οπτική γωνία.

Διατηρήσατε πάντως αυτό το έντονα πικρό, μαύρο χιούμορ της ταινίας του, το οποίο δεν διαθέτει το μυθιστόρημα.
Το μαύρο χιούμορ είναι πράγματι κοινό. Γιατί είναι ένα στοιχείο το οποίο υπάρχει σχεδόν σε όλες τις ταινίες μου, επειδή βοηθάει την τραγωδία να γίνει πιο εύπεπτη. Ο Άλφρεντ Χίτσκοκ, αλλά και ο Μπίλι Γουάιλντερ, το ήξεραν καλά αυτό. Σε προστατεύει επίσης από το να πάρεις υπερβολικά στα σοβαρά τον εαυτό σου, κάτι που μπορεί να σε οδηγήσει στο στόμφο και το διδακτισμό.

Από την αρχική εκδοχή του σεναρίου πριν 20 χρόνια, τι άλλαξε ως την τωρινή και τελική εκδοχή του;
Όταν αποφασίστηκε πως η ταινία θα είναι κορεάτικη παραγωγή, το δυσκολότερο σεναριακό πρόβλημα ήταν η προσαρμογή της ιστορίας στα κορεάτικα δεδομένα. Με απασχόλησε πολύ αυτό και υπάρχουν πολλά στοιχεία, από λεπτομέρειες ως κομμάτια της πλοκής, όπως αυτό με το όπλο από τον πόλεμο του Βιετνάμ, τα οποία δουλεύτηκαν επανειλημμένα. Έγιναν φυσικά επιπλέον αλλαγές και προσθήκες, οι περισσότερες προς το τέλος της ταινίας. Προστέθηκε η παρουσία της Τεχνητής Νοημοσύνης, κάτι πολύ σημαντικό και επίκαιρο για το θέμα μας, ενώ ενισχύθηκε η αίσθηση της “μηχανοποίησης” του ανθρώπινου εργατικού δυναμικού. Έκανα τέτοιου είδους προσθήκες επικαιροποίησης ακόμα και λίγο πριν ξεκινήσουν τα γυρίσματα.

Ανησυχείτε για την ολοένα και αυξανόμενη χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης;
Είναι αναπόφευκτη η ευρεία χρήση της, ειδικά στον κινηματογράφο, ο οποίος είναι μια τέχνη εξαρτημένη άμεσα από την τεχνολογία. Κάποιοι ταλαντούχοι κινηματογραφιστές, ειδικότερα σκηνοθέτες, διευθυντές φωτογραφίας και σκηνογράφοι, θα επιβιώσουν, αλλά σε πολλές τεχνικές ειδικότητες η ανθρώπινη παρουσία δεν θα είναι πλέον απαραίτητη. Όλο αυτό έχει να κάνει φυσικά και με τον υπόλοιπο κόσμο, όπου πολύ φοβάμαι πως η νέα του πραγματικότητα θα ενισχύσει την ανισότητα και την αδικία.

Η φιλμογραφία σας περιγράφει έναν τέτοιο ακριβώς κόσμο: βίαιο, άδικο και καταπιεστικό. Μετά από τόσα χρόνια πίσω από την κάμερα, πιστεύετε πως έχετε καταλάβει καλύτερα τη σκοτεινή μας πλευρά;
Δεν είμαι ούτε γιατρός ούτε ψυχολόγος. Μου αρέσει να διηγούμαι ιστορίες για τη σκοτεινή πλευρά των απλών ανθρώπων, γιατί νομίζω πως οι σκοτεινές επιθυμίες είναι και οι πιο συναρπαστικές. Πως μπορείς να τις διαχειριστείς χωρίς να τις απωθήσεις τραυματικά, αλλά και χωρίς να χάσεις την ανθρωπιά σου; Αυτήν την απάντηση ψάχνω.