-|-
Σε δύο εκδοχές μπορεί να εκτυλιχθεί το δεύτερο εξάμηνο του χρόνου για την οικονομία, με σημείο αναφοράς τον εμπορικό πόλεμο και την τελική μορφή που θα πάρει, τόσο για τις ίδιες τις ΗΠΑ όσο και για την Ε.Ε.
Το καλό σενάριο θα είναι μέχρι και τα μέσα Ιουλίου Ε.Ε. και ΗΠΑ να έχουν συμφωνία στο θέμα των δασμών, δηλαδή οι δύο μεγάλες οικονομικές οντότητες να συνεχίσουν να συναλλάσσονται με μηδενικούς ή πολύ χαμηλούς δασμούς, της τάξης του 10%. Σε αυτήν την περίπτωση οι προκλήσεις για την οικονομία θα είναι απολύτως ελεγχόμενες, αφού δεν θα αφορούν εξωτερικούς παράγοντες, αλλά θα είναι αποτέλεσμα χειρισμών στο εσωτερικό της χώρας.
Η βασική πρόκληση για το 2025, με ή χωρίς δασμούς Τραμπ, θα είναι η οικονομία να πλησιάσει όσο το δυνατόν περισσότερο ή και να ξεπεράσει το 2,3%, το οποίο έχει θέσει ως στόχο για την οικονομική μεγέθυνση του έτους. Τούτο με δεδομένο ότι το περιβάλλον αβεβαιότητας που έχουν δημιουργήσει οι απειλές Τραμπ σε όλο τον υπόλοιπο κόσμο θα έχει επιπτώσεις για την αμερικανική αλλά και την ευρωπαϊκή οικονομία. Αυτό δε, ακόμα και στην ιδανική περίπτωση κατά την οποία οι απειλές θα μείνουν μόνο στα χαρτιά. Από μια τέτοια κατάσταση η Ελλάδα θα έχει κυρίως έμμεσες επιπτώσεις, οι οποίες θα συνδέονται περισσότερο με την πορεία επιβράδυνσης της Ε.Ε., η οποία είναι αμφίβολο αν θα αναπτυχθεί με ρυθμό 1% για το 2025.
Δημόσιες Επενδύσεις
Στην κατεύθυνση αυτή, το ΥΠΕΘΟ και τα συναρμόδια υπουργεία θα πρέπει να βάλουν όλες τις δυνάμεις τους για να ολοκληρώσουν με επιτυχία το φετινό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων των 14,5 δισ., για δύο λόγους. Ο πρώτος είναι ότι στις επενδύσεις βασίζεται σε μεγάλο βαθμό και η ετήσια ανάπτυξη της οικονομίας. Ο δεύτερος είναι ότι η πορεία του ΤΑΑ φέτος θα κρίνει αν η Ελλάδα θα καταφέρει να αξιοποιήσει τα 36 δισ. ευρώ που έχει εξασφαλίσει από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Η αποστολή για φέτος αφορά την ομαλή υλοποίηση έργων 5 δισ. ευρώ από το Ταμείο. Επίσης, θα πρέπει να ολοκληρωθούν όσο το δυνατόν περισσότερα από τα περίπου 250 ορόσημα που απομένουν για να κλείσει όπως πρέπει το πρόγραμμα. Επιπλέον, θα πρέπει η Ελλάδα να υποβάλει τα αιτήματα για την καταβολή της 6ης δόσης, ύψους 3,9 δισ. ευρώ, μέσα στον Ιούνιο και της 7ης δόσης, ύψους 3,6 δισ. ευρώ, το οποίο θα γίνει –μάλλον– λίγο πριν από το τέλος του χρόνου. Το ίδιο κρίσιμη θα είναι και η ολοκλήρωση έργων 6,75 δισ. ευρώ κοινοτικών πόρων από το ΕΣΠΑ και των 2,75 δισ. ευρώ του εθνικού ΠΔΕ, που θα κατευθυνθούν κυρίως σε έργα υποδομής και πρόληψης από φυσικές καταστροφές.
Εξαγωγές – Τουρισμός
Σε περίπτωση, όμως, που οι συνομιλίες μεταξύ Ε.Ε. και ΗΠΑ για το θέμα των δασμών καταρρεύσουν και τα ευρωπαϊκά προϊόντα βρεθούν αντιμέτωπα με δασμούς της τάξης του 50%, όπως απειλεί σήμερα ο Αμερικανός πρόεδρος, τότε θα χρειαστούν περισσότερες παρεμβάσεις από τις ελληνικές Αρχές.
Στις εξαγωγές, οι οποίες βρίσκονται σε φάση ανόδου τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα θα δεχθεί πλήγμα κυρίως λόγω της επιβράδυνσης της Ε.Ε. και πολύ λιγότερο από τις απευθείας εξαγωγές προς τις ΗΠΑ. Στην κατεύθυνση του να αντιμετωπίσει το πρόβλημα, το ΥΠΕΘΟ μαζί με τα συναρμόδια υπουργεία θα πρέπει να στηρίξουν τις εξαγωγικές επιχειρήσεις και να βοηθήσουν στην ανακατεύθυνση των ελληνικών προϊόντων σε άλλες αγορές.
Περισσότερη προσοχή θα χρειαστεί ο κλάδος που αφορά τις υπηρεσίες, και κυρίως ο τουρισμός και οι μεταφορές. Ειδικά ο τουρισμός δεν αναμένεται, σύμφωνα με τους επαγγελματίες του χώρου, να έχει απώλειες μέσα στο καλοκαίρι. Τούτο με δεδομένο ότι δεν υπάρχει προς το παρόν ούτε μία ακύρωση από τις κρατήσεις που έχουν γίνει από τον περασμένο χειμώνα. Το ερωτηματικό είναι αν η περίοδος θα παραταθεί, όπως τα προηγούμενα χρόνια, μέχρι και το τέλος του Νοεμβρίου ή θα λήξει στις αρχές Σεπτεμβρίου. Και στις δύο περιπτώσεις ο κλάδος δεν θα πετύχει να ξεπεράσει τον στόχο για έσοδα ύψους 20 δισ. ευρώ που έχει τεθεί για το 2025.