Οι καλύτερες ταινίες του 2024 από τον Γιάννη Καντέα-Παπαδόπουλο

Το 2024 ολοκληρώνεται όπως ακριβώς έκλεισε και το 2023: με γεμάτους κινηματογράφους. Τον περσινό Δεκέμβριο ήταν το νούμερο ένα της παρακάτω λίστας που έστειλε το arthouse κοινό στις σκοτεινές αίθουσες, φέτος είναι μια μουσική βιογραφία που οδεύει για ιστορικό ρεκόρ εισιτηρίων, το “Υπάρχω” (Γιώργος Τσεμπερόπουλος). Παράλληλα, τους τελευταίους μήνες σημαντική μερίδα κινηματογραφικών φεστιβάλ, από τη Θεσσαλονίκη έως τον Πύργο και απο τις Νύχτες Πρεμιέρας μέχρι το Πρωτοποριακό, βλέπουν τις αίθουσές τους να γεμίζουν, κάποιες περισσότερο από κάθε άλλη φορά. Την ίδια στιγμή, ενώ πέρσυ η πόλη έχασε έναν ιστορικό κινηματογράφο, τώρα απέκτησε το πρώτο σινεμά ρεπερτορίου με τη μορφή του Cinobo Πατησίων. Την τάση για μεμονωμένες επετειακές ή μη προβολές ταινιών, σύντομα αφιερώματα και ρετροσπεκτίβες ακολουθούν πλέον και άλλες αίθουσες, ανανεώνοντας ουσιαστικά την αγορά, αλλά και τις διαθέσιμες επιλογές των θεατών. Κάτι που αποδείχθηκε και το καλοκαίρι, όπου ο αριθμός των επανεκδόσεων ξεπέρασε τις προσδοκίες, όπως και η ανταπόκριση που βρήκαν στο κοινό. Κοινώς, βιώνουμε μια αναθέρμανση του ενθουσιασμού γύρω από τα κινηματογραφικά πράγματα, όμως, θέλει φροντίδα για να συνεχιστεί η σχετική κινητικότητα.

Θυμίζουμε πως, ελλείψει φαινομένου “Barbenheimer”, για αρκετές εβδομάδες η προσέλευση στο ελληνικό box office ήταν αδύναμη, με τα animation να σώζουν πολλές φορές την παρτίδα. Από την άλλη, στο μέτωπο των εξελίξεων στη βιομηχανία, δε ξεχνάμε πως στην αρχή της χρονιάς η εντεινόμενη γενοκτονία στην Παλαιστίνη οδήγησε στη δημιουργία της ομάδας Filmmakers for Palestine. Χάρη σε αυτήν, δόθηκε πολύτιμη ορατότητα σε ένα ζήτημα που ορισμένοι κινηματογραφικοί και μη θεσμοί επέλεγαν, ενίοτε, να αγνοούν. Λίγο αργότερα, καταμεσής του καλοκαιριού, εκτυλίχθηκε το δυσάρεστο φιάσκο με την υπόθεση της ελληνικής εκπροσώπησης στα Όσκαρ, συμβάν που έδωσε τη σκυτάλη στην ανησυχητική απομάκρυνση του σκηνοθέτη Γιάννη Σακαρίδη από τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή του Διεθνούς Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας. Όλα αυτά, την ώρα που οι επαγγελματίες του χώρου ακόμα αναρωτιούνται πώς ακριβώς θα λειτουργεί το ΕΚΚΟΜΕΔ, ο φορέας που αντικατέστησε το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου. Το 2024, λοιπόν, κλείνει με γεμάτες αίθουσες, αλλά και με αυξημένη την αίσθηση της επιφυλακής και την ανάγκη να ανταμώνουμε συχνότερα κάτω από τις μαρκίζες.

Το top 10 του Γιάννη Καντέα-Παπαδόπουλου:

10. Υπόθεση Γκολντμάν του Σεντρίκ Καν

Ένα από τα πιο αγωνιώδη δικαστικά δράματα των τελευταίων ετών, αναμοχλεύει μια διχαστική υπόθεση από το παρελθόν με τρόπο που είναι αδύνατο να πάρεις τα μάτια σου από την οθόνη.

9. Μην Περιμένετε και Πολλά Από το Τέλος του Κόσμου του Ράντου Ζούντε

Ένας από τους πλέον πρωτότυπους, τολμηρούς και αυθεντικά διανοούμενους εν ενεργεία σκηνοθέτες, ο Ρουμάνος Ράντου Ζούντε, μετά το βραβευμένο με Χρυσή Άρκτο “Ατυχές Πήδημα ή Παλαβό Πορνό” επιστρέφει με το εξίσου βιτριολικό “Μην Περιμένετε και Πολλά από το Τέλος του Κόσμου”. Ένα καυστικό μεταμοντέρνο κοινωνικό δράμα, στο οποίο ανακατεύονται οι άτεγκτη πολιτική κριτική με τα σχόλια για το ίδιο το σινεμά, καθώς η κάμερα ακολουθεί την Άντζελα. Μια εργάτρια της κινηματογραφικής βιομηχανίας, η οποία όταν δεν οδηγεί παντού στο Βουκουρέστι για τις ανάγκες μιας παραγωγής, κάνει viral βίντεο παρωδίες υποδυόμενη τον Μπομπίτσα, έναν τοξικό άντρα με πρότυπο τον Άντριου Τέιτ.

8. Οι Αντίπαλοι του Λούκα Γκουαντανίνο

Πόθος που ζεματάει, οθόνη που “ιδρώνει” και ένα εθιστικό σάουντρακ, δίνουν τον τόνο σε ένα από τα πιο ελκυστικά ερωτικά δράματα των τελευταίων ετών, το οποίο τολμά να αναμετρηθεί εκ νέου με ένα από τα πιο επίμονα διλήμματα των σεξουαλικών σχέσεων: να μείνεις με εκείνο που του προκαλείς δέος ή με εκείνο που θα σε ανταγωνίζεται ευθέως;

7. Pacifiction του Αλμπέρ Σερά

Μια πυρετώδής, σχεδόν παραληρηματική ελεγεία πάνω στην αποικιοκρατία και την παράνοια της εξουσίας, ένα μοντέρνο σινεφίλ κομψοτέχνημα που αποδεικνύει πως υπάρχουν, ακόμα, σκηνοθέτες που αντιλαμβάνονται το σινεμά ως μια τέχνη δίχως όρια.

6. Υπέροχες Μέρες του Βιμ Βέντερς

Είχε πολύ καιρό ο σπουδαίος Βιμ Βέντερς (“Τα Φτερά του Έρωτα”, “Παρίσι, Τέξας”) να σκαρφιστεί κάτι αληθινά ξεχωριστό. Μα να που κατάφερε να πάρει την ιστορία ενός καθαριστή δημόσιων -ντιζαϊνάτων- τουαλετών στην Ιαπωνία και να την αναγάγει σε ένα χαμηλότονο, ποιητικό χαϊκού για την αφανή αξία των καθημερινών τελετουργιών.

5. Kneecap του Ριτς Πέπιατ

Ταξικότητα, λαϊκότητα, αποικιοκρατική καταπίεση, νεανική ματαίωση και μερικά διαολεμένα καλά τραγούδια συνθέτουν μια από τις πιο διασκεδαστικές και αστείες ταινίες της χρονιάς, η οποία επαναφέρει το Μπέλφαστ για τα καλά στον κινηματογραφικό χάρτη.

4. Tack της Βάνια Τέρνερ

Ένα δεξιοτεχνικά φτιαγμένο ντοκιμαντέρ που παρακολουθείται ως θρίλερ, καθώς ενώ απεικονίζει τη γέννηση του ελληνικού #MeToo κινήματος, παράλληλα αφουγκράζεται την οδύνη των πρωταγωνιστριών της και αρθρώνει ξεκάθαρα την ανάγκη να αλλάξουν τα πράγματα τώρα. Πολύ απλά, η σημαντικότερη ελληνική κυκλοφορία του 2024.

3. Dune: Μέρος Δεύτερο του Ντενί Βιλνέβ

Ο Καναδός σκηνοθέτης ξεπερνά τον εαυτό του και πλέον μπαίνει για τα καλά στο παιχνίδι της δημιουργίας μιας από τις πιο εντυπωσιακές κινηματογραφικές τριλογίες που έχουμε δει τον 21ο αιώνα.

2. Άγνωστοι Μεταξύ μας του Άντριου Χέιγκ

Όταν στο τέλος μιας ταινίας, καθώς οι τίτλοι τέλους πέφτουν, βρίσκεις τον εαυτό σου “άδειο” και με μάτια που καίνε, ανήμπορος να σηκωθείς, τότε ξέρεις πως έχει μόλις τελειώσει ένα φιλμ που έχει χαράξει μέσα σου.

1. Poor Things του Γιώργου Λάνθιμου

Εκστατικό, ατρόμητο, συναρπαστικό σινεμά, που καταθέτει μια ρηξικέλευθη κινηματογραφική πρόταση, αποθεώνοντας τις απελευθερωτικές διαστάσεις της ηδονής, και διαθέτει τη δυναμική να γίνει σημείο αναφοράς για το μέλλον.

Και ακόμη

Τα Μυαλά που Κουβαλάς 2 του Κέλσι Μαν, Τα Παιδιά του Χειμώνα του Αλεξάντερ Πέιν, Ανθρωπίστρια Βρικόλακας Αναζητά Αυτοκτονικό Άτομο της Αριάν Λουί-Σεζ, Μαύρος Κότσυφας, Μαύρο Βατόμουρο της Ελένε Ναβεριάνι, Longlegs του Οζ Πέρκινς, Η Αρπαγή της Ιρίς Καλτενμπάκ, Priscilla της Σοφία Κόπολα, Το Αγόρι και ο Ερωδιός του Χαγιάο Μιγιαζάκι, Ο Διάβολος δεν Υπάρχει του Ριουσούκε Χαμαγκούτσι, Το Θηρίο του Μπερτράν Μπονελό