Της Αγγελικής Βελεσιώτη
Θετικές ήταν στο 7μηνο του 2024 οι επιρροές στο στεγαστικό χαρτοφυλάκιο από το πρόγραμμα “Σπίτι Μου”, με τις τράπεζες – αλλά και τους πολίτες που ονειρεύονται να αποκτήσουν το δικό τους σπίτι – να έχουν στραμμένο το βλέμμα στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ), από την οποία και θα υπάρξουν ανακοινώσεις, αναφορικά με την επέκτασή του.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το Capital.gr, μέχρι και τον περασμένο Ιούλιο εκταμιεύθηκαν νέα στεγαστικά δάνεια, ύψους 1,1 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 700 εκατ. ευρώ αφορούσαν σε καθαρό δανεισμό από τις τράπεζες και τα 400 εκατ. ευρώ σε δάνεια που συνδέονται με το “Σπίτι Μου”. “Το αντίστοιχο διάστημα του 2023 η αγορά ‘μετρούσε’ νέες εκταμιεύσεις, ύψους περίπου 700 εκατ. ευρώ. Τότε, όμως, δεν είχε τεθεί σε ισχύ το επίμαχο πρόγραμμα. Άρα, εάν δεν το λάβουμε υπόψη η στεγαστική πίστη κινήθηκε στα ίδια πάνω κάτω επίπεδα σε ετήσια βάση. Εάν, όμως, το συμπεριλάβουμε στην εξίσωση, τότε καταγράφεται αύξηση”, τονίζουν στο Capital.gr τραπεζικά στελέχη.
Έτσι, αν και αρχικά οι τράπεζες ήταν επιφυλακτικές απέναντι στη συγκεκριμένη πρωτοβουλία, θεωρώντας πως ενδεχομένως να “κόψει” μερίδιο από την “πίτα” των στεγαστικών δανείων που χορηγούν οι ίδιες, στην πράξη το “Σπίτι Μου” αποδείχθηκε… σωτήριο, αφού έδωσε ώθηση στην αγορά. Δεδομένου δε, ότι κυοφορείται και ο δεύτερος κύκλος, είναι βέβαιο πως θα τονώσει περαιτέρω το στεγαστικό χαρτοφυλάκιο.
Ειδικότερα, με βάση τα όσα έχουν διαρρεύσει έως σήμερα, ο νέος κύκλος, ύψους 2 δισ. ευρώ, θα καλύπτει άτομα, ηλικίας έως 50 ετών, έναντι του ορίου των 39 ετών που ίσχυε στο “Σπίτι μου 1”, με διεύρυνση των εισοδηματικών κριτηρίων, καθώς και χρηματοδότηση αγοράς ακινήτων, ηλικίας κάτω των 15 ετών. Η χρηματοδότηση αυτή θα αφορά σε έως και το 90% της εμπορικής αξίας του ακινήτου, με τη διάρκεια αποπληρωμής να ορίζεται σε έως 30 έτη. Οι τράπεζες δε, θα χορηγούν δάνεια για την αγορά σπιτιών, αξίας έως 200.000 ευρώ, έναντι 150.000 ευρώ που ίσχυε στο προηγούμενο πρόγραμμα και με σημαντικά πιο ευνοϊκή τιμολόγηση εν συγκρίσει με τα επιτόκια που διατίθενται σήμερα στην αγορά.
ΤτΕ: Ιδιαίτερα σημαντικό ζήτημα η στέγαση για τα νοικοκυριά
Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ), “η στέγαση αποτελεί ιδιαίτερα σημαντικό ζήτημα για τα ελληνικά νοικοκυριά, καθώς η συνεχής αύξηση των τιμών, την οποία τροφοδοτεί η ζήτηση από το εξωτερικό και το αυξημένο κόστος κατασκευής και δανεισμού διαμορφώνουν επίπεδα τιμών δυσανάλογα προς το διαθέσιμο εισόδημα, δυσχεραίνοντας την απόκτηση πρώτης κατοικίας και συμπαρασύροντας ανοδικά, τόσο τις τιμές κατοικιών υποδεέστερων χαρακτηριστικών, όσο και τα μισθώματα”.
Η εποπτική αρχή, πάντως, σε μία προσπάθεια να προλάβει τυχόν παρεκκλίσεις των τραπεζών από τη συνετή πιστοδοτική πολιτική θέσπισε πριν λίγο καιρό μακροπροληπτικά μέτρα, τα οποία θα τεθούν σε ισχύ από τις αρχές του 2025. Έθεσε, δηλαδή, ανώτατα όρια ως προς το ύψος του στεγαστικού δανείου που μπορούν να λαμβάνουν οι δανειολήπτες, αλλά και ως προς τη δόση που καλούνται να εξοφλήσουν σε μηνιαία βάση.
Ειδικότερα, το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο για τον δείκτη δανείου προς αξία ακινήτου κατά την έγκριση (loanto-value at origination – LTV-O) ορίζεται σε 90% για δανειολήπτες που είναι αγοραστές για πρώτη φορά και 80% για τους λοιπούς δανειολήπτες, ενώ το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο για τον δείκτη εξυπηρέτησης χρέους προς εισόδημα κατά την έγκριση (debt service-to-income at origination – DSTI-O) είναι 50% και 40% αντίστοιχα. Με απλά λόγια, από τη νέα χρονιά οι δανειολήπτες που επιθυμούν να λάβουν στεγαστικό δάνειο θα μπορούν να δανείζονται έως το 80% – 90% της αξίας του ακινήτου, με το υπόλοιπο ποσοστό να αφορά στην ίδια συμμετοχή, ενώ η δόση δεν θα μπορεί να ξεπερνά το 40% με 50% του μηνιαίου εισοδήματός τους.