Μονεμβασιά: Το αναβατόριο δίνει ξανά ζωή στην Άνω Πόλη

Να καταστεί το σύνολο της Καστροπολιτείας της Μονεμβασιάς ένα ενιαίο μνημειακό σύνολο, ένας ανοιχτός μουσειακός χώρος, καθολικά προσβάσιμος στους επισκέπτες, οι οποίοι θα έχουν τη δυνατότητα να περιηγούνται, με άνεση και ασφάλεια, σε όλα τα μεγάλης αρχαιολογικής και ιστορικής αξίας μνημεία της, απολαμβάνοντας, παράλληλα, το μοναδικών μορφολογικών χαρακτηριστικών φυσικό τοπίο στο οποίο εμπεριέχεται: αυτό είναι το όραμα του υπουργείου Πολιτισμού, του Δήμου Μονεμβασίας και της Περιφέρειας Πελοποννήσου, το οποίο υλοποιείται σταδιακά, και έχει ως αποκορύφωμα τη σύνδεση της ερειπωμένης Ανω Πόλης με την Κάτω μέσω ενός εναέριου αναβατορίου που θα ξαναδώσει και πάλι ζωή σε έναν νεκρό μέχρι σήμερα σημαίνοντα αρχαιολογικό χώρο.

Συνεχίζοντας την πάγια πολιτική του, που ορίζει κάθε έργο να αποτελεί ψηφίδα ενός γενικότερου σχεδιασμού στο πλαίσιο της Πολιτιστικής Χάρτας Ανάπτυξης και Ευημερίας που καταρτίστηκε το 2019 για κάθε Περιφέρεια της χώρας, και μένοντας πιστό στην πεποίθηση ότι ο πολιτισμός πρέπει να είναι προσβάσιμος σε όλους, είτε πρόκειται για ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας είτε για εμποδιζόμενα άτομα είτε για ΑμεΑ, το υπουργείο Πολιτισμού προχωρά στην υλοποίηση του μεγαλεπήβολου πρότζεκτ της Μονεμβασιάς, συνολικού προϋπολογισμού 6.800.360 ευρώ, που θα καλυφθεί με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, οι οποίοι έχουν ήδη εξασφαλιστεί και έχει χρονικό ορίζοντα ολοκλήρωσης το τέλος του 2025.

«Δημιουργούμε έναν νέο ζωντανό αρχαιολογικό χώρο στην Ανω Πόλη, στον οποίο, παρότι είχε γίνει από την προηγούμενη δεκαετία μια επένδυση ύψους 2 εκατ. ευρώ, στην πραγματικότητα ήταν ελάχιστοι οι άνθρωποι που είχαν τη δυνατότητα να τον επισκεφθούν», δήλωσε στο «ΘΕΜΑ» η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη εξηγώντας πως πρόκειται επί της ουσίας για την επέκταση-συμπλήρωση μιας σειράς έργων που έχουν ήδη υλοποιηθεί στην Ανω Πόλη της Μονεμβασιάς, με πόρους από το προηγούμενο ΕΣΠΑ, μεταξύ των οποίων η αποκατάσταση του βυζαντινού Ναού της Αγίας Σοφίας και οι εργασίες ανάδειξης της ευρύτερης περιοχής του αλλά και της κεντρικής πύλης, περιλαμβάνοντας δύο οικίες και δίκτυο δρόμων καλντεριμιών.

Ολα αυτά, ωστόσο, δεν μπορούσαν να τα δουν οι περισσότεροι επισκέπτες καθώς ο μοναδικός τρόπος προσέγγισης της ερειπωμένης Ανω Πόλης είναι ένα στενό και δύσβατο μονοπάτι, επικίνδυνο, κυρίως στην κάθοδό του, για άτομα μεγαλύτερης ηλικίας και με κινητικά προβλήματα. Αυτός ήταν εξάλλου και ο λόγος που ο αποκατεστημένος Ναός της Αγίας Σοφίας παρέμενε κλειστός.

Με σεβασμό στο τοπίο

«Οταν γίνονταν τα έργα στην Αγία Σοφία και στην ευρύτερη περιοχή της Ανω Πόλης, είχαμε φτιάξει ένα εργοταξιακό αναβατόριο για τη μεταφορά των υλικών και του απαραίτητου εξοπλισμού. Ο κόσμος λοιπόν ζητούσε με λαχτάρα να τον μεταφέρουμε με αυτό στην Ανω Πόλη. Κάπως έτσι προέκυψε η ιδέα για τη σύνδεσή της με την Κάτω Πόλη μέσω αναβατορίου», μας εξηγεί η κυρία Μενδώνη για να μας περιγράψει αμέσως μετά τον τρόπο λειτουργίας του αναβατορίου, αντίστοιχο του οποίου δεν υπήρχε μέχρι σήμερα σε αρχαιολογικό χώρο: «Πρόκειται για ένα εναέριο αναβατόριο, όχι αναβατόριο πλαγιάς όπως αυτό που λειτουργεί στην Ακρόπολη, επιλογή που οφείλεται στην ανάγκη διαφύλαξης του φυσικού τοπίου της Μονεμβασιάς που προστατεύεται στο πλαίσιο Natura 2000».

Το κτίριο που θα φιλοξενήσει τον χώρο υποδοχής, αλλά και τον σταθμό αφετηρίας του αναβατορίου θα βρίσκεται κοντά στην πύλη της Κάτω Πόλης, απ’ όπου ξεκινούν οι επισκέπτες την περιήγησή τους στη Μονεμβασιά, ενώ η θέση του σταθμού τερματισμού τοποθετείται στην άκρη του τείχους της Ανω Πόλης. Για τη λειτουργία του αναβατορίου, το οποίο θα διαθέτει δύο καμπίνες, θα απαιτείται ένας χειριστής σε καθέναν από τους δύο σταθμούς. Κάθε καμπίνα θα έχει χωρητικότητα 15 ατόμων ή δύο αμαξιδίων ΑμεΑ ή ενός φορείου ασθενοφόρου με δύο τραυματιοφορείς. Η πλατφόρμα του σταθμού τερματισμού θα εξυπηρετεί την αποβίβαση και επιβίβαση από και προς τις καμπίνες, ενώ ταυτόχρονα θα αποτελεί και ένα σημείο όπου θα μπορούν οι επισκέπτες να απολαύσουν την πανοραμική θέα.

Η υπουργός Πολιτισμού υπογραμμίζει με έμφαση ότι έχει εκπονηθεί Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, εγκεκριμένη ήδη από το αρμόδιο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ), η οποία διασφαλίζει την κατασκευή και λειτουργία του αναβατορίου με τρόπους και μεθόδους ελαχιστοποίησης και άρσης τυχόν επιπτώσεων από την κατασκευή του έργου με τη θέσπιση περιβαλλοντικών όρων.

Σε ερώτηση σχετικά με τις αντιδράσεις που έχουν εκφραστεί εναντίον του έργου από ομάδα ατόμων που συμμετέχουν στον «Σύλλογο Φίλων της Μονεμβασιάς», ο οποίος μάλιστα έχει κάνει προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας ζητώντας την ακύρωση του έργου του αναβατορίου καθώς εκτιμά πως «θα αλλάξει τη φυσιογνωμία του αρχαιολογικού χώρου, θα αλλοιώσει το φυσικό τοπίο και στοχεύει αποκλειστικά στην τουριστική εκμετάλλευση», η κυρία Μενδώνη απαντά: «Οι αντιδράσεις αυτές προήλθαν από μια μικρή ομάδα ατόμων τα οποία δεν είναι κάτοικοι της Μονεμβασιάς, αλλά Αθηναίοι που δεν θέλουν τουρισμό στη Μονεμβασιά. Οταν πριν από μερικά χρόνια φτιάξαμε την Πλατεία της Χρυσαφίτισσας, εκεί όπου υπήρχε μια αλάνα με λάσπες, αυτοί οι ίδιοι άνθρωποι μας κατηγορούσαν πως το κάναμε για να βγάλουν τραπεζάκια τα ξενοδοχεία. Αποδείχτηκε όμως στην πράξη πως αυτό ήταν ένα έργο πνοής, καθώς σήμερα αποτελεί ένα από τα ωραιότερα σημεία του Κάστρου από το οποίο περνούν όλοι οι επισκέπτες, δεδομένου ότι διαθέτει και εξαιρετική θέα».

Το δίκτυο διαδρομών

Το στρατηγικό σχέδιο για την ολοκληρωμένη διαχείριση του μνημειακού συνόλου της Καστροπολιτείας της Μονεμβασιάς περιλαμβάνει και τη διαμόρφωση δικτύου διαδρομών περιήγησης στην Ανω Πόλη, το οποίο θα βρίσκεται σε άμεση σύνδεση με τον χώρο τερματισμού του αναβατορίου και με τα επισκέψιμα μνημεία της, μεταξύ των οποίων πολυάριθμα κτίρια βυζαντινών και μεταβυζαντινών χρόνων, οικοδομικά κατάλοιπα κατοικιών, δημόσιων κτιρίων, ναών, λουτρών κ.λπ.

Η κυκλοφορία στον αρχαιολογικό χώρο θα γίνεται μέσα από τις τρεις υπάρχουσες βασικές διαδρομές που εντοπίστηκαν κατά τη διάρκεια των εργασιών και συνδέονται με δευτερεύουσες. Σε όλες θα πραγματοποιηθούν έργα συντήρησης, όπως η εξομάλυνση σημείων με έντονη κλίση, η συμπλήρωση και η κατασκευή στηθαίων και κιγκλιδωμάτων, η δαπεδόστρωση, οι καθαρισμοί, η δημιουργία σημείων στάσης ώστε να εξυπηρετείται η κίνηση των επισκεπτών.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Shutterstock

Αναστασία Κουκά

23.09.2024, 07:41

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ