Η ευρωπαϊκή δικαιοσύνη δικαίωσε τους Ιταλούς δικαστές που βρίσκονται σε σύγκρουση με την ιταλική κυβέρνηση στο θέμα της μεταφοράς των διασωζόμενων στην θάλασσα μεταναστών στην Αλβανία.
Η κυβέρνηση της Τζόρτζια Μελόνι υπέγραψε τον Νοέμβριο 2023 συμφωνία με τον πρωθυπουργό της Αλβανίας Έντι Ράμα για την εγκατάσταση στην Αλβανία δύο κέντρων υπό ιταλική διαχείριση για τη μεταφορά μεταναστών που διασώθηκαν στην κεντρική Μεσόγειο.
Αλλά η υλοποίηση του σχεδίου εμποδίστηκε από τους Ιταλούς δικαστές που επικαλέσθηκαν το ευρωπαϊκό δίκαιο για να διατάξουν την επιστροφή στην Ιταλία των μεταναστών που είχαν μεταφερθεί στην Αλβανία.
Οι δικαστές επικαλέσθηκαν την απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με την οποία οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν μπορούν να χαρακτηρίζουν “ασφαλή” μία χώρα στο σύνολό της από την στιγμή που ορισμένες περιοχές της χώρας αυτής ή ορισμένες κατηγορίες ανθρώπων δεν είναι ασφαλείς. Η Ιταλία ήθελε να χρησιμοποιήσει αυτήν την μέθοδο για να απελαύνει στην συνέχεια τους μετανάστες αυτούς στις χώρες καταγωγής τους, ακόμη και αν αυτές δεν είναι 100% “ασφαλείς” σύμφωνα με τον νόμο.
Στη σημερινή του απόφαση το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν αμφισβητεί το δικαίωμα ενός κράτους να χαρακτηρίσει “με νομική πράξη ασφαλή μία τρίτη χώρα καταγωγής”, όπως έκανε η Ιταλία.
Όμως, το ευρωπαϊκό δικαστήριο σημειώνει ότι ο χαρακτηρισμός αυτός μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο δικαστικού ελέγχου, δηλαδή η τελευταία λέξη ανήκει στον δικαστή που θα κληθεί να αποφανθεί επί συγκεκριμένης περίπτωσης.
“Οι πηγές πληροφόρησης στις οποίες βασίζεται ένας τέτοιος χαρακτηρισμός θα πρέπει να είναι επαρκώς προσβάσιμες, τόσο για τον αιτούντα όσο και για την αρμόδια δικαστική αρχή”, σύμφωνα με την απόφαση, καθώς οι λόγοι που ώθησαν την Ρώμη να χαρακτηρίσει “ασφαλείς” ορισμένες χώρες δεν είναι πάντα σαφείς. Έτσι, στη λίστα των “ασφαλών χωρών” που έχει καταρτίσει η Ιταλία περιλαμβάνονται χώρες όπως το Μπανγκλαντές, η Τυνησία και η Αίγυπτος, όπου η θέση των μειονοτήτων και των αντιφρονούντων είναι επισφαλής.
“Ένα κράτος μέλος δεν δύναται να χαρακτηρίζει ασφαλή χώρα καταγωγής μία τρίτη χώρα που δεν πληροί, για ορισμένες κατηγορίες προσώπων, τις ουσιαστικές προϋποθέσεις για τον χαρακτηρισμό αυτόν”, διευκρινίζεται στη σημερινή απόφαση.
Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναγνωρίζει πάντως ότι η σχετική ευρωπαϊκή νομοθεσία θα αλλάξει τον Ιούνιο 2026 και θα επιτρέψει “εξαιρέσεις για τέτοιες σαφώς αναγνωρίσιμες κατηγορίες προσώπων” και ότι είναι ανοικτό το ενδεχόμενο για τον νομοθέτη να επισπεύσει αυτήν την ημερομηνία.
Πηγή ---
