Η άτυπη σύνοδος στην πρωτεύουσα της Δανίας πραγματοποιήθηκε σε κλίμα έντονης ανησυχίας, καθώς το τελευταίο διάστημα παρατηρείται κλιμάκωση της ρωσικής δραστηριότητας σε εναέριο και θαλάσσιο επίπεδο. Οι ευρωπαίοι ηγέτες συζήτησαν την ανάγκη ενίσχυσης των μηχανισμών επιτήρησης, καθώς και τη διαμόρφωση ενιαίας ευρωπαϊκής απάντησης απέναντι στις προκλήσεις της Μόσχας.
Η συνάντηση, που φιλοξενήθηκε από την πρωθυπουργό της Δανίας, Μέτε Φρέντρικσεν στο ιστορικό ανάκτορο Christiansborg της Κοπεγχάγης, υπό την προεδρία του Αντόνιο Κόστα, προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, εστίασε σε δύο βασικά ζητήματα: την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας και την αδιάλειπτη στήριξη στην Ουκρανία. Με φόντο την κλιμάκωση του πολέμου και τις υβριδικές απειλές, η Ευρώπη στέλνει ξεκάθαρο μήνυμα: «Η Ρωσία δοκιμάζει τα όριά μας, αλλά εμείς θα απαντήσουμε με ενότητα και αποφασιστικότητα».
Κεντρικό θέμα αποτέλεσαν οι υπερπτήσεις μη επανδρωμένων αεροσκαφών σε περιοχές της Βαλτικής, οι οποίες έχουν καταγραφεί κοντά σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις και ενεργειακές υποδομές. Σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές, τα περιστατικά αυτά θεωρούνται ένδειξη «υβριδικής απειλής», με στόχο την πρόκληση ανασφάλειας και την πίεση προς τις κυβερνήσεις της περιοχής.
Οι ηγέτες εξέτασαν προτάσεις για ενισχυμένη αεράμυνα, αλλά και στενότερη συνεργασία μεταξύ των χωρών-μελών σε επίπεδο ανταλλαγής πληροφοριών. Παράλληλα, επισημάνθηκε η ανάγκη κοινής διπλωματικής γραμμής απέναντι στη Ρωσία, ώστε να σταλεί σαφές μήνυμα αποτροπής.
«Η Ευρώπη πρέπει να επιδείξει ενότητα και αποφασιστικότητα απέναντι σε αυτές τις απειλές», τόνισε η πρωθυπουργός της Δανίας κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, σημειώνοντας ότι η ασφάλεια της Βαλτικής αφορά ολόκληρη την ήπειρο.
Κυρώσεις στη Ρωσία, SAFE και «Τείχος Drones»
Η συζήτηση επικεντρώθηκε επίσης στο ενδεχόμενο νέων κυρώσεων, εφόσον οι ρωσικές προκλήσεις ενταθούν, ενώ εξετάστηκε η συμβολή του ΝΑΤΟ στη θωράκιση των χωρών της περιοχής. Οι ηγέτες κατέληξαν ότι οι προκλήσεις αυτές δεν αφορούν μόνο τις βαλτικές χώρες, αλλά συνολικά την ευρωπαϊκή ασφάλεια, που παραμένει υπό διαρκή πίεση. Για την Ουκρανία, που συμπληρώνει τρία χρόνια και επτά μήνες από την πλήρη ρωσική εισβολή, οι ηγέτες επανέλαβαν τη δέσμευση «σε όλα τα μέτωπα για δίκαιη και διαρκή ειρήνη». Παράλληλα σημειώθηκε πως ένα νέο πακέτο κυρώσεων (το 19ο) είναι στο τραπέζι, στοχεύοντας έσοδα από πετρέλαιο, τράπεζες, κρυπτονομίσματα και σκιώδη στόλο.
Ένα κρίσιμο σημείο, για παράδειγμα, είναι η διαχείριση των «παγωμένων» κεφαλαίων. Οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας ανανεώνονται κάθε έξι μήνες με ομοφωνία. «Η Ουκρανία θα τα αποπληρώσει αν η Ρωσία πληρώσει αποζημιώσεις – ο δράστης πρέπει να αναλάβει την ευθύνη», δήλωσε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ευχαριστώντας τον πρωθυπουργό της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ για την πρώιμη υποστήριξη.
Πλέον, εξετάζεται η δυνατότητα παράτασης μεγαλύτερης διάρκειας με ειδική πλειοψηφία, ώστε να αποφευχθεί το ενδεχόμενο πολιτικού εκβιασμού από μεμονωμένα κράτη, όπως π.χ. η Ουγγαρία του Βίκτορ Όρμπαν.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι ηγέτες συζήτησαν το «scoping paper» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που παρουσιάστηκε από την Πρόεδρο Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν μαζί με τον Ύπατη Εκπρόσωπο Κάγια Καλλάς. Το scoping paper είναι ένα εργαλείο στρατηγικής εστίασης, που βοηθά την Ε.Ε. να μεταβεί από γενικές ιδέες σε συγκεκριμένες δράσεις, ιδιαίτερα σε κρίσιμους τομείς όπως η άμυνα εν μέσω ρωσικών απειλών.
Το έγγραφο προτείνει προτεραιότητες όπως η αεράμυνα και αντιπυραυλική προστασία, η πυροβολικό, τα drones, τα αντι-drone συστήματα, η στρατιωτική κινητικότητα και η κυβερνο-ανθεκτικότητα.
«Πήγαμε ένα βήμα παραπέρα σήμερα», δήλωσε ο Αντόνιο Κόστα, καλωσορίζοντας την υποστήριξη για εμβληματικά σχέδια δράσης όπως το «Ευρωπαϊκό Τείχος Drones» και το «Eastern Flank Watch», που στοχεύουν στην ενίσχυση της ανατολικής πτέρυγας.
«Δεν κοιτάμε μόνο το 2030 – ξεκινάμε τώρα», δήλωσε η φον ντερ Λάιεν, αναφέροντας ότι το SAFE θα λειτουργήσει σε 10 μήνες. Η πρόεδρος της Κομισιόν εξήγησε ότι το SAFE με 150 δισ. ευρώ είναι ήδη υπερκαλυμμένο και θα διανείμει πρώτες δόσεις από την αρχή του 2026 για κοινές προμήθειες. «Κάθε κράτος-μέλος έχει μία ενιαία ομάδα δυνάμεων, που πρέπει να είναι διαλειτουργική», τόνισε, προτείνοντας «συμμαχίες ικανοτήτων» με «lead nations» για ταχύτερη πρόοδο. Το «Τείχος Drones» βασίζεται στην εμπειρία της Ουκρανίας για γρήγορη ανίχνευση, αναχαίτιση και εξουδετέρωση απειλών, καλύπτοντας όλο το φάσμα: από υβριδικές επιθέσεις έως ελέγχους σκιώδους στόλου. «Η φύση του πολέμου άλλαξε ριζικά», είπε, αναφέροντας ότι οι Ουκρανοί αναχαιτίζουν 800 drones ημερησίως.
«Η Ουκρανία είναι σήμερα η εγγύηση ασφάλειας της Ευρώπης», είπε, υποστηρίζοντας έντονα το μοντέλο της κ. φον ντερ Λάιεν για μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων μέσω προκαταβολής πολεμικών αποζημιώσεων από τη Ρωσία. «Είναι δίκαιο η Ρωσία να πληρώσει για τις παραβιάσεις και την καταστροφή που προκαλεί», πρόσθεσε, δεσμευόμενη να προωθήσει την ιδέα κατά την προεδρία της Δανίας.
We all agree that we need a true shift in how Europe thinks and acts on defence.
Including a precise, pan-European plan.
Today we discussed Europe’s 2030 Readiness roadmap, with clear milestones & objectives.
Because only what gets measured gets done ↓ https://t.co/EmoMXWU6ub
— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) October 1, 2025
Η Μέττε Φρέντρικσεν, ανέφερε πως η Ευρώπη βρίσκεται σε «υβριδικό πόλεμο», και τόνισε την ανάγκη να «επαναοπλιστούμε» και να φτάσουμε τον στόχο ετοιμότητας άμυνας έως το 2030.
Η Σύνοδος κατέληξε σε κατ’ αρχήν συμφωνίες, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δηλώνει ότι θα παρουσιάσει πλήρη χάρτη πορείας για την ετοιμότητα 2030 σε δύο εβδομάδες, ώστε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να αποφασίσει στις 23-24 Οκτωβρίου.
Μητσοτάκης: Ενίσχυση της προστασίας όχι μόνο στα ανατολικά, αλλά και στα νότια σύνορα της Ευρώπης
Η Σύνοδος ανέδειξε και εθνικές προτεραιότητες. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, στο πλαίσιο της συζήτησης για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας, ζήτησε ενίσχυση της προστασίας όχι μόνο στα ανατολικά, αλλά και στα νότια σύνορα της Ευρώπης, επισημαίνοντας τη σημασία των νέων τεχνολογιών στον σύγχρονο πόλεμο.
«Η Ελλάδα ανήκει στις χώρες εκείνες που εδώ και πολλά χρόνια υποστηρίζουν τις αμυντικές τους δαπάνες σε επίπεδο πολύ υψηλότερο του ευρωπαϊκού μέσου όρου και θα εξακολουθούμε να το κάνουμε αυτό, δεσμεύοντας πόρους άνω του 3% του ΑΕΠ για τις αμυντικές μας δαπάνες για τα επόμενα χρόνια. Έχει έρθει η ώρα η Ευρώπη να κινητοποιήσει ευρωπαϊκούς πόρους για την υποστήριξη ευρωπαϊκών έργων κοινής ευρωπαϊκής άμυνας, όπως η αντιπυραυλική προστασία ή το τείχος άμυνας απέναντι σε διείσδυση από drones» τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης και συνέχισε: «Οποιοδήποτε κοινό ευρωπαϊκό έργο άμυνας αφορά την Ευρώπη δεν μπορεί να περιορίζεται μόνο στα ανατολικά σύνορα της ηπείρου. Πρέπει να βλέπει την ασφάλεια της Ευρώπης συνολικά. Προφανώς, πρέπει να καλύπτονται και τα νοτιοανατολικά σύνορα, αλλά και τα νότια σύνορα της Ευρώπης, έτσι ώστε η ήπειρός μας να είναι θωρακισμένη έναντι οποιασδήποτε πιθανής μελλοντικής απειλής».
Ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, φτάνοντας στην Κοπεγχάγη, δήλωσε: «Η Ρωσία προσπαθεί να μας δοκιμάσει και να σπείρει διχασμό και άγχος στις κοινωνίες μας. Δεν θα το επιτρέψουμε».
Ο Ντόναλντ Τουσκ, από την Πολωνία, τόνισε την ανάγκη για «ευρωπαϊκή προτίμηση» στην καινοτομία και την άμυνα, ενώ η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι, στην άφιξή της, κάλεσε για «ταχύτερη διαλειτουργικότητα» με το ΝΑΤΟ.
Ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν, αντιδρώντας σε προτάσεις για αλλαγή κανόνων ένταξης (π.χ. πλειοψηφία αντί ομοφωνίας), δήλωσε: «Δεν μπορούμε να ανοίξουμε την ένταξη της Ουκρανίας παρακάμπτοντας την Ουγγαρία ή με νομικά τερτίπια».
Η Εσθονή Ύπατη Εκπρόσωπος της Ε.Ε., Κάγια Καλλάς ,προειδοποίησε για «κρατική τρομοκρατία» από τη Ρωσία, καλώντας σε «σθεναρή απάντηση», ενώ ο επικεφαλής του γραφείου του Ζελένσκι, Αντρίι Γερμάκ, από το Κίεβο, έγραψε στο X: «Ο μόνος στρατός στην Ευρώπη με εμπειρία σε σύγχρονο πόλεμο είναι της Ουκρανίας – πρέπει να ενσωματώσουμε την τεχνογνωσία τους στο Τείχος Drones».
Από την άλλη πλευρά, ο Σλοβάκος πρωθυπουργός Ρόμπερτ Φίτσο ακύρωσε τη συμμετοχή του λόγω προβλημάτων υγείας, σε συνέχεια της απόπειρας δολοφονίας του πέρυσι.
Η άτυπη σύνοδος της Κοπεγχάγης θεωρείται προπαρασκευαστική ενόψει της επίσημης συνόδου κορυφής της ΕΕ τον επόμενο μήνα, όπου αναμένεται να ληφθούν πιο συγκεκριμένες αποφάσεις για την ενιαία στρατηγική απέναντι στη Ρωσία.
Ειδήσεις σήμερα:
Champions League: Θρίαμβος της λαβωμένης Παρί στην έδρα της Μπαρτσελόνα, η Μονακό έκοψε βαθμούς από τη Σίτι – Δείτε και τα 29 γκολ
Το παλάτι της Ασπασίας Μάνου στην Κηφισιά έγινε πολυτελή διαμερίσματα – Υπήρξε στέκι του Ελύτη, ενέπνευσε τον Καραγάτση για τον «Γιούγκερμαν»
Ρεσάλτο του ισραηλινού στρατού σε πλοία του στολίσκου για τη Γάζα: Ακτιβιστές υπό κράτηση, προβλήματα στις επικοινωνίες – Δείτε live εικόνα
