Έχουν περάσει 20 χρόνια από τον θάνατο του Κρίστοφερ Ριβ κι ένα ντοκιμαντέρ ζωντανεύει τον μύθο του.
Υπάρχει μια εμβληματική σκηνή στον «Σούπερμαν» του 1978 του Κλαρκ Κεντ, τον οποίο υποδύεται ο Κρίστοφερ Ριβ, ο οποίος κατασκοπεύει τη Λόις Λέιν να κρέμεται από ένα ελικόπτερο. Εντοπίζει μια περιστρεφόμενη πόρτα, εμφανίζεται ως ο άνθρωπος από ατσάλι και πετάει προς τα πάνω και πιάνει μια λωρίδα που πέφτει.
«Εύκολα, δεσποινίς, σε έχω», λέει ο Σούπερμαν. Η Λέιν εξακολουθεί να πανικοβάλλεται. «Με έχεις; Ποιος σε έχει πάρει;»
Ο Σούπερμαν χαμογελά, προσφέρει ένα περιστασιακό αντίο και πετάει μέσα στη νύχτα, με ένα τέλειο πλάνο στο δυνατό στέρνο του.
Είναι η εικόνα που είχε ο κόσμος για τον Ριβ μέχρι το 1995. Και εκεί είναι που το νέο ντοκιμαντέρ του Ίαν Μπονότε και του Πίτερ Έτεντγκι, «Super/Man», παρουσιάζει μια πολύ διαφορετική εκδοχή του σούπερ ήρωα.
Χαρακτηριστικό ένα απόσπασμα από το ντοκιμαντέρ για τον Κρίστοφερ Ριβ που προβλήθηκε στο Sundance
«Ο Ριβ έμεινε παράλυτος από το λαιμό και κάτω έπειτα από πτώση από το άλογό του. Δεν μπορούσε να κινηθεί, δεν μπορούσε πια να «πετάξει στα ύψη».
Η σύζυγός του, η Ντάνα, τον φροντίζε και στη συνέχεια αναζήτησε φρέσκες ζεστές πετσέτες από το στεγνωτήριο, ώστε να πάρει λίγη από τη ζεστασιά που δεν μπορεί πλέον να λάβει από τον σύζυγό της.
Ο μικρός γιος του ζευγαριού, Γουίλ, γιορτάζει το τρίτο πάρτι γενεθλίων στο νοσοκομείο του πατέρα του.
Είναι αξιοσημείωτο ότι λιγότερο από ένα χρόνο αργότερα, ο Ριβ βρίσκεται στην σκηνή των Όσκαρ και δέχεται χειροκροτήματα.
Διδάσκει στον Γουίλ πώς να οδηγεί το ποδήλατό του, κινείται μαζί του και προσφέρει ενθάρρυνση από το μηχανοκίνητο αναπηρικό του καροτσάκι. Κατά κάποιο τρόπο, ο Κρίστοφερ Ριβ έγινε ξανά σούπερ ήρωας».
Η ταινία των Μπονότε και Έτεντγκι, που έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Sundance, καθιστά σαφές ότι η επιστροφή του Ριβ είχε τεράστιο τίμημα.
«Η πρωινή του ρουτίνα από το ξύπνημα μέχρι να μπορέσει να ανοίξει την πόρτα ήταν περίπου δύο ώρες», λέει ο Γουίλ Ριβ, μιλώντας στο Variety μέσω του Zoom μαζί με τα αδέρφια του Μάθιου και Αλεξάνδρα.
«Ξυπνούσαμε όλοι κάθε πρωί και πιστεύαμε ότι όλα θα μπορούσαν να συμβούν. Αλλά ξυπνούσε και μετά θυμόταν ξανά ότι δεν μπορούσε να κουνηθεί».
Πριν από το ατύχημά του, ο Ριβ δεν ήταν αγενής, αλλά έκανε το δικό του. (Στην ταινία, ο Μάθιου σημειώνει ότι ο Κρίστοφερ Ριβ, ο πατέρας του, έφυγε για σκι στη Γαλλία μία ημέρα μετά τη γέννησή του).
Ο Κρίστοφερ Ριβ είχε έναν ψυχρό πατέρα ποιητή που δεν ενέκρινε τις ταινίες του και -ο θρύλος το λέει- του αγόρασε λανθασμένα σαμπάνια πιστεύοντας ότι δεν είχε επιλεγεί ως υπερήρωας, αλλά στο «Man and Superman» του Τζορτζ Μπέρναρντ Σο.
Ο Ριβ έδειξε την αγάπη του για τα παιδιά του πηγαίνοντάς τα να κάνουν σκι και να πήγαινε προς τα κάτω στην πλαγιά προσπερνώντας τα. Όλα άλλαξαν μετά το ατύχημά του.
«Η γλώσσα της αγάπης μας ήταν απλώς μία δραστηριότητα πριν», λέει η Αλεξάνδρα. «Ξαφνικά, περνάμε χρόνο απλώς κάνοντας παρέα στο γραφείο του μπαμπά, κοιτώντας ο ένας τον άλλον στα μάτια και μιλώντας για δύο ώρες».
Ούτε τα παιδιά του Κρίστοφερ Ριβ ούτε οι κινηματογραφιστές αποφεύγουν το γεγονός ότι το ατύχημα του Ριβ τον έκανε καλύτερο άνθρωπο.
«Νομίζω ότι είχε πολύ επίγνωση αυτής της ειρωνείας και της κληρονομιάς του “Σούπερμαν” όταν οι άνθρωποι είδαν την ιστορία του και τον σκέφτονταν μετά το ατύχημα», λέει η Αλεξάνδρα.
«Μίλησε για τον επαναπροσδιορισμό του τι σημαίνει να είσαι ήρωας… Είναι ένας καθημερινός άνθρωπος που επιβιώνει παρά τα συντριπτικά εμπόδια».
Κρίστοφερ Ριβ: Πώς άλλαξε μετά το ατύχημα
Ο Ριβ δεν άλλαξε απλώς, απέκτησε ευαισθησίες. Δημιούργησε με την Ντάνα ένα ίδρυμα που έχει συγκεντρώσει εκατοντάδες εκατομμύρια για ιατρική έρευνα.
Και δεν έμεινε μόνος -το ντοκιμαντέρ καθιστά σαφές ότι ο Ριβ είχε διαθέσιμους οικονομικούς πόρους που άλλοι δεν έχουν, αλλά τονίζει ότι ήταν η μικτή οικογένειά του, η Ντάνα, η πρώην σύντροφός του Γαία και τα τρία παιδιά του, που έκαναν τη ζωή του μετά το ατύχημα να αποκτήσει νόημα. (Η Ντάνα πέθανε από καρκίνο το 2006).
«Του ήρθαν εύκολα τα πράγματα νωρίς στη ζωή του», λέει ο Μπονότε. «Έπειτα, όπως είπε ο Κρίστοφερ Ριβ, “Η μόνη μειονότητα της οποίας μπορεί να γίνεις μέλος σε μια στιγμή είναι η αναπηρία”.
Νομίζω ότι υπήρξε ένα γνήσιο άνοιγμα στον κόσμο γύρω του σε ένα διαφορετικό επίπεδο. Θα ήταν εύκολο να πούμε: “Α, αυτό είναι ένας θρίαμβος επί της αντιξοότητας”, αλλά ουσιαστικά μετατρέπει τις αντιξοότητες σε ευκαιρία».
O Μπονότε και ο Έτεντγκι, οι οποίοι συνεργάστηκαν στο αναγνωρισμένο από τους κριτικούς «McQueen» του 2018, είχαν έρθει σε επαφή με τον κόσμο των ατόμων με σωματική αναπηρία όταν έκαναν το «Rising Phoenix» για τους Παραολυμπιακούς αγώνες.
Ήθελαν να κάνουν μια ταινία για τα τρομερά οδοφράγματα που αντιμετωπίζει ακόμη και ένας καλά χρηματοδοτούμενος Αμερικανός θρύλος, όταν βρεθεί ανάπηρος.
«Δεν προσπαθούμε να ξαναγράψουμε το Σούπερμαν, αλλά αφηγούμαστε μια ιστορία για το πώς να προσεγγίσουμε ένα ζήτημα στο οποίο η κοινωνία έχει γυρίσει την πλάτη της».
Ένα τέταρτο του αιώνα μετά την πτώση του Κρίστοφερ Ριβ και 20 χρόνια μετά τον θάνατό του, οι ευκαιρίες και η αποδοχή για τα άτομα με αναπηρία έχουν αυξηθεί εκθετικά. Ωστόσο, υπάρχουν πολλά περισσότερα να γίνουν.
«Είμαι αισιόδοξος, αλλά υπάρχει ακόμα πολύς δρόμος», λέει ο Έτεντγκι.