Η προέλαση της Ουκρανίας στο Κουρσκ έφερε στο προσκήνιο τον σταθμό μέτρησης φυσικού αερίου στη Σούτζα: Μόλις λίγα χιλιόμετρα απόσταση από τα ουκρανικά σύνορα, σε ρωσικό έδαφος, βρίσκεται ένας σημαντικός κόμβος φυσικού αερίου, που εξάγεται στην Ευρώπη.
Την περασμένη εβδομάδα, μια ουκρανική διμοιρία έβγαλε στη δημοσιότητα ένα βίντεο με Ουκρανούς στρατιώτες στα γραφεία της ρωσικής εταιρείας φυσικού αερίου Gazprom στη Σούτζα, δηλώνοντας ότι ο σταθμός βρίσκεται υπό τον πλήρη έλεγχό της. Η Ρωσία, από την άλλη πλευρά, επιμένει ότι η Ουκρανία δεν έχει τον πλήρη έλεγχο των εγκαταστάσεων εκεί.
Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, το Radio Free Europe/Radio Liberty δημοσίευσε εικόνες από δορυφόρο, οι οποίες έδειχναν πως έχουν σημειωθεί σημαντικές ζημιές από τις στρατιωτικές επιθέσεις στην περιοχή. Σύμφωνα με την Gazprom ωστόσο, το αέριο συνεχίζει να ρέει από τη Σούτζα στην Ουκρανία, ενώ οι εκπρόσωποι του δικτύου εκμετάλλευσης στην Αυστρία και την Ουγγαρία ανέφεραν ότι η προμήθεια αερίου δεν έχει διακοπεί.
Για πόσο ακόμη θα ρέει ρωσικό φυσικό αέριο μέσω Ουκρανίας;
Τον Δεκέμβριο του 2019, η Μόσχα και το Κίεβο συνήψαν μία πενταετή συμφωνία για τη μεταφορά ρωσικού φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας, στην οποία συμμετέχουν οι κρατικές εταιρείες Gazprom και Naftogaz.
Η σύμβαση λήγει τον Δεκέμβριο του 2024 και το Κίεβο έχει από καιρό δηλώσει ότι δεν επιθυμεί την παράτασή της. Η Ρωσία από την πλευρά της έχει δηλώσει ότι θα συνεχίσει να προμηθεύει φυσικό αέριο μέχρι τη λήξη της συμφωνίας.
Τι θα μπορούσε να συμβεί στη Σούτζα κατά τη διάρκεια του πολέμου;
Ούτε η Ουκρανία ούτε η Ρωσία φαίνεται να επιθυμούν προς το παρόν να τερματίσουν τη διαμετακόμιση φυσικού αερίου μέσω της Σούτζα – υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρξουν ζημιές στις σχετικές υποδομές.
Ο Μπένιαμιν Χίλγκενστοκ από τη Σχολή Οικονομικών Επιστημών του Κιέβου υποστηρίζει επιπλέον ότι αν η Ουκρανία ήθελε να σταματήσει τη ροή του ρωσικού φυσικού αερίου, θα μπορούσε να το κάνει ανά πάσα στιγμή από το έδαφός της, οπότε δεν υπάρχει λόγος να καταληφθεί ο σταθμός στη Σούτζα για τον σκοπό αυτό. “Αν η Ουκρανία ήθελε να σταματήσει τη διέλευση του ρωσικού φυσικού αερίου, θα μπορούσε να το κάνει”, λέει χαρακτηριστικά.
Η Σούτζα είναι ο μόνος σταθμός φυσικού αερίου σε ρωσικό έδαφος που εξακολουθεί να διοχετεύει φυσικό αέριο μέσω Ουκρανίας. Στις αρχές του 2024 η ΕΕ αποφάσισε ωστόσο να λάβει μέτρα: Από τον Μάρτιο του 2025, θα απαγορευτεί η μεταφόρτωση ρωσικού υγροποιημένου φυσικού αερίου στα λιμάνια της ΕΕ.