Ο πρωθυπουργός του Κοσσυφοπεδίου ανακοίνωσε ότι κοντέινερ που μετέφεραν χιλιάδες drones καμικάζι Skydagger, βάσει σύμβασης με την Baykar, έφτασαν μυστικά στο Κοσσυφοπέδιο τρεις μήνες νωρίτερα από το χρονοδιάγραμμα. Μάλιστα, δημοσίευσε και φωτογραφίες. Η ανακοίνωση προκάλεσε την οργή της Σερβίας, η οποία τα προηγούμενα χρόνια είχε αγοράσει drones Bayraktar από την Τουρκία.
Του Χρήστου Μαζανίτη
Φορτωμένα σε συνηθισμένα κοντέινερ φορτηγών, χωρίς να φέρουν το παραμικρό διακριτικό και υπό καθεστώς άκρας μυστικότητας, πέρασαν από την Ανατολική Θράκη στη Βουλγαρία κι από εκεί στο Κόσοβο, σαν να μετέφεραν απλά προϊόντα, τα οχήματα με τα χιλιάδες kamikaze drones (drones αυτοκτονίας).
«Δεκάδες στρατιώτες από τις Δυνάμεις Ασφαλείας του Κοσσυφοπεδίου εκπαιδεύονται αυτή τη στιγμή στη χρήση αυτών των μη επανδρωμένων αεροσκαφών, τα οποία έχουν σχεδιαστεί για να πραγματοποιούν επιθέσεις ακριβείας τόσο σε κινούμενους όσο και σε σταθερούς στόχους», δήλωσε ο πρωθυπουργός του Κοσσυφοπεδίου, Άλμπιν Κούρτι, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Ο Κούρτι σημείωσε ότι η σύμβαση υπογράφηκε με την Baykar τον Δεκέμβριο του περασμένου έτους και ότι τα drones είχαν αρχικά προγραμματιστεί για παράδοση τον Ιανουάριο του 2026, αλλά τελικά παραδόθηκαν τρεις μήνες νωρίτερα. Ο Κούρτι περιέγραψε επίσης τα έτοιμα προς χρήση συστήματα τύπου Skydagger πρώτου προσώπου (FPV) ως «μαχητικά drones εξοπλισμένα με εκρηκτικά για την εξουδετέρωση εχθρικών στόχων».
Αν και ο Κούρτι δεν παρείχε στοιχεία για τον συνολικό ετήσιο όγκο παραγωγής του κατασκευαστή Skydagger, εξήγησε ότι τα drones μεταφέρονται με πολυχρηστικά φορτηγά Rheinmetall 8×8 που προμηθεύτηκαν πέρυσι — συνολικά 15 τέτοια φορτηγά. «Δέκα από αυτά προμηθεύτηκε το Κοσσυφοπέδιο», είπε ο Κούρτι, «και πέντε δωρήθηκαν».
Οι αξιωματούχοι δεν αποκάλυψαν τον συνολικό αριθμό των UAV που παραδόθηκαν ούτε λεπτομέρειες για την επιχειρησιακή τους ανάπτυξη. Ο Κούρτι αναφέρθηκε επίσης στον εκσυγχρονισμό του στρατού κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, λέγοντας: «Με αυτόν τον στόλο μη επανδρωμένων αεροσκαφών, μαζί με τα συστήματα TB2 Bayraktar (που ανήκουν στην Baykar) και Puma (που κατασκευάζονται στις ΗΠΑ), συνεχίζουμε να κατασκευάζουμε και να εκσυγχρονίζουμε τον στρατό μας με νέες τεχνολογίες και σύγχρονες τακτικές μάχης».
Η στρατηγική του Κοσσυφοπεδίου για την ενίσχυση του αμυντικού του αποθέματος έχει εξελιχθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Χάρη στην αυξημένη αμυντική συνεργασία με την Τουρκία, η Άγκυρα έχει καταστεί βασικός προμηθευτής για τον εκσυγχρονισμό της Δύναμης Ασφαλείας του Κοσσυφοπεδίου. Αυτή ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι για τη Σερβία, η οποία πίστευε ότι θα μπορούσε να στραφεί στην Τουρκία ως εναλλακτικό προμηθευτή αμυντικών συστημάτων.
Τον Σεπτέμβριο του 2022, ο πρόεδρος της Σερβίας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς, είχε ανακοινώσει την επίτευξη συμφωνίας με την Τουρκία για την αγορά Bayraktar TB2.
Η κίνηση αυτή εντάσσεται στην προσπάθεια της Σερβίας να εκσυγχρονίσει τις ένοπλες δυνάμεις της και να αποκτήσει προηγμένα συστήματα, ειδικά στον τομέα των drones. Το Βελιγράδι θεώρησε ότι τα τουρκικά Bayraktar TB2 έχουν αποδείξει την αποτελεσματικότητά τους σε διάφορες συρράξεις και θα μπορούσαν να του προσδώσουν το πλεονέκτημα που επιθυμούσε επί του πεδίου.
Παρά τη συμφωνία με τη Σερβία, ωστόσο, η Τουρκία εξοπλίζει και το Κόσοβο (το οποίο η Σερβία δεν αναγνωρίζει) με drones Bayraktar και άλλα συστήματα, γεγονός που έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις και δυσαρέσκεια στο Βελιγράδι. Υπήρξαν επίσης αναφορές (τον Ιούνιο του 2023) ότι η Σερβία εξέταζε την ακύρωση της αγοράς λόγω των τουρκικών εξοπλισμών προς το Κόσοβο. Ωστόσο, η συμφωνία για την αγορά είχε ήδη ανακοινωθεί.
Το Κόσοβο, συνοπτικά, έχει αποκτήσει από την Τουρκία τα εξής οπλικά συστήματα:
- Το Bayraktar TB2 SİHA, που προστέθηκε στο απόθεμα του Κοσσυφοπεδίου, αύξησε την επιχειρησιακή ισχύ του στρατού.
- Στο απόθεμα συμπεριλήφθηκαν αντιαρματικά συστήματα OMTAS, παραγωγής ROKETSAN, και αντιαρματικά πυροβόλα HAR66, παραγωγής MKE.
- Τα τεθωρακισμένα οχήματα OTOKAR COBRA και BMC VURAN ενισχύουν την κινητικότητα των χερσαίων δυνάμεων του Κοσσυφοπεδίου.
Η υποστήριξη της Τουρκίας περιλαμβάνει επίσης τη συνεισφορά στην τοπική αμυντική βιομηχανία, με την ίδρυση εργοστασίου πυρομαχικών στο Κοσσυφοπέδιο.
Η εταιρεία Baykar, που δραστηριοποιείται και στο Κόσοβο, ανήκει στον Σελτζούκ Μπαϊρακτάρ (Selçuk Bayraktar), γαμπρό του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Είναι ο τεχνικός διευθυντής (CTO) της Baykar και ο σχεδιαστής των drones Bayraktar TB2 και Akıncı. Ο Σελτζούκ Μπαϊρακτάρ είναι παντρεμένος με τη Σουμεϊγέ Ερντογάν Μπαϊρακτάρ (Sümeyye Erdoğan Bayraktar) από το 2016, η οποία είναι κόρη του προέδρου της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.»
