Της Βίκυς Κουρλιμπίνη
Η ζήτηση για καταλύματα Airbnb ανεβαίνει, τόσο στην Αθήνα όσο και σε δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, το ίδιο και η προσφορά. Αυτό είχε ως συνέπεια τη συμπίεση των τιμών. Αυτό δείχνουν μέχρι στιγμής τα στοιχεία για την ελληνική αγορά, την ώρα δε που δρομολογούνται περαιτέρω αλλαγές στις βραχυχρόνιες μισθώσεις τούς προσεχείς μήνες.
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της εταιρείας αναλύσεων AirDNA (με δεδομένα από τις πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης Airbnb και VRBO) για την ευρωπαϊκή αγορά, εννέα χώρες από τις είκοσι που εξετάζονται κατέγραψαν μείωση στη μέση τιμή δωματίου (ADR) τον Ιούλιο. Στην Ελλάδα, μάλιστα, καταγράφεται η μεγαλύτερη μείωση στην τιμή διανυκτέρευσης, η οποία ανέρχεται στο 9,8%. Η έκθεση δείχνει ακόμα πως η ετήσια μείωση στο ADR συμπίπτει με την πτώση της πληρότητας, η οποία προκύπτει από την αύξηση της προσφοράς που υπερβαίνει κατά πολύ την αύξηση της ζήτησης. Είναι άλλωστε χαρακτηριστικό πως οι τιμές διανυκτέρευσης έχουν αρχίσει να σημειώνουν μείωση αυτό το καλοκαίρι και σε άλλες χώρες, όπως την Ουγγαρία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία.
Οι καταχωρίσεις τον Ιούλιο στην Ευρώπη κατέγραψαν νέο ρεκόρ, φτάνοντας τα 4 εκατομμύρια, σημειώνοντας αύξηση 15% σε ετήσια βάση και 5% σε σχέση με τον Ιούνιο. Η πληρότητα έφτασε στο 68%, σημειώνοντας αύξηση 0,3% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Μεγαλώνει η ζήτηση
Όπως δείχνει, παράλληλα, το στατιστικό δελτίο του Ινστιτούτου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (Ιούλιος), ο αριθμός καταλυμάτων Airbnb τον Ιούνιο ανήλθε στα 224.860, έναντι 204.578 έναν χρόνο πριν. Αντίστοιχα, άνοδος παρατηρείται και στον συνολικό αριθμό κλινών σε σχέση με τα στοιχεία του 2023. Η αύξηση ανέρχεται κατά μέσο όρο στις 90.000 και το σύνολο των προσφερόμενων κλινών πλησίασε τον Ιούνιο το 1 εκατομμύριο και αναμένεται να το ξεπεράσει τον Ιούλιο.
Και αυτά τα στοιχεία δείχνουν άνοδο της προσφοράς καταλυμάτων και κλινών. Η αύξηση της ζήτησης παράλληλα με την προσφορά αποτυπώνεται κατά το β’ τρίμηνο του 2024, όπου καταγράφεται υψηλότερη πληρότητα καταλυμάτων σε σύγκριση με το β’ τρίμηνο του 2023. Ειδικότερα, τον Ιανουάριο, η πληρότητα διατηρήθηκε στο 12%, επαναλαμβάνοντας την ίδια απόδοση με τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους. Τον Φεβρουάριο σημειώνεται μείωση της πληρότητας σε 10% (έναντι 13%), ενώ τον Μάρτιο η πληρότητα ανέρχεται σε 16% (έναντι 15%). Τον Απρίλιο η πληρότητα διαμορφώθηκε σε 23% (έναντι 24%), ενώ τον Μάιο ανήλθε σε 30% (έναντι 26%). Τέλος, τον Ιούνιο η πληρότητα σε αυξήθηκε σε 40%, έναντι 38% τον Ιούνιο του 2023.
Με βάση τα στοιχεία της Eurostat, η Ελλάδα στο α’ τρίμηνο βρέθηκε στην όγδοη θέση στις διανυκτερεύσεις σε καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης, που έφτασαν τα 2,4 εκατομμύρια. Τα δεδομένα προέρχονται από τις πλατφόρμες Airbnb, Booking, Expedia και TripAdvisor.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, κατά το πρώτο τρίμηνο του 2024 οι επισκέπτες πραγματοποίησαν 123,7 εκατομμύρια διανυκτερεύσεις σε καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Ε.Ε. Η άνοδος αγγίζει το 28,3% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2023.
Τη χρονιά που πέρασε, στην Ελλάδα, κατά το α’ τρίμηνο καταγράφηκαν 1.859.432 διανυκτερεύσεις (+43,1% έναντι του αντίστοιχου τριμήνου του 2022). Το β’ τρίμηνο οι διανυκτερεύσεις ανήλθαν σε 9.390.416 (+25,1% έναντι του β’ τριμήνου του 2022). Τέλος, το γ’ τρίμηνο καταγράφηκαν 22.853.792 διανυκτερεύσεις (+17,5%) και το δ’ τρίμηνο υπήρξαν 4.342.678 (+28,2%). Το τελευταίο τρίμηνο υπήρξαν 4.342,678 διανυκτερεύσεις και η αύξηση άγγιξε το 26%.
Οι αλλαγές που εξετάζονται
Οι αλλαγές στο πλαίσιο λειτουργίας των βραχυχρόνιων μισθώσεων βρίσκονται στο τραπέζι των συζητήσεων εδώ και αρκετούς μήνες, όμως οι όποιες παρεμβάσεις είχαν μετατεθεί για μετά το καλοκαίρι. Στόχος αυτών είναι να δοθούν κίνητρα στους ιδιοκτήτες ακινήτων προκειμένου να υπάρξει στροφή προς τις μακροχρόνιες μισθώσεις και, έτσι, σταδιακά να αμβλυνθεί το τεράστιο πρόβλημα της στεγαστικής κρίσης.
Ανάμεσα στις αλλαγές που επεξεργάζεται η κυβέρνηση είναι οι εξής:
1. Να υπάρξει μια νέα κλίμακα για τη φορολόγηση των εισοδημάτων από βραχυχρόνια μίσθωση. Ένα από τα σενάρια προβλέπει την αύξηση των υφιστάμενων συντελεστών της κλίμακας για βραχυχρόνια μίσθωση, και συγκεκριμένα του πρώτου συντελεστή στα επίπεδα που φορολογούνται σήμερα οι επιχειρήσεις (22%), ενώ ένα δεύτερο σενάριο προβλέπει τη μείωση των συντελεστών για τους ιδιοκτήτες που διαθέτουν τα ακίνητα σε μακροχρόνια μίσθωση. Σήμερα υπάρχει μία κλίμακα για όλα τα εισοδήματα από ακίνητα, με συντελεστές από 15% έως 45%. Επί της ουσίας, όπως οι ελεύθεροι επαγγελματίες φρόντιζαν μέχρι σήμερα το καθαρό τους εισόδημα να μην ξεπερνά τα 10.000 ευρώ, ώστε να μην ξεφεύγουν από τον χαμηλό συντελεστή του 9%, έτσι και η πλειονότητα των ιδιοκτητών κυρίως στη βραχυχρόνια μίσθωση δηλώνει ετήσια εισοδήματα από ενοίκια κάτω από 12.000 ευρώ, ώστε να μην ξεφεύγει ο συντελεστής από το 15%.
2. Από τις προτάσεις που έχουν επίσης συζητηθεί εκτενώς είναι η επιβολή ορίου στο χρονικό διάστημα που θα μπορεί ένα ακίνητο να εκμισθώνεται βραχυχρόνια στις 60 ή 90 ημέρες, ανάλογα με την περιοχή. Στις περιοχές που καταγράφεται σημαντική έλλειψη στέγης το όριο μπορεί να είναι στις 60 ημέρες, αναφέρει κυβερνητικός παράγοντας.
3. Επιπλέον συζητείται να υπάρξει ένας συνδυασμός φορολογίας και χρονικού διαστήματος μίσθωσης κατοικιών. Για όσους τα μισθώνουν περισσότερες μέρες θα αυξάνεται ο συντελεστής φορολόγησης.