-|-
Πλήγμα για τα εισοδήματα του ιδιωτικού τομέα, τους φόρους και τις εισφορές του δημοσίου το ασφαλιστικό και τελικά το ΑΕΠ αποτελεί ο οικονομικά μη ενεργός πληθυσμός, ο οποίος συνεχίζει να αυξάνεται ακόμη και σε χρονιές όπως το 2022 και το 2023 όταν το ΑΕΠ αυξήθηκε σωρευτικά κατά 8%.
Με βάση τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) για τον Νοέμβριο, τα άτομα κάτω των 75 ετών που δεν περιλαμβάνονται στο εργατικό δυναμικό, ή “άτομα εκτός του εργατικού δυναμικού”, δηλαδή τα άτομα που δεν εργάζονται ούτε αναζητούν εργασία, έφτασαν τα 3.198.315, σημειώνοντας αύξηση κατά 91.820 άτομα σε σχέση με τον Νοέμβριο του 2022και και κατά 97.602 (αύξηση 3%) άτομα σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2023 (3,1%).
Την ίδια ώρα, ο οικονομικά ενεργός πληθυσμός, δηλαδή τα άτομα που εργάζονται ή είναι άνεργοι αλλά δηλώνουν ότι αναζητούν εργασία, μειώνονται σταθερά. Με βάση και πάλι τα τελευταία στοιχεία, το άθροισμα εργαζομένων και ανέργων τον Νοέμβριο του 2022 έφτανε τα 4.710.708 άτομα (4.149.905 εργαζόμενοι και 560.803 άνεργοι), ενώ τον Νοέμβριο του 2023 ο οικονομικά ενεργός πληθυσμός είχε μειωθεί στα 4.591.736 άτομα (4.161.930 εργαζόμενοι και 429.806 άνεργοι).
Η πρώτη, προφανής εξήγηση είναι η σταθερή γήρανση του πληθυσμού. Το γεγονός ότι άτομα που ολοκληρώνουν τον εργασιακό τους βίο παύουν την αναζήτηση εργασίας και μετακινούνται στο μη ενεργό πληθυσμό. Ανάμεσα τους και οι συνταξιούχοι, οι οποίοι συνεχίζουν να εργάζονται μετά τη συνταξιοδότηση τους χωρίς να το δηλώνουν, για να γλυτώσουν το πέναλτι το οποίο μέχρι και τον Νοέμβριο έφτανε στο 20% της σύνταξής τους.
Οι νέοι και οι γυναίκες
Ένα άλλο, πιο κρυφό πρόβλημα είναι η χρόνια πολύ χαμηλή συμμετοχή των γυναικών και των νέων στην αγορά εργασίας. Ένα πρόβλημα που επισημαίνουν στις εκθέσεις τους για την Ελλάδα και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο ΟΟΣΑ, αλλά και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Οι τρεις διεθνείς οργανισμοί επισημαίνουν ότι θα πρέπει διαμορφωθούν κίνητρα και συνθήκες που θα επιτρέπουν τη μεγαλύτερη απασχόληση στις δύο αυτές κατηγορίες, προκειμένου να διατηρηθεί η βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος αλλά και να αυξηθούν ταχύτερα τα εισοδήματα.
Σε απόλυτους αριθμούς, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, η απασχόληση στην Ελλάδα έφτασε το 2022 στο 59,4%, ενώ στην ΕΕ-27 το ποσοστό συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό έφτασε στο 65%. Τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα στη μέτρηση απασχόλησης νέων και γυναικών. Το δεύτερο τρίμηνο του 2023, η απασχόληση των γυναικών διαμορφώθηκε σε 51,5% στην Ελλάδα, έναντι 59,9% στην ΕΕ, ενώ στους νέους, μέχρι 24 ετών, το ποσοστό απασχόλησης διαμορφώθηκε σε 24% στην Ελλάδα, έναντι 40,3% στην ΕΕ.
Κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης
Στο πρόγραμμα Ελλάδα 2.0. που χρηματοδοτεί το Ταμείο Ανάκαμψης περιλαμβάνεται ένα σύνολο μεταρρυθμίσεων με συνολικό προϋπολογισμού 5,2 δισ. ευρώ. Μάλιστα, στις δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης για τον κλάδο των δεξιοτήτων της απασχόλησης και της κοινωνικής συνοχής υπάρχει για πρώτη φορά πρόβλεψη για εποπτεία των φορέων προγραμμάτων κατάρτισης.
Παράλληλα υπάρχουν διαθέσιμα κονδύλια και για παιδικούς σταθμούς αλλά και κοινωνικές δομές που θα επιτρέψουν τις νέες μητέρες να ενταχθούν στην αγορά εργασίας.